Ειδικού συνεργάτη
Το 1976 μετά από επιστολή του τότε υπουργού εξωτερικών Δ. Μπίτσιου, ο Χένρι Κίσινγκερ με δική του επιστολή του προς τον έλληνα ομόλογό του την 10η Απριλίου προσφέρει για πρώτη φορά γραπτώς εγγυήσεις για τη «δέσμευση» των ΗΠΑ για την επίλυση του Κυπριακού και την ειρηνική επίλυση των διαφορών στην Ανατολική Μεσόγειο, δηλώνοντας ότι οι ΗΠΑ δεν θα δεχθούν προσπάθεια καμιάς εκ των δυο πλευρών να επιχειρήσει λύση των προβλημάτων με στρατιωτικά μέσα. Η επιστολή Κίσινγκερ επιχειρεί να καθησυχάσει την Αθήνα για τις συνέπειες της Αμερικανοτουρκικής Αμυντικής Συμφωνίας, ενώ ακόμη εκκρεμούσε η αντίστοιχη συμφωνία με την Ελλάδα.
Το τηλεγράφημα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στάλθηκε στις 16 Απριλίου από την Ουάσιγκτον στις μεγάλες Πρεσβείες των ΗΠΑ στην περιοχή και στο ΝΑΤΟ:
«Η ακόλουθη ανταλλαγή επιστολών μεταξύ Μπίτσιου και του Υπουργού Εξωτερικών θα δημοσιοποιηθεί στις 15 Απριλίου μετά την υπογραφή των Αμερικανοελληνικών Αρχών Αμυντικής Συνεργασίας , Το τηλεγράφημα περιέχει οδηγίες σχετικά με τις επιστολές ώστε να είναι εμπιστευτικές».
Επιστολή Μπίτσιου προς τον Υπουργό Εξωτερικών Απρίλιος 7(1976):
«Αγαπητέ υπουργέ. Όπως γνωρίζετε, η υπογραφή νέας συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Τουρκίας δημιουργεί προβλήματα και αυξάνει τις σοβαρή ανησυχία στην Ελλάδα. Υπό το φως αυτής της εξέλιξης , θέλω να συζητήσω μαζί σας πως θα συμφωνήσουμε το καθεστώς των αμερικανικών εγκαταστάσεων στην Ελλάδα.
Εν τω μεταξύ, θα εκτιμούσα να γνωρίζω τη θέση σας επί της στάσης των Ηνωμένων Πολιτειών για την επίλυση των διαφορών στην Ανατολική Μεσόγειο και ειδικότερα για τον κίνδυνο σοβαρής επιδείνωσης της κατάστασης στο Αιγαίο. Θα ήθελα επίσης να μάθω πώς η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών οραματίζεται ότι η Συμφωνία με την Τουρκία ότι μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη μιας ταχείας και δίκαιης λύσης του Κυπριακού υπό το φως των προηγούμενων εγγυήσεων ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έκαναν μια μεγάλη προσπάθεια για να έχουν αυτό το αποτέλεσμα.
Πιστεύω ότι η απάντησή σας σε αυτά τα ερωτήματα θα βοηθήσει την κυβέρνησή μου να διαμορφώσει την πολιτική της. Ελπίζω ότι θα είναι κατάλληλες για να διαλύσουν την ανησυχία μας, προς όφελος των δυο χωρών μας όσο και της Δυτικής Συμμαχίας ως συνόλου.»
Επιστολή υπουργού Εξωτερικών προς Μπίτσιο: 10 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1976.
«Κύριε υπουργέ σας ευχαριστώ για την επιστολή σας της 7ης Απριλίου στην οποία θέσατε ορισμένα ερωτήματα σχετικά με την αμερικανική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο. Καλωσορίζω αυτή την ευκαιρία για να ξεκαθαρίσουμε τη θέση μας γι αυτά τα ζητήματα.
Ρωτήσατε σχετικά με τη στάση μας σχετικά με την επίλυση των διαφορών στην Ανατολική Μεσόγειο και ειδικά στην περιοχή του Αιγαίου. Στο πλαίσιο αυτό θα επαναβεβαιώσω την πεποίθησή μας ότι αυτές οι διαφορές πρέπει να επιλυθούν μέσω ειρηνικών διαδικασιών και κάθε πλευρά θα πρέπει να αποφύγει προκλητικές κινήσεις... Έχουμε προηγουμένως δηλώσει την πεποίθησή μας ότι καμία πλευρά δεν θα πρέπει να αναζητήσει στρατιωτική λύση σε αυτές τις διαφορές.
Αυτό παραμένει πολιτική των ΗΠΑ.
Ως εκ τούτου, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εναντιωθούν ενεργά και κατηγορηματικά σε κάθε πλευρά που θα επιδιώξει στρατιωτική λύση και θα καταβάλει μεγάλη προσπάθεια να αποτρέψει μια τέτοια δράση.
Θα πρέπει να επαναλάβω, όσον αφορά την Κύπρο, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν πλήρως δεσμευμένες στο στόχο μιας σύντομης και δίκαιης λύσης του ζητήματος.
Όπως έχω πει στην ομιλία μου στον ΟΗΕ, οι σημερινές διαχωριστικές γραμμές στην Κύπρο δεν μπορούν να είναι μόνιμες. Πρέπει να είναι απλώς εδαφικές ρυθμίσεις.
Σκοπεύουμε να συνεισφέρουμε ενεργά στην αναζήτηση λύσης στο πρόβλημα της Κύπρου που θα διατηρήσει την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου.
Σχετικά με τις αμυντικές σχέσεις της Ελλάδας με τις ΗΠΑ πιστεύω ότι θα ήταν χρήσιμο αν θα μπορούσατε να έρθετε στην Ουάσιγκτον για να συζητήσουμε λεπτομερώς το θέμα αυτό. Θα καλωσόριζα την ευκαιρία να συζητήσουμε και άλλα θέματα επίσης αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Τότε θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε στο πλαίσιο μιας νέας συμφωνίας Αμυντικής συνεργασίας μεταξύ της Αμερικής και της Ελλάδας, η οποία θα ωφελήσει τις δύο χώρες μας και θα συνεισφέρει στη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην Ανατολική Μεσογειακή. Με θερμούς χαιρετισμούς. Χένρι Κίσινγκερ».
Η επιστολή Κίσινγκερ στο πρωτότυπο:
EXCHANGE OF LETTERS BETWEEN THE SECRETARY AND GREEK FOREIGN MINISTER
Date:
1976 April 16, 06:40 (Friday)
Canonical ID:
1976STATE090620_b
Original Classification:
CONFIDENTIAL
To:
Commander in Chief Atlantic Command Norfolk Virginia | Commander in Chief European Command Vaihingen Germany | Commander in Chief US Air Forces in Europe Ramstein AB Germany | Commander in Chief US Army Europe | Documents Officer Allied Forces Southeastern Europe | North Atlantic Treaty Organization (NATO) | United States Sixth Fleet
1. THE FOLLOWING EXCHANGE OF LETTERS BETWEEN BITSIOS AND THE SECRETARY WILL BE MADE PUBLIC HERE APRIL 15 FOLLOWING SIGNING OF US-GREEK "PRINCIPLES" ON DEFENSE COOPERATION (SEPTEL) BITSIOS LETTER WAS DATED APRIL 7, THAT OF SECRETARY APRIL 10. SEPTEL CONTAINS INSTRUCTIONS REGARDING LETTERS' TRANSMITTAL TO GOT. CONFIDENTIAL CONFIDENTIAL PAGE 02 STATE 090620 2. BEGIN TEXT OF BITSIOS TO THE SECRETARY: APRIL 7, 1976 DEAR MR. SECRETARY: AS YOU ARE AWARE, THE SIGNING OF A NEW DEFENSE COOPERATION AGREEMENT BETWEEN THE UNITED STATES AND TURKEY CREATES PROBLEMS AND RAISES SERIOUS APPREHENSIONS IN GREECE. IN LIGHT OF THIS DEVELOPMENT, I WILL WANT TO DISCUSS WITH YOU HOW WE SHOULD DEAL WITH THE STATUS OF AMERICAN FACILITIES IN GREECE. 3. MEANWHILE, I WOULD APPRECIATE HAVING YOUR POSITION ON THE UNITED STATES ATTITUDE TOWARD THE RESOLUTION OF DISPUTES IN THE EASTERN MEDITERRANEAN AND PARTICULARLY ON THE DANGER OF A SERIOUS DETERIORATION IN THE SITUATION IN THE AEGEAN. I WOULD ALSO LIKE TO KNOW IN WHAT WAY THE UNITED STATES GOVERNMENT ENVISIONS ITS AGREEMENT WITH TURKEY AS CON- TRIBUTING TO THE ACHIEVEMENT OF A SPEEDY AND JUST SOLUTION TO THE CYPRUS QUESTION IN LIGHT OF PREVIOUS ASSURANCES THAT THE UNITED STATES WOULD MAKE A MAJOR EFFORT TO THIS EFFECT. 4. I BELIEVE YOUR RESPONSE TO THESE QUESTIONS WILL ASSIST MY GOVERNMENT IN FORMULATING ITS POLICY. I HOPE THEY WILL BE ADEQUATE TO DISSIPATE OUR CONCERN TO THE BENEFIT OF BOTH OUR COUNTRIES AND THE WESTERN ALLIANCE AS A WHOLE. END TEXT. 5. BEGIN TEXT OF THE SECRETARY'S LETTER TO BITSIOS: APRIL 10, 1976, DEAR MR. MINISTER: THANK YOU FOR YOUR LETTER OF APRIL 7 IN WHICH YOU POSED SOME QUESTIONS RE- GARDING UNITED STATES POLICY IN THE EASTERN MEDITERRANEAN. I WELCOME THIS OPPORTUNITY TO MAKE OUR POSITION CLEAR WITH REGARD TO THESE ISSUES. 6. YOU HAVE ASKED ABOUT OUR ATTITUDE TOWARD THE RESOLUTION OF DISPUTES IN THE EASTERN MEDITERRANEAN AND PARTICULARLY IN THE AEGEAN AREA. IN THIS REGARD I SHOULD LIKE TO RE- ITERATE OUR CONVICTION THAT THESE DISPUTES MUST BE SETTLED THROUGH PEACEFUL PROCEDURES AND THAT EACH SIDE SHOULD AVOID PROVOCATIVE ACTIONS. WE HAVE PREVIOUSLY STATED OUR BELIEF THAT NEITHER SIDE SHOULD SEEK A MILITARY SOLUTION TO THESE DISPUTES. THIS REMAINS UNITED STATES POLICY. THEREFORE THE UNITED STATES WOULD ACTIVELY AND UNEQUIVOCALLY OPPOSE CONFIDENTIAL CONFIDENTIAL PAGE 03 STATE 090620 EITHER SIDE'S SEEKING A MILITARY SOLUTION AND WILL MAKE A MAJOR EFFORT TO PREVENT SUCH A COURSE OF ACTION. 7. I SHOULD LIKE TO RE-EMPHASIZE, WITH REGARD TO CYPRUS, THAT THE UNITED STATES REMAINS FULLY COMMITTED TO THE OBJECTIVE OF AN EARLY AND JUST SETTLEMENT OF THIS ISSUE. AS I SAID IN MY UNITED NATIONS ADDRESS, THE PRESENT DIVIDING LINES IN CYPRUS CANNOT BE PERMANENT. THERE MUST BE JUST TERRITORIAL ARRANGEMENTS. WE INTEND TO CONTRIBUTE ACTIVELY IN THE SEARCH FOR A SOLUTION TO THE CYPRUS PORBLEM THAT WILL PRESERVE THE INDEPENDENCE, SOVEREIGNTY AND TERRITORIAL INTEGRITY OF CYPRUS. 8. WITH REGARD TO THE DEFENSE RELATIONSHIP BETWEEN GREECE AND THE UNITED STATES, I BELIEVE IT WOULD BE USEFUL IF YOU COULD COME TO WASHINGTON TO DISCUSS THIS ISSUE IN DETAIL. I WOULD WELCOME AN OPPORTUNITY TO DISCUSS WITH YOU OTHER SUBJECTS OF MUTUAL INTEREST AS WELL. AT THAT TIME WE COULD AGREE ON THE FRAMEWORK OF A NEW DEFENSE COOPERATION AGREE- MENT BETWEEN THE UNITED STATES AND GREECE THAT WOULD BENEFIT BOTH OF OUR COUNTRIES AND CONTRIBUTE TO THE MAINTENANCE OF PEACE AND SECURITY IN THE EASTERN MEDITERANEAN, WARM REGARDS, HENRY A. KISSINGER. END TEXT. KISSINGER UNQUOTE KISSINGER CONFIDENTIAL << END OF DOCUMENT >>
(φωτογραφία αρχείου AP)
