Στην πρόσφατη επιστολή του στις 25 Φεβρουαρίου 2023 προς τους μετόχους της Berkshire Hathaway, o ζωντανός θρύλος των χρηματιστηριακών αγορών Warren Buffett, παρουσίασε μια σειρά από σκέψεις προς τους μετόχους της εταιρείας, εστιάζοντας σε ορισμένες βασικές αρχές.
Το ενδιαφέρον είναι πως οι συμβουλές που έδωσε, βρίσκουν εφαρμογή όχι μόνο στον σχεδιασμό της επενδυτικής στρατηγικής, αλλά και στην καθημερινή μας ζωή. Στην επιστολή αναφέρει πως οι σκέψεις που διατυπώνει ο ίδιος, είχαν παρουσιαστεί από τον συνέταιρο του στην Berkshire Hathaway Charlie Munger σε ένα επενδυτικό podcast.
Ας διαβάσουμε μερικές από τις σκέψεις του.
- Ο κόσμος είναι γεμάτος από ανόητους τζογαδόρους, οι οποίοι δεν θα γνωρίσουν ποτέ τις αποδόσεις των υπομονετικών επενδυτών.
- Αν δεν βλέπεις τον κόσμο όπως είναι, τότε είναι σα να κρίνεις κάποιον φορώντας ένα παραμορφωτικό φακό.
- Αν αδιαφορείς για το αν είσαι ορθολογιστής ή όχι, τότε δεν θα τα καταφέρεις. Θα παραμείνεις παράλογος και θα οδηγηθείς σε λανθασμένα αποτελέσματα.
- Η υπομονή είναι κάτι που διδάσκεται. Αν έχεις μια μεγάλη γκάμα ενδιαφερόντων και παράλληλα αναπτύξεις την ικανότητα να εστιάζεις σε ένα θέμα με επιμονή και υπομονή, τότε θα διαθέτεις ένα μεγάλο πλεονέκτημα.
- Μπορείς να μάθεις πολλά, διαβάζοντας τις βιογραφίες ανθρώπων που θαυμάζεις ή υποτιμάς. Μαθαίνεις πολλά από τις ζωές των άλλων.
- Μην καταφεύγεις σε ένα πλοίο που βυθίζεται, αν μπορείς να κολυμπήσεις προς ένα αξιόπλοο καράβι.
- Μην εστιάζεις στον αφρό και στις φούσκες των αγορών. Είναι καλύτερο να αναζητάς τις καλές μακροπρόθεσμες επενδύσεις και να τις διακρατάς με πείσμα, για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
- Δεν υπάρχει 100% σιγουριά στις επενδύσεις. Γι’ αυτό η μόχλευση είναι επικίνδυνη. Διότι όσο και μεγάλος να είναι ένας αριθμός, αν πολλαπλασιαστεί με το μηδέν, θα γίνει και αυτός μηδέν.
- Πρέπει να μελετάς καθημερινά για να γίνεις ένας επιτυχημένος επενδυτής. Και όταν ο κόσμος αλλάζει, τότε πρέπει να αλλάζεις κι εσύ, μαζί του.
- Να μιλάτε με ανθρώπους από τους οποίους μπορείτε να μάθετε κάτι, ώστε γίνετε καλύτεροι.
- Στην Berkshire Hathaway για δεκαετίες δεν είχαμε σε εκτίμηση τις μετοχές των σιδηροδρόμων. Ωστόσο οι συνθήκες άλλαξαν και σήμερα οι ΗΠΑ διαθέτουν 4 μεγάλες σιδηροδρομικές εταιρείες. Αργήσαμε να συνειδητοποιήσουμε την αλλαγή, αλλά κάλλιο αργά παρά ποτέ.
Έχουν αξία οι σκέψεις και οι συμβουλές των guru της Berkshire Hathaway; Αν κρίνουμε εκ του αποτελέσματος, ναι! Ακολουθώντας αυτές τις σκέψεις οι μέτοχοι της Berkshire Hathaway από το 1964 μέχρι σήμερα είδαν την αξία των κεφαλαίων τους να αυξάνεται κατά 19,8% σε ετήσια βάση. Συγκριτικά οι ετήσιες αποδόσεις του S&P500 στο ίδιο χρονικό διάστημα ήταν της τάξης του 9,9%.
Συνολικά δε, από το 1964 μέχρι σήμερα, η συσσωρευμένη απόδοση της Berkshire έφτασε το 3.787.464%, συγκρινόμενη με το 24.708% του S&P500.