Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επεξεργάζεται σχέδιο που θα επιτρέψει στους πρόσφυγες από την Ουκρανία που περνούν τα σύνορα για να αποφύγουν τον πόλεμο να μετατρέψουν τις αποταμιεύσεις τους σε σκληρό νόμισμα, σε μια προσπάθεια να τους βοηθήσει να κάνουν μια νέα αρχή στην Ευρώπη.
Πάνω από δύο εκατομμύρια έχουν εγκαταλείψει την Ουκρανία μετά το σοκ της ρωσικής εισβολής και οι αριθμοί μπορεί να ξεπεράσουν τα πέντε εκατομμύρια τις ερχόμενες εβδομάδες.
Πολλοί από τους πρόσφυγες δυσκολεύονται να αγοράσουν ακόμη και τα άκρως απαραίτητα, καθώς τα χρήματα τους σε ουκρανικές χρίβνια δεν είναι μετατρέψιμα στην Ευρώπη, που σημαίνει ότι δεν έχουν τη δυνατότητα να τα ανταλλάξουν σε λογικές ισοτιμίες. Η δυσκολία αυτή καθιστά τους πρόσφυγες ευάλωτους στους κερδοσκόπους που προσφέρονται να αγοράσουν χρίβνια σε εξευτελιστική ισοτιμία.
Η χρίβνια είναι το εθνικό νόμισμα της Ουκρανίας από τις 2 Σεπτεμβρίου 1996 και διαιρείται σε 100 κοπίοκ. Το όνομα της προέρχεται από μια μεσαιωνική μονάδα μέτρησης βάρους που χρησιμοποιούνταν στο μεσαιωνικό κράτος των Ρως του Κιέβου.
Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ, κυρίως από τις ανατολικές χώρες, ζήτησαν από την πρόεδρο Christine Lagarde την Πέμπτη να βρεθεί λύση στο πρόβλημα και η νομισματική αρχή της ευρωζώνης επεξεργάζεται σχέδιο διευκόλυνσης, αναγνωρίζοντας την ανθρωπιστική πλευρά του προβλήματος το οποίο γίνεται όλο και πιεστικότερο όσο περνούν οι μέρες.
Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πιέζουν επίσης την ΕΚΤ να δράσει, ζητώντας της να επισπεύσει τις προσπάθειες της να βρεθεί λύση στο πρόβλημα μετατρεψιμότητας. Η Lagarde δήλωσε την Πέμπτη ότι η ΕΚΤ εξετάζει τις επιλογές της και ελπίζει ότι θα έχει τα εργαλεία τις επόμενες ημέρες για να στηρίξει τους πρόσφυγες από την Ουκρανία.
Το πρόβλημα είναι ότι μια μεγάλης έκτασης μετατροπή πιθανότατα θα οδηγήσει σε ζημιές, εγείροντας το ερώτημα ποιος θα επωμιστεί το κόστος. Υπό κανονικές συνθήκες, η ΕΚΤ θα άνοιγε γραμμή με την κεντρική τράπεζα της Ουκρανίας μέσω ενός swap η ενός repo για να διευκολύνει τη μετατροπή. Όμως, τα εργαλεία αυτά απαιτούν ενέχυρο που η κεντρική τράπεζα της Ουκρανίας δεν είναι σε θέσει να προσφέρει. Χωρίς ενέχυρο η νομιμότητα ενός διευκολυντικού μηχανισμού από την ΕΚΤ θα είναι αμφίβολη. Μια επιλογή που συζητήθηκε από τους Ευρωπαίους ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βερσαλλίες ήταν να εγγυηθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση τον μηχανισμό μετατροπής με την ΕΚΤ να διευκολύνει τις συναλλαγές.
Η μετατροπή των χρίβνια θα μπορούσε να λάβει χώρα μέσω εμπορικών τραπεζών, αλλά υπό την επίβλεψη της ΕΚΤ και με βάση κοινούς κανόνες. Μέρος της λύσης θα ήταν να επιτραπεί στους Ουκρανούς πρόσφυγες να ανοίξουν τραπεζικούς λογαριασμούς στην Ευρώπη και να ξοδέψουν τα χρίβνια ηλεκτρονικά μέχρις ενός προκαθορισμένου πλαφόν.