Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Από αρχαιοτάτων χρόνων η σημασία της αξίας του κάθε νομίσματος ήταν πολύ σημαντική. Κι αυτό γιατί η κάθε οικονομία μπορούσε να εμπορευθεί τα αγαθά και τις υπηρεσίες που αυτή προσέφερε, καθώς και να αγοράσει αυτά τα οποία δεν παρήγαγε.
Έτσι, ανάλογα με το πόσο ισχυρή ήταν οικονομικά μία χώρα, ενίσχυε ανάλογα και την πολιτική επιρροή της.
Το ερώτημα που συχνά προκύπτει (κυρίως τα τελευταία χρόνια) είναι, για πιο λόγο μία κεντρική τράπεζα να πάρει αποφάσεις οι οποίες θα ενισχύσουν ή θα υποτιμήσουν το εθνικό της νόμισμα έναντι των άλλων νομισμάτων;
Πολλές φορές ή σχεδόν πάντα (όπως θα δούμε και στα παρακάτω γραφήματα) αυτό εξαρτάται από το τι αποτελεί πρωταρχικό στόχο της εκάστοτε αρχής που ασκεί νομισματική πολιτική.
Η προχθεσινή απόφαση της Ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ να τερματίσει μία μακρά περίοδο μηδενικών επιτοκίων, σημαδεύτηκε από την ενίσχυση του δολαρίου έναντι των βασικών νομισμάτων καθώς και από την πτώση των τιμών των εμπορευμάτων.
Όπως παρατηρούμε και στο παρακάτω γράφημα οι εξαγωγές των ΗΠΑ πλήττονται από το ισχυρό δολάριο κι ενισχύονται όταν αυτό βρίσκεται σε υποτίμηση έναντι των άλλων νομισμάτων, καθώς βρίσκονται σε σχεδόν τέλεια αρνητική συσχέτιση (δολάριο-εξαγωγές).
Πηγή γραφήματος:Fred graph
Θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί πως η FED ενισχύει το δολάριο για να εκμεταλλευτούν οι ΗΠΑ τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου. Και σε αυτή την περίπτωση (βλ. γράφημα παρακάτω) οι εισαγωγές πετρελαίου και ασφαλτούχων ορυκτών από τις ΗΠΑ βρίσκονται σε σχεδόν τέλεια αρνητική συσχέτιση καθώς επίσης η τιμή του πετρελαίου (WTI) ενισχύεται όταν υποτιμάται το δολάριο και μειώνεται όταν ενισχύεται αυτό.
Πηγή γραφήματος:Fred graph
Όπως εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς, ποιο είναι το κέρδος των ΗΠΑ ώστε οι ιθύνοντες της FED να προβούν σε μια τέτοια κίνηση; Ο λόγος είναι το χρέος, καθώς από την κρίση του 2008 κι έπειτα αυτό έφτασε στο 100% του ΑΕΠ στα $18,79 τρισεκατομμύρια.
Η πολιτική των Ρεπουμπλικανών και μετέπειτα των Δημοκρατικών φάνηκε ανεπαρκής όσον αφορά το χρέος των ΗΠΑ (πχ debt ceiling) και, για να μην «σκάσει» η πρώτη οικονομία στον κόσμο, παρασέρνοντας σαν τσουνάμι και όλο τον υπόλοιπο κόσμο, ανέλαβε δράση η FED η οποία γνωρίζει πολύ καλά την δουλειά της εδώ και δεκαετίες.
Όπως παρατηρούμε στο παρακάτω γράφημα η ενίσχυση του δολαρίου θα οδηγήσει πιθανόν σε μείωση του χρέους σε διψήφιο ποσοστό (κάτω του 100% του ΑΕΠ), κι αυτό γιατί δολάριο και χρέος βρίσκονται σε αρνητική συσχέτιση μεταξύ τους. Όπως γίνεται αντιληπτό από το παρακάτω γράφημα η σταδιακή ενίσχυση του δολαρίου έχει ήδη σταθεροποιήσει το χρέος με τάσεις μείωσής του.
Πηγή γραφήματος:Fred graph
Όπως γίνεται εύλογα αντιληπτό από τα παραπάνω, οι ΗΠΑ με την ενίσχυση του δολαρίου πετυχαίνουν την μείωση του δημοσίου χρέους τους το οποίο και προφανώς ανησυχούσε την τελευταία επταετία την Κυβέρνηση των ΗΠΑ. Δίνοντας όμως πρώτα βάρος στην αναθέρμανση της οικονομίας τους. Έτσι, μόλις οι συνθήκες το ευνόησαν, δόθηκε το πράσινο φως από την FED για ενίσχυση του δολαρίου.