Σε αρκετούς αναγνώστες οποιαδήποτε σύγκριση ανάμεσα στη Wall Street και το Χρηματιστήριο Αθηνών, δείχνει ανισοβαρής και αδόκιμη. Αφού τόσο τα ποσοτικά όσο και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά διαφέρουν στον υπερθετικό βαθμό. Ωστόσο, καθώς η πορεία της Wall Street αποτελεί το παγκόσμιο σημείο αναφοράς του επενδυτικού κόσμου, οφείλουμε να προβαίνουμε σε συγκρίσεις. Όχι όσον αφορά τα μεγέθη, αλλά όσον αφορά την ψυχολογία των επενδυτών. Η οποία σε όλον τον κόσμο, ακολουθεί κάποιους δεδομένους κύκλους συναισθηματικών διακυμάνσεων.
Το κοινό χαρακτηριστικό και των δυο χρηματιστηρίων είναι αυτήν την περίοδο η διάχυτη αίσθηση του φόβου. Όμως το κοινό συναίσθημα του φόβου που αγκαλιάζει τις επενδυτικές κοινότητες που δραστηριοποιούνται στη Wall Street και στο Ελληνικό Χρηματιστήριο, δεν έχει κοινό προσανατολισμό. Ο φόβος στη Νέα Υόρκη κοιτάζει προς τα πάνω. Ενώ αντίθετα ο φόβος στην Αθήνα κοιτάζει προς τα κάτω. Και εξηγούμεθα.
H έννοια του φόβου των επενδυτών στη Wall Street, συναντάται πλέον στη διεθνή επενδυτική αρθρογραφία, με τον όρο FoMo. Τι σημαίνει FoMo; «Fear of Missing Out», που στη γλώσσα μας αποδίδεται ως ο φόβος να μην χάσει κάποιος αυτό που συμβαίνει. Ως η αίσθηση ότι οι άλλοι μπορεί να ζουν μια ικανοποιητική εμπειρία, από την οποία εμείς απουσιάζουμε. Και ως ο φόβος ότι έχουμε λάβει μια λανθασμένη απόφαση, μη συμμετέχοντας σε κάτι που είναι εξαιρετικό.
Με δυο λόγια ο φόβος των επενδυτών στη Wall Street, ταυτίζεται με τον φόβο της μη συμμετοχής στο μεγάλο πάρτι διαρκείας που λαμβάνει χώρα, εδώ και δεκαπέντε συναπτά έτη, με μικρές διακοπές. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και οι πιο διστακτικοί επενδυτές, ακόμα και αυτοί που συμμετείχαν σε προηγούμενες φούσκες, ακόμα και αυτοί που κάηκαν σε προηγούμενα κραχ, ακόμα και αυτοί που επενδύουν με ελάχιστες γνώσεις μέσω χρηματιστηριακών πλατφορμών σαν να παίζουν με ένα playstation ή άλλα video games, ακόμα και αυτοί οι συντηρητικοί που παραξενεύονται με τις παραβολικές κινήσεις των μετοχών, όχι μόνο δεν αποχωρούν από τα χρηματιστήρια, αλλά αντίθετα είναι «all in». Όλα μέσα, δηλαδή. Αφού φοβούνται πως θα χάνουν μέρος από τα υπερβολικά κέρδη και τις υπεραξίες που καταγράφονται καθημερινά στα χρηματιστηριακά ταμπλό.
Δύο μόνο κατηγορίες επενδυτών δεν διακατέχονται από τον αυτόν τον φόβο - FoMo. Η πρώτη κατηγορία αφορά τις παλιοκαραβάνες των αγορών όπως είναι ο Γουόρεν Μπάφετ. Και η δεύτερη τους insiders των εισηγμένων στη Wall Street εταιρειών. Δηλαδή των μεγαλομετόχων και των μεγαλοστελεχών των εταιρειών. Και οι δύο αυτές κατηγορίες επενδυτών παραμένουν συνεχώς πωλητές από το καλοκαίρι του 2023. Έτσι η εταιρεία συμμετοχών του Γουόρεν Μπάφετ, η Berkshire Hathaway, έχοντας ρευστοποιήσει μεγάλο μέρος του χαρτοφυλακίου της, διαθέτει πλέον τα περισσότερα ρευστά μετρητά στην ιστορία της, καθώς και το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο ομολόγων του Αμερικανικού Δημοσίου από οποιονδήποτε άλλον θεσμικό επενδυτή.
Η δεύτερη κατηγορία των insiders έχει ίσως ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Στον ακόλουθο πίνακα βλέπουμε τις πιο πρόσφατες κινήσεις των μετόχων που κατέχουν ποσοστά άνω του 10% σε εταιρείες των οποίων οι μετοχές διαπραγματεύονται στη Wall Street. Από τις τελευταίες 46 κινήσεις των συγκεκριμένων insiders οι 43 ήταν sale / proposed sales, δηλαδή πωλήσεις ή προαναγγελίες πωλήσεων και μόλις οι 3 buy, δηλαδή αγορές.
(Κάντε κλικ επάνω στην παρακάτω εικόνα για μεγέθυνση του πίνακα)
Στον ακόλουθο πίνακα βλέπουμε τις μεγαλύτερες σε αξία κινήσεις των insiders, κατά τη διάρκεια της τελευταίας εβδομάδας. Από τις 46, οι 44 είναι sale / proposed sale και μόλις οι 2 buy. Και μάλιστα πρώτος στη λίστα των πωλητών ήταν ο Μπέζος της Amazon με 3 πωλήσεις συνολικής αξίας $1,87 δισ.
(Κάντε κλικ επάνω στην παρακάτω εικόνα για μεγέθυνση του πίνακα)
Τέλος, στον ακόλουθο πίνακα εμφανίζονται οι τελευταίες κινήσεις όλων των insiders. Σε αυτόν ένας μόλις insider αγοράζει μετοχές της εταιρείας στην οποία εργάζεται και συγκεκριμένα της Willscot Holdings Corp (WSC) που είναι εισηγμένη στο Nasdaq. Αντιθέτως, οι υπόλοιπες 45 πράξεις που καταγράφονται είναι πωλήσεις.
(Κάντε κλικ επάνω στην παρακάτω εικόνα για μεγέθυνση του πίνακα)
Αφήνουμε τη Wall Street και τον «FoMo» και ερχόμαστε στο δικό μας Χρηματιστήριο Αθηνών. Εδώ ο φόβος ότι η αγορά θα γυρίσει προς τα κάτω είναι διάχυτος. Και τον συναντάς όχι μόνο ανάμεσα στους συμμετέχοντες στη χρηματιστηριακή αγορά, αλλά κυρίως στους πολίτες που αδιαφορούν για όλα όσα συμβαίνουν στο Χρηματιστήριο. Έτσι οι διστακτικοί επενδυτές, αυτοί που συμμετείχαν σε κάποια προηγούμενη φούσκα, αυτοί που κάηκαν σε προηγούμενα κραχ το 1999, το 2007, αυτοί που έχασαν τα πάντα με τις ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών, είτε απέχουν από τα χρηματιστηριακά δρώμενα, είτε συμμετέχουν σε αυτά με τη «ψυχή στο στόμα». Ελάχιστοι οι ενεργοί κωδικοί που αντιμετωπίζουν με αισιοδοξία το μέλλον. Οι δε περισσότεροι νέοι επενδυτές ανήκουν σε αυτούς που μέσω χρηματιστηριακών πλατφορμών επενδύουν ή «παίζουν» σε ξένες κεφαλαιαγορές.
Όσον αφορά τις κινήσεις των insiders τα πράγματα είναι πολύπλοκα. Οι μεγαλύτερες κινήσεις που έχουν γίνει από τους insiders τα τελευταία χρόνια είναι πωλήσεις. Και αφορούν κυρίως placements, δηλαδή δημόσιες προσφορές τίτλων μέσω προσφορών. Οι πωλητές ήταν είτε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας όσον αφορά τις τράπεζες, είτε οι ιδιώτες μεγαλομέτοχοι εισηγμένων εταιρειών. Όπου δε εμφανίζονται αγοραστές, που θα μπορούσαμε να πούμε ότι μπορούν να μοιάζουν με insiders, αυτοί δεν είναι άλλοι από τις ίδιες οι εταιρείες που προβαίνουν σε επαναγορές ιδίων μετοχών. Ωστόσο, οι συγκεκριμένες επαναγορές δεν μπορούν να θεωρηθούν ως αγορές καθαρών insiders.
Πωλήσεις από την πλευρά των insiders θα δούμε και το επόμενο χρονικό διάστημα, αφού αρκετοί μεγαλομέτοχοι θα πρέπει να πωλήσουν πακέτα μετοχών τους για να προσαρμοστούν στις διατάξεις του Χρηματιστηρίου Αθηνών περί διασποράς. Ώστε να μη βρεθούν εκτός διαπραγμάτευσης οι εταιρείες τους.
Βλέπουμε λοιπόν ότι το συναίσθημα του φόβου είναι κοινό στη Wall Street και στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Με τη διαφορά ότι στη Νέα Υόρκη οι επενδυτές φοβούνται μην και δεν συμμετάσχουν στα κέρδη που προσδοκούν, ενώ στην Αθήνα φοβούνται μήπως επωμιστούν για πολλοστή φορά ζημίες, από την πτώση που αναμένουν.
