Το στοίχημα του $1 τρισεκατομμυρίου
Shutterstock
Shutterstock

Το στοίχημα του $1 τρισεκατομμυρίου

Ο εταιρικός συντελεστής φόρου θα αποτελέσει πεδίο σφοδρής αντιπαράθεσης στις επικείμενες αμερικανικές εκλογές.

Σύμφωνα με εκτίμηση της WSJ, κάθε ποσοστιαία μεταβολή αναλογεί σε $130 δισ. σε βάθος δεκαετίας.

Στην παρούσα, ο εταιρικός φόρος βρίσκεται στο 21%, κατόπιν μείωσης από την κυβέρνηση Τραμπ το 2017. Οι περισσότερες όμως διατάξεις λήγουν το επόμενο έτος και τα δύο στρατόπεδα έχουν διαφορετική άποψη για την κατεύθυνση.

Οι δημοκρατικοί έχουν σχέδιο για αύξηση του συντελεστή στο 28% αν κερδίσουν τις εκλογές. Οι ρεπουμπλικάνοι αντιθέτως, έχουν εκφράσει την επιθυμία να μειωθεί ακόμα περισσότερο στο 15%, την ώρα που ο υποψήφιος πρόεδρος Τραμπ δηλώνει πως θα ήταν ευχαριστημένος με 20%

Οι δημοκρατικοί υποστηρίζουν πως υπάρχουν μελέτες που αποδεικνύουν ότι οι μειώσεις του 2017 δεν έδωσαν σημαντική ώθηση στις επενδύσεις και τα κέρδη διανεμήθηκαν κυρίως στους πλουσιότερους. 

Στον αντίποδα, οι ρεπουμπλικάνοι, μαζί με ένα κονσόρτσιουμ επιχειρηματιών, υποστηρίζουν ότι οποιαδήποτε αύξηση φόρου θα έπληττε ανεπανόρθωτα την ανταγωνιστικότητα των αμερικανικών επιχειρήσεων.

Ο σύμβουλος του Λευκού Οίκου για φορολογικά θέματα Lael Brainard, επισημαίνει ότι η αναλογία του εταιρικού φόρου είναι στα χαμηλότερα επίπεδα, τη στιγμή που τα εταιρικά κέρδη σπάνε ρεκόρ.

Παράλληλα κατηγορεί τις κυβερνήσεις των Μπους και Τραμπ ότι ευθύνονται για την αύξηση του χρέους κατά $10 τρισεκατομμύρια, με τις φορολογικές ελαφρύνσεις στα ανώτερα στρώματα.

Όπως δείχνουν τα στοιχεία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για το τρέχον έτος, η συνεισφορά του εταιρικού φόρου βρίσκεται στο 9,47% των συνολικών εσόδων. Την ίδια ώρα, η φορολογία φυσικών προσώπων αντιπροσωπεύει το 52%

Σε σχέση με το ΑΕΠ, ο εταιρικός φόρος κυμαινόταν ιστορικά πέριξ το 1,70% την προηγούμενη εικοσαετία, από 6% περίπου στις αρχές του 1960. Μετά τις τελευταίες μειώσεις, έχει πέσει στο 1,05% και δεν υπάρχει πρόβλεψη να ξεπεράσει το 1,25% την επόμενη δεκαετία. Οι ΗΠΑ βρίσκονται μεταξύ των τελευταίων από τις χώρες του ΟΟΣΑ στη συλλογή εταιρικού φόρου χωρίς να έχουν απαραίτητα το χαμηλότερο συντελεστή.

Η βασική αιτία φαίνεται πως είναι η διαφορά του ονομαστικού φόρου με τον πραγματικό φόρο. Αφού αφαιρεθούν φορολογικές ελαφρύνσεις, απαλλαγές, πιστώσεις και άλλου είδους προνομιακοί συντελεστές. Όπως έχει υπολογίζει το ίδρυμα P. G. Peterson, ο πραγματικός συντελεστής για τους μεγάλους κερδοφόρους κολοσσούς έπεσε το 9% το 2018 έναντί 16% το 2014.

Επιπλέον, ο εταιρικός φόρος βυθίζεται διαρκώς από τη δεκαετία του ’60 όπου βρισκόταν γύρω στο 50% και αποτελούσε σημαντικό αιμοδότη των ομοσπονδιακών ταμείων.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το παρακάτω διάγραμμα με την εξέλιξη των εταιρικών κερδών και τον εταιρικό φόρο, μετά το 2000. Βέβαια, τη συγκεκριμένη περίοδο τα κέρδη επηρεάζονται και από τα μηδενικά επιτόκια.

Επίσης, υπάρχουν σειρά από φορολογικές δαπάνες που εκπίπτουν και κοστίζουν πολύ περισσότερο της αρχικής εκτίμησης. Τα μέτρα ανακούφισης για την πανδημία και διατήρηση των εργαζομένων είχε υπολογιστεί να κοστίσει περίπου $ 85 δισ. Ήδη έχει ξεπεράσει το $238 δισ. και οι φορολογικές αρχές εξακολουθούν να διεκπεραιώνουν αιτήσεις.

Αντιστοίχως, τα μέτρα για μείωση του πληθωρισμού και κίνητρα για την ενέργεια, ενώ αρχικά είχαν υπολογιστεί να κοστίσουν $258 δισ., υπάρχει αναθεωρημένη πρόβλεψη να φτάσουν $622 δισ. μέχρι το τέλος της δεκαετίας.

Πολλές από τις υπάρχουσες δαπάνες του προϋπολογισμού εξακολουθούν να αυξάνονται και νέες πρόκειται να προστεθούν με βάση τις προεκλογικές εξαγγελίες. Υποσχέσεις δίνονται εκατέρωθεν, αλλά καθώς το χρέος συνεχίζει να αυξάνεται, η αντιπαράθεση γύρω από το συγκεκριμένο φόρο, ίσως επηρεάσει σιωπηλά τις ισορροπίες.


* Ο Νίκος Τσαγκανέλιας είναι στέλεχος χρηματοοικονομικών επιχειρήσεων για τρεις δεκαετίες και διαθέτει μεταπτυχιακό στις Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Οικονομικές Σπουδές. Από το 2015 εργάζεται στην Tavira Financial Ltd.