Παρά το γεγονός ότι η Fed δεν αύξησε τα επιτόκια στην προχθεσινή συνεδρίαση, οι αγορές δεν είδαν με καλό μάτι την όψη… γερακιού που πήρε κατά τη συνέντευξη Τύπου ο Τζερόμ Πάουελ. Ο επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ επέμεινε στη στρατηγική «υψηλότερα για περισσότερο» και το χειρότερο απ’ όλα χαμήλωσε τον πήχη των προσδοκιών για μεγάλες μειώσεις επιτοκίων μέσα στο 2024.
Η ρητορική «γερακιού» που χρησιμοποίησε ο Πάουελ ευθύνεται για το γεγονός ότι ο S&P 500 έχει χάσει 100 μονάδες και έχει απομακρυνθεί ακόμη περισσότερο από τα ιστορικά του υψηλά. Αν κρίνουμε από τα πονταρίσματα στις διεθνείς αγορές, οι traders πιστεύουν ότι η Fed, η πρώτη από τις μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες που άνοιξε τον κύκλο αύξησης των επιτοκίων τον Μάρτιο του 2022, δεν θα προχωρήσει στην πρώτη μείωση πριν την άνοιξη του 2024. Αυτό θα εξαρτηθεί από την πορεία του πληθωρισμού και του αμερικανικού ΑΕΠ, όπως και η ταχύτητα με την οποία θα συνεχιστούν οι μειώσεις στο μέλλον.
Όμως, ενώ μέχρι την περασμένη Τετάρτη επικρατούσε η εκτίμηση ότι θα δούμε τα επιτόκια στις ΗΠΑ να μειώνονται κατά 100 μονάδες βάσης, πλέον το βασικό σενάριο των αναλυτών προβλέπει μία ακόμη αύξηση επιτοκίων μέσα στο 2023 και δύο μέσα στο 2024 που συνολικά όμως θα είναι των 50 μονάδων βάσης και όχι των 100. Με άλλα λόγια, το εύρος του βασικού επιτοκίου της Fed θα κλείσει στο 5,5%-5,75% το 2023 και στο 4,5%-4,75% στο τέλος του 2024.
Εκτός και αν τα οικονομικά στοιχεία των επόμενων εβδομάδων και μηνών είναι καλύτερα των προβλέψεων. Σύμφωνα με την Goldman Sachs, τα καλύτερα στοιχεία για τον πληθωρισμό, η πρόοδος στην εξισορρόπηση της αγοράς εργασίας και ένα «κακό» ΑΕΠ στο δ’ τρίμηνο, είναι εξελίξεις που μπορεί να πείσουν τη Fed να μην προχωρήσει σε άλλη αύξηση, αλλάζοντας έτσι όλο το μοτίβο των επόμενων ετών. Η αμερικανική τράπεζα πιστεύει επίσης ότι η πρώτη μείωση δεν θα έρθει στο τρίμηνο Απριλίου-Ιουνίου αλλά στο τέταρτο τρίμηνο του 2024 όταν θα σημειωθούν δύο αυξήσεις του 0,25%.
Ακόμη και μετά την αναθεώρηση των προβλέψεων, το 2025 παραμένει το έτος που αναμένονται μεγάλες μειώσεις επιτοκίων. Πριν την Τετάρτη και τις «γερακίσιες» δηλώσεις του Πάουελ, οι προβλέψεις ήθελαν τα επιτόκια να μειώνονται στο 2,75% στο τέλος του 2025. Μένει να δούμε αν αυτή η εκτίμηση θα μεταβληθεί.
Σε κάθε περίπτωση, με τα σημερινά δεδομένα τα επιτόκια στο τέλος του 2025 θα επιστρέψουν εκεί που βρίσκονταν το φθινόπωρο του 2022. Σε επίπεδο δηλαδή υψηλότερο από όλη την περασμένη δεκαετία της φθηνής και άπλετης ρευστότητας. Υπενθυμίζεται ότι το βασικό επιτόκιο στις ΗΠΑ έπεσε κάτω από το 3% στις αρχές του 2008, διατηρήθηκε για πολλά χρόνια κοντά στο 0% μέχρι που η Fed ξεκίνησε τις αυξήσεις τη διετία 2018-2019 και μετά η πανδημία άλλαξε και πάλι τα δεδομένα. Το επιτόκιο τελικά επανήλθε στο 3% τον Οκτώβριο του 2022.
Παρόμοια είναι η εικόνα και για την Ευρωζώνη. Το ανώτατο επίπεδο των επιτοκίων θα είναι ή το τρέχον στο 4% ή το 4,25% με την αύξηση να γίνεται μέσα στο 2023. Στη συνέχεια η ΕΚΤ αναμένεται να μειώσει τα επιτόκια στο 3% το 2024 και στο 2% το 2025. Στο τέλος του 2025 τα επιτόκια θα βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με τον Δεκέμβριο του 2022. Η προηγούμενη φορά που διαμορφώνονταν στο 2% ήταν στα τέλη του 2008.
Επομένως, για να λειτουργήσουν ξανά οι αγορές σε περιβάλλον φθηνού χρήματος θα πρέπει πρώτα να συμφωνήσουμε στη βάση σύγκρισης ή στο τι ορίζουμε ως «φθηνό χρήμα». Η αλήθεια είναι ότι επιτόκια τόσο χαμηλά όσο της δεκαετίας του 2010 δεν έχουν υπάρξει ποτέ στη σύγχρονη ιστορία και δύσκολα θα υπάρξουν ξανά στην τρέχουσα δεκαετία, εκτός και αν ξεσπάσει νέα κρίση που θα αναγκάσει τις κεντρικές τράπεζες να προβούν σε μη συμβατικά μέτρα.
