Τον Μάιο του 2013 η αγορά ομολόγων αντέδρασε με νευρικότητα και θυμό στις διαρροές ότι η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ ενδεχομένως να φρέναρε το τύπωμα χρήματος. Το ξέσπασμα αυτό της αγοράς πήρε το όνομα «taper tantrum». Αντίστοιχη αντίδραση σήμερα, με άλλα $70 τρισ. να έχουν προστεθεί στο παγκόσμιο χρέος, μπορεί να αποδειχθεί πιό άγρια.
Σύμφωνα με τη BofA, μία αντίδραση τύπου 2013 θεωρείται το σημαντικότερο ρίσκο στους κύκλους των διαχειριστών κεφαλαίων που ανησυχούν ότι η αναζωπύρωση των πληθωριστικών προσδοκιών θα μπορούσε να πείσει τις κεντρικές τράπεζες να αρχίσουν να αποσύρουν τις πολιτικές στήριξης των οικονομιών.
Μερικοί, όπως ο πρώην υπουργός οικονομικών των ΗΠΑ Larry Summers, προβλέπουν ότι θα συμβεί νωρίτερα από ότι περιμένει η αγορά αν τα μεγάλα δημοσιονομικά πακέτα προκαλέσουν ανάφλεξη του πληθωρισμού.
Είναι οι ανησυχίες αυτές που οδήγησαν την απόδοση των 10ετών ομολόγων ΗΠΑ σε υψηλό ενός έτους αυτή την εβδομάδα, κίνηση που δεν πέρασε απαρατήρητη από τη χρηματιστηριακή αγορά.
Υψηλότερο κόστος χρήματος σημαίνει υψηλότερα spread, αυξημένη μεταβλητότητα και διορθώσεις στις αγορές όπως το 2013. Αυτή τη φορά το ρίσκο είναι μεγαλύτερο λόγω της υψηλής μόχλευσης.
Σύμφωνα με το Institute of International Finance το παγκόσμιο χρέος σήμερα ανέρχεται σε $281 τρισ. από $210 τρισ. το 2013. Η οικονομική ανάπτυξη και ο πληθωρισμός είναι εργαλεία που μπορούν να το περιορίζουν λίγο-λίγο, ωστόσο, οι πολιτικές που αποφασίστηκαν για να ενισχύσουν την ανάπτυξη μπορεί να ενθαρρύνουν πρόσθετο δανεισμό.
Τα επίπεδα χρέους αναγκάζουν τις κεντρικές τράπεζες να παρέχουν ρευστότητα και να κρατούν τα επιτόκια πολύ χαμηλά και ο μόνος τρόπος να διατηρηθεί αυτή η ισορροπία είναι να παραμείνει το κόστος αναχρηματοδότησης χαμηλό.
Αυτό στο οποίο εστιάζουν όσοι ανησυχούν για ένα «taper tantrum» είναι η πραγματική απόδοση, αφαιρουμένου του πληθωρισμού.
Η άνοδος της πραγματικής απόδοσης κατά 100 μονάδες βάσης, όπως το 2013, δεν έχει συμβεί ακόμα στην τρέχουσα συγκυρία και οι χρηματιστηριακές αγορές δεν έχουν ανησυχήσει πραγματικά. .
Οι αγορές δεν φαίνεται να προεξοφλούν ακόμη, ότι οι κεντρικές τράπεζες θα αντιδράσουν στις πληθωριστικές προσδοκίες, και ίσως αυτό να εξηγεί γιατί οι διαχειριστές διατηρούν την έκθεση τους σε μετοχές και εμπορεύματα σε υψηλά επίπεδα δεκαετίας.
Με τις πραγματικές αποδόσεις στο -1%, οι μετοχές στις ΗΠΑ έχουν μερισματική απόδοση 5% υψηλότερη από την απόδοση των ομολόγων.
Μετά την μεγάλη πτώση των επιτοκίων τα τελευταία χρόνια μόνο το 7,8% του παγκόσμιου συνόλου κρατικών και εταιρικών ομολόγων πληρώνει απόδοση 3% και άνω.
Το κυνήγι των αποδόσεων έχει οδηγήσει επενδυτές και στα υψηλότερης απόδοσης αλλά χαμηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης junk bonds όπως και σε μακροχρόνια χρεόγραφα.
Όσο μεγαλύτερη η διάρκεια ενός ομολόγου τόσο μεγαλύτερη και η κυρτότητα της σχέσης τιμής-απόδοσης, που σημαίνει ότι μια μικρή αύξηση των αποδόσεων μπορεί να προκαλέσει μεγάλες ζημιές.
Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα φέτος στους κατόχους 100ετών αυστριακών ομολόγων καθώς μία άνοδος της απόδοσης κατά 35 μονάδες βάσης έριξε την τιμή 20% χαμηλότερα.
Παρομοίως, άνοδος 40 κατά 40 μονάδες βάσης στην απόδοση του 30ετούς κρατικού ομολόγου των ΗΠΑ πίεσε την τιμή του 4% χαμηλότερα.
Σύμφωνα με τη JPMorgan, μία άνοδος της καμπύλης αποδόσεων στις ΗΠΑ κατά μία ποσοστιαία μονάδα θα σημάνει πτώση 19% στην τιμή του 30ετους ομολόγου.
Ωστόσο, το να αναβάλλεις την αντιμετώπιση του λεγόμενου tantrum μπορεί να κάνει την κατάσταση χειρότερη τελικά, εκτιμούν μερικοί διαχειριστές.
Από ότι δείχνουν τα πράγματα, οι αξιωματούχοι δεν δείχνουν διατεθειμένοι να βιαστούν. Οι κεντρικές τράπεζες δεν είναι έτοιμες για σφιχτότερη νομισματική πολιτική έχοντας επανειλημμένα δεσμευτεί ότι θα κρατήσουν τα επιτόκια χαμηλά ακόμη και αν ο πληθωρισμός πάρει τα πάνω του.
Στην BlackRock εκτιμούν ότι οι ουλές του 2013 και το υψηλότερο επίπεδο του παγκόσμιου χρέους θα αναγκάσουν τις κεντρικές τράπεζες να πάνε κόντρα σε tantrum των αγορών.