Την στρατηγικού χαρακτήρα υποχώρηση της Δύσης όχι μόνο στο κεφάλαιο της ασφάλειας αλλά και σε εκείνο της οικονομίας και της «ήπιας ισχύος» αναδεικνύει η Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια (Munich Security Conference MSC 2020) που συνέρχεται για 56η χρονιά στο ξενοδοχείο Bayerischer Hof, και τα ερωτήματα αυτά διατυπώνονται στην έκθεση Munich Security Report, που αποτελεί και την βάση των συζητήσεων, στις οποίες συμμετέχουν ηγέτες, υπουργοί εξωτερικών και άμυνας, ειδικοί σε θέματα άμυνας και κυβερνοασφάλειας από όλο τον κόσμο.
Η φετινή Έκθεση με τίτλο «Westlessness» (η «Λιγότερη Δύση» αναδεικνύει ακριβώς την υποχώρηση όχι μόνο της Ευρώπης αλλά συνολικά της Δύσης να αρθρώσει συντεταγμένο λόγο και να υιοθετήσει συγκεκριμένη κοινή στρατηγική, αφήνοντας έτσι το έδαφος ελεύθερο για ανάπτυξη άλλων δυνάμεων και για δημιουργία νέων σοβαρών προκλήσεων ασφάλειας.
Η Έκθεση περιγράφει με έντονο τρόπο την αναβάθμιση του ρόλου της Κίνας στα παγκόσμια δρώμενα, καθώς το Πεκίνο καλύπτει το κενό που αφήνει η Δύση, και επικεντρώνεται και στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Μέση Ανατολή που μετατρέπονται σε πεδίο ανταγωνισμού των μεγάλων δυναμεων που αναζητούν ρόλο και επιρροή στην περιοχή .
Είναι χαρακτηριστικοί οι τίτλοι των Κεφαλαίων της Έκθεσης:
«Οι παίκτες: ΗΠΑ: Διαιρεμένοι αντέχουμε; Κίνα: ανακατεμένο Βασίλειο. Ρωσία: Το κράτος του Ποτέμκιν. Ευρώπη: Διαγωνισμός Eurovision
Περιοχές: Μεσόγειος: Εφιάλτης. Μέση Ανατολή: Δυσκολα Στενά. Νότια Ασία: Πολεμιστές της εκεχειρίας...»
Ειδικά για την Μεσόγειο οι προβλέψεις είναι ιδιαίτερα απαισιόδοξες καθώς η Έκθεση εκτιμά ότι οι προσπάθειες της Δύσης να συμβάλει στην αποκατάσταση της σταθερότητας και να αντιμετωπίσει τα προβλήματα όπως οι μεταναστευτικές ροές, το οργανωμένο έγκλημα, η τρομοκρατία αγγίζουν τα όριά τους και δεν αποδίδουν. Και με την προειδοποίηση ότι η αδυναμία αντιμετώπισης μια κρίσης όπως αυτή της Λιβύης στην γειτονιά της Ευρώπης και ο κίνδυνος μετατροπής της σε μια νέα Συρία, υπονομεύει τον ρόλο της Ευρώπης ανοίγοντας την πόρτα για παρεμβάσεις τρίτων παραγόντων όπως η Τουρκία.
Η Έκθεση επισημαίνει ότι 8 χρόνια μετά τις εξεγέρσεις σε Μεσανατολικές και Βορειοαφρικανικές χώρες και πάλι υπήρξαν λαϊκές αντιδράσεις λόγω της πολιτικής καταπίεσης από κυβερνήσεις, από την βία, την απουσία ανάπτυξης, της διαφθοράς και των ποσοστών ανεργίας των νέων από τα υψηλότερα στον κόσμο...
Με στοιχεία και από το Αραβικό Βαρόμετρο, αποτυπώνεται μια πραγματικά δυσάρεστη και τρομακτική εικόνα με μεγάλα ποσοστά νέων βορειοαφρικανών να είναι έτοιμοι να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους με πρώτο σε προτίμηση προορισμό την Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Στο Munich Security Report φιλοξενείται η παγκόσμια έρευνα κοινής γνώμης από το Pew Research Center, η οποία αναδεικνύει το γεγονός ότι εμπεδώνεται το αίσθημα αδυναμίας των ΗΠΑ και της Ε.Ε. και η αντίληψη ότι δεν αποτελούν πλέον τις οικονομικά κυρίαρχες δυνάμεις του πλανήτη. Και η αντίληψη ότι η Κίνα είναι η κυρίαρχη οικονομική δύναμη εμπεδώνεται ακόμη και σε χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, και η Μ. Βρετανία. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Γερμανία η έρευνα δείχνει ότι το 53% των ερωτηθέντων θεωρεί την Κίνα ως την κυρίαρχη οικονομικά δύναμη σε παγκόσμιο επίπεδο ενώ μόνον το 24% υποστηρίζει ότι η θέση αυτή ανήκει στις ΗΠΑ.
Στην έκθεση επισημαίνεται και αναδεικνύεται μέσω και στοιχείων ότι η οικονομική ισχύς συνδέεται άμεσα με την ισχύ επιβολής συμφερόντων ασφαλείας.
Μετά μάλιστα από την εσωστρέφεια των ΗΠΑ που σηματοδότησε η τελευταία περίοδος της θητείας Ομπάμα, οι υποχρεώσεις για την διατήρηση και προώθηση των Αρχών και Αξιών της Δύσης, της οικονομίας της αγοράς και των ατομικών ελευθεριών ανατέθηκαν στην Ευρώπη η οποία δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί. Αναδεικνύοντας τις δομικές αδυναμίες μιας οντότητας 500 εκατομμυρίων ανθρώπων και μια σημαντικής οικονομίας η Ευρώπη δεν έχει μπορέσει να καλύψει το κενό αλλά αντίθετα δείχνει να υποχωρεί σε πολλά κρίσιμα διεθνή θέματα και κρίσεις.
Αναφέρεται ενδεικτικά και το γεγονός ότι μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από την Ρωσία το 2014 η Ευρώπη δεν μπόρεσε να προβάλει ως ισχυρός παίκτης και σε στρατιωτικό επίπεδο.
Στην έκθεση περιλαμβάνεται και ανάλυση της Βρετανικής IISS η οποία διαπιστώνει ότι η Ευρώπη δεν θα ήταν σε θέση να αντιμετωπίσει μια επίθεση της Ρωσίας στις χώρες της Βαλτικής χωρίς την βοήθεια των ΗΠΑ ,ενώ οι Ευρωπαίοι αδυνατούν να συμβάλουν και προωθήσουν την επίλυση προβλημάτων και πολεμικών συγκρούσεων στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε., στην Μέση Ανατολή και στην Βόρεια Αφρική, εναποθέτοντας ακόμη και την ευρωπαϊκή Ασφάλεια κατά μείζονα λόγο στους Αμερικανούς.