Να μην ενδώσει στις πιέσεις για επανάληψη της διαδικασίας αναζήτησης πολιτικής λύσης στη λιβυκή κρίση και να συμβάλει στην άμεση ενεργοποίηση του τουρκολυβικού Μνημονίου και από τη λιβυκή πλευρά της «γραμμής οριοθέτησης» ήταν οι δυο «εντολές» του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος αναδεικνύεται πλέον σε πάτρωνα του προέδρου της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας (GNA) Φ. Σάρατζ στην συνάντηση που είχαν χθες στην Άγκυρα. Ο κ. Ερντογάν δημοσίως μάλιστα αποκάλυψε τις προθέσεις για συνεργασία σε έρευνες και γεωτρήσεις, που θα είναι προφανώς στη λιβυκή πλευρά της «οριοθέτησης» νότια της Κρήτης.
Ο κ. Σάρατζ έφθασε στην Άγκυρα ενώ κλιμακώνεται η διπλωματική κινητικότητα για επίτευξη εκεχειρίας και επανάληψης της διαδικασίας του Βερολίνου και ενώ ο ΟΗΕ καταβάλει προσπάθειες για συνάντηση εκ νέου των στρατιωτικών επιτροπών στο σχήμα 5+5.
Η δήλωση Ερντογάν ήταν αποκαλυπτική: «Αποφασίσαμε να αναπτύξουμε μια νέα συνεργασία με τη Λιβύη. Σκοπός μας είναι να διευρύνουμε τη συνεργασία μας με σκοπό να ωφεληθούμε από το φυσικό πλούτο της Μεσογείου όπου περιλαμβάνονται σεισμικές έρευνες και γεωτρήσεις».
Σύμφωνα με πληροφορίες ενώπιον του Πολιτικού Συμβουλίου στην Τρίπολη εκκρεμεί η αίτηση της ΤΡΑΟ προς την λιβυκή κρατική εταιρία NOC για άδεια ερευνών στη λιβυκή «ΑΟΖ» και πιθανότατα στην συνάντηση που έγινε κεκλεισμένων των θυρών στο Προεδρικό Μέγαρο της Άγκυρας εξετάσθηκαν και τα επόμενα βήματα στην κατεύθυνση αυτή.
Βεβαίως εάν οι άδειες ερευνών αφορούν θαλάσσιες ζώνες που είναι νοτίως της μέσης γραμμής με τις ακτές της Κρήτης τότε το πρόβλημα θα είναι περισσότερο πολιτικό καθώς απλώς θα ενισχυθεί και θα εμβαθυνθεί η εξάρτηση της Λιβύης από την Τουρκία και θα μονιμοποιηθεί η τουρκική παρουσία και στα νότια σύνορα μας.
Όμως εάν επιχειρηθεί να χρησιμοποιηθεί η ρευστή κατάσταση στην Λιβύη προκειμένου η Τουρκία με προβληματική «άδεια» της GNA να επιχειρήσει έρευνες σε περιοχή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας που με βάση τις τουρκικές θεωρήσεις και όσα επικαλείται η Τουρκία με το τουρκολυβικό Μνημόνιο βαπτιστεί «λιβυκή» είναι προφανές ότι θα οδηγηθούμε σε κλιμάκωση της έντασης και για την Ελλάδα θα είναι μια εξαιρετικά δυσμενής εξέλιξη καθώς θα έχει να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα δυο μέτωπα. Ένα προς ανατολάς με την Τουρκία και ένα νότια της Κρήτης με την συνεργασία Τρίπολης-Άγκυρας.
Οι εξελίξεις στη Λιβύη
Οι δυνάμεις της GNA με την απροκάλυπτη στρατιωτική εμπλοκή της Τουρκίας έχουν επιτύχει τις τελευταίες εβδομάδες να αποκρούσουν την επίθεση των δυνάμεων του LNA που υπό την ηγεσία του Χάφταρ πολιορκούσαν εδώ και ένα χρόνο την Τρίπολη. Χθες οι δυνάμεις του Σάρατζ ανακοίνωσαν την «απελευθέρωση» της Τρίπολης και των περιχώρων της από τις δυνάμεις του Χάφταρ και δηλώσαν έτοιμες για την αντεπίθεση προκειμένου να ανακαταλάβουν όλη τη χώρα. Οι δυνάμεις του LNA συνεχίζουν να ελέγχουν την ανατολική πλευρά της χώρας και μεγάλο μέρος της ερήμου αλλά και σημαντικές πετρελαιοπηγές όμως υποχρεώθηκαν να αποσύρουν δυνάμεις από προγεφυρώματα νότια της Τρίπολης.
Έτσι ο Σάρατζ δεν έχει ιδιαίτερο λόγο να βιάζεται για την εκεχειρία, καθώς εκτιμά ότι με την ενεργό στήριξη Ερντογάν την οποία εξέφρασε και πάλι χθες, θα μπορέσει να ανακτήσει εδάφη τα οποία θα ενισχύουν την θέση του σε ένα μελλοντικό τραπέζι διαπραγμάτευσης.
Συγχρόνως όμως και με την καθοδήγηση του Ερντογάν ο κ. Σάρατζ έθεσε ως όρο στο τραπέζι να μην βρεθεί ο «εγκληματίας πολέμου» Χάφταρ καθώς εκτός των άλλων δεν θα ήθελε να βρεθεί στην δυσάρεστη θέση, να τίθεται στην ατζέντα και το θέμα της ακύρωσης των δυο τουρκολυβικών μνημονίων, που πιθανότατα θα έθετε ως διαπραγματευτικό χαρτί ο Χάφταρ.
Πάντως ο κ.Σάρατζ έσπευσε να εκφράσει τις ευχαριστίες του στον Τ. Ερντογάν για την στήριξη του, προσφέροντας την ευκαιρία σε τουρκικές εταιρίες να τοποθετηθούν στην Λιβύη μετά τον πόλεμο, ενώ σύμφωνα με λιβυκά ΜΜΕ η κυβέρνηση της Τρίπολης έχει στείλει και διατηρεί σε τουρκικές τράπεζες δισεκατομμύρια δολάρια από τα έσοδα που έχει από την πώληση πετρελαίου τα οποία αποδείχθηκαν κρίσιμα στην πρόσφατη οικονομική κρίση της Τουρκίας όταν στέρευαν τα συναλλαγματικά αποθέματα.
Πάντως ιδιαίτερα κρίσιμος είναι ο ρόλος και της Ρωσίας η οποία σύμφωνα με τους Αμερικανούς έστειλε ένα σμήνος μαχητικών να σταθμεύει σε αεροδρόμιο που ελέγχει ο Χάφταρ περισσότερο για να εγγυηθούν και να εξασφαλίσουν τον ρόλο της Ρωσίας στην μεταπολεμική Λιβύη, αλλά συγχρόνως συνομιλούν και με την κυβέρνηση της Τρίπολης. Ο υπουργός Εξωτερικών Μοχάμεντ Σαγιάλα και το μέλος του Προεδρικού Συμβουλίου Αχμέντ Μίτιγκ έφθασαν προχθές στην Μόσχα και είχαν συνάντηση με τον Σ. Λαβρόφ στην οποία εκφράσθηκε η επιθυμία επίτευξης πολιτικής λύσης συγχρόνως όμως συζητήθηκε και η «επιστροφή ρωσικών εταιριών στην Λιβύη μόλις κοπάσει η κρίση».
Στα ανατολικά της Λιβύης, στο Κάιρο είναι προφανής η ανησυχία για τις εξελίξεις και από την κυβέρνηση Αλ Σισι, μετά την συνάντηση που είχε με τον Χάφταρ στην Αιγυπτιακή πρωτεύουσα την Τετάρτη δηλώθηκε ότι η Αίγυπτος δεν θα ανεχθεί τρομοκρατικές ομάδες στα σύνορα με την Λιβύη, παραπέμποντας όχι μόνο στον ISIS αλλά και στους Αδελφούς Μουσουλμάνους που εκφράζονται κυρίως από τον Σάρατζ.
Όλα θυμίζουν ότι ενόψει του ενδεχομένου επιστροφής στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, η πλευρά Σάρατζ με την παρακίνηση και την ενεργό υποστήριξη της Τουρκίας θα επιχειρήσει να κερδίσει επί του πεδίου και άλλα εδάφη, ώστε να προσέλθει στις διαπραγματεύσεις από θέση ισχύος, επιβάλλοντας και κατοχυρώνοντας φυσικά και τις επιλογές της όπως είναι τα δυο τουρκολυβικά Μνημόνια.
