Του Στέλιου Φενέκου*
Α. ΤΑ «ΗΞΕΙΣ ΑΦΙΞΕΙΣ…» TOY ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ
Ελάχιστες ημέρες πριν τις εθνικές εκλογές (μετά τις οποίες θα υπάρχει μία νέα κυβέρνηση στη χώρα), ο απερχόμενος κ. Τσίπρας επιμένει να θέλει να καθορίσει με τους δικούς του αδιαφανείς τρόπους την υψηλή στρατηγική της χώρας και την εξωτερική της πολιτική, δημιουργώντας αρχικές συνθήκες που ενδεχομένως εγκλωβίζουν την νέα κυβέρνηση στα πρώτα της κρίσιμα βήματα διακυβέρνησης.
- Από τη μία μεριά, παρά τις απειλές από την Τουρκία εναντίον της Ελλάδος, τις παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων και τις παράνομες γεωτρήσεις στη Κυπριακή ΑΟΖ, συνεχίζει να συνομιλεί και να στέλνει επίσημες αντιπροσωπείες για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και ακόμη χειρότερα για υιοθέτηση Κώδικα Συμπεριφοράς.
- Από την άλλη, με μία πρωτοφανή γι'' αυτόν οξεία ρητορική (προεκλογικά), προειδοποιεί τους Τούρκους να μην κάνουν γεώτρηση στο Καστελόριζο, γιατί έχει δυναμικά σχέδια για κάθε περίπτωση, που θα τα εφαρμόσει, τιμωρώντας τους και επιφέροντάς τους αβάσταχτο κόστος.
- Λίγες μέρες πριν συγκαλεί ΚΥΣΕΑ και όπως διαπιστώθηκε ήταν για τα μάτια του κόσμου, αφού δεν πήραν καμία απόφαση (όπως δήλωσαν), απλά απευχήθηκαν να μην προχωρήσουν σε γεωτρήσεις οι Τούρκοι στο Καστελόριζο.
- Και φυσικά δεν κάνει καμία προσπάθεια ενημέρωσης τους αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης επί της καταστάσεως και των σχεδιαζόμενων δυναμικών και μη ενεργειών, έτσι ώστε να πιαστεί αυτός απροετοίμαστος, εάν προκύψει κάτι εθνικά επιζήμιο αμέσως μετά τις εκλογές.
- Ταυτόχρονα δηλώνει ότι δεν χάνει τις εθνικές εκλογές ούτε με μία στο εκατομμύριο.
- Εάν τα σχέδια δράσης και η στρατηγική του κ. Τσίπρα έχουν την συνοχή και την αξιοπιστία των λεγομένων του, πολύ φοβάμαι ότι είναι καλύτερα να μείνουν κλειδαμπαρωμένα στο συρτάρι ή έστω στο πιο βαθύ και σκοτεινό σημείο του μυαλού του (εάν δεν είναι εγγράφως διατυπωμένα).
ΣΗΜ: Περίμενα από τον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης να απαιτήσει να ενημερωθεί επίσημα από τον πρωθυπουργό για όλα αυτά, αλλά και από τον υπουργό άμυνας κ. Αποστολάκη, να καλέσει ό ίδιος τον σκιώδη υπουργό της αντιπολίτευσης και να τον ενημερώσει για τις εξελίξεις και τα σχέδια που λέει ότι έχει επεξεργαστεί.
Β. ΤΙ… ΕΑΝ
Υπάρχουν πράγματα που δημοσιεύονται και πράγματα που μένουν κρυφά. Αν έχετε παρακολουθήσει προηγούμενα άρθρα μου στο έγκριτο Liberal.gr, θα δείτε ότι παρότρυνα την κυβέρνηση να σχεδιάσει τα οιαδήποτε φανερά (αλλά και κρυφά) μέτρα πολύ πριν συμβούν οι γεωτρήσεις, που ήταν αναμενόμενες, με δεδομένη την βηματιστική προσέγγιση της Τουρκίας, προκειμένου να διερευνήσει τις προθέσεις μας τις προθέσεις των εμπλεκομένων και του διεθνούς παράγοντα.
Δυστυχώς μονίμως καθυστερούμε, απευχόμαστε να μην συμβεί το προφανές και όταν συμβεί δρούμε σπασμωδικά και αποσπασματικά, για διαχείριση των επιπτώσεων. Δηλαδή καμία πρόβλεψη, καμία πρόληψη, καθόλου αποτροπή και μόνο προσπάθεια να μειωθούν οι επιπτώσεις και οι ζημιές.
Όπως εύκολα μπορείτε να δείτε, είχα προτείνει πριν ακόμη έλθει στη περιοχή το Fatih (κακώς το λέμε πορθητή, έχει κι αυτό την ψυχολογική του επίδραση) τα παρακάτω:
1. Να οριοθετήσουμε με ακρίβεια την υφαλοκρηπίδα μας, που μπορεί να γίνει μονομερώς αλλά και την ΑΟΖ σε όλες τις Ελληνικές θάλασσες, έστω και αν αντιδρούσε η Τουρκία με χάρτες διακηρύξεις κλπ (έτσι κι αλλιώς το κάνει και επεκτείνεται με δική μας απουσία) και να την υποβάλουμε στον ΟΗΕ και στους συναφείς οργανισμούς και φόρα.
2. Να χαράξουμε τάχιστα γραμμές βάσεως σε όλη την Ελληνική επικράτεια και να καθορίσουμε συνορεύουσα ζώνη και ζώνη αλιείας.
3. Να προσπαθήσουμε, εντός της ΕΕ, να συμπεριλάβει τα όρια αυτά, σε κείμενα της που αφορούσαν συναφείς δράσεις και λειτουργίες της (αλιεία, ενεργειακοί πόροι, περιοχές αστυνόμευσης-δράσης FRONTEX, κλπ).
4. Όπως έχω πει κατ'' επανάληψη, η απάντηση σε μία ισχυρότερη δύναμη, που προσπαθεί να επιβάλλει την βούλησή της με απειλές πολέμου και ισχύ, είναι "casus foederis", δηλαδή αφορμή για συμμαχίες.
Οι συμμαχίες όμως που de facto δημιουργήθηκαν λόγω των συμφερόντων από τα ενεργειακά κοιτάσματα, δεν έχουν αποκτήσει στρατηγικό χαρακτήρα αλλά η συνοχή τους οριοθετείται από το πώς θα εξελιχθούν οι έρευνες και από το εάν και πως θα γίνει εκμεταλλεύσιμος ο πλούτος.
Το πρώτο που θα έπρεπε να επιδιώξουμε ήταν ένα «pactum opportuna (strategic)» και όχι μία απλή συμμαχία περιορισμένου σκοπού, όπως είναι τώρα με μία απλή συντονιστική γραμματεία στη Λευκωσία.
Θα έπρεπε να απαιτήσουμε, με δεδομένο ότι υπάρχει ευρύτερο συμφέρον, να αποκτήσει στρατηγικό χαρακτήρα με σκέλος στρατηγικού σχεδιασμού στην ήδη υπάρχουσα Γραμματεία (σχηματίσθηκε πρόσφατα στη Λευκωσία), με θεσμικό κύρος έναντι της ΕΕ (που πρέπει να επιδιωχθεί να συμμετάσχει στην συμμαχία), του ΟΗΕ, των διεθνών Οργανισμών και με αποστολή όχι μόνο την εκμετάλλευση αλλά και την διασφάλιση των δικαιωμάτων επί των ενεργειακών κοιτασμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο, την προστασία και την ενεργειακή ασφάλεια έναντι οιουδήποτε κινδύνου. Και οι έρευνες και η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων να πηγαίνουν χέρι-χέρι με το διπλωματικό και το στρατηγικό κομμάτι.
5. Εάν είχαμε προχωρήσει έτσι (δεν είναι αργά ακόμη) θα μπορούσαμε να μιλάμε για Μόνιμη Συμμαχική Ναυτική Δύναμη Ασφαλείας, έναντι οιασδήποτε απειλής στα δικαιώματα και στα κοιτάσματα.
6. Θα έπρεπε να έχουμε κάνει πιο έντονες προσπάθειες (με διπλωματικές και κάθε μορφής πιέσεις όπου έχουμε τη δυνατότητα), για να τοποθετηθεί η ΕΕ έναντι των παραβιάσεων και των απειλών της Τουρκίας και να έχουμε υποκινήσει τη διαδικασία λήψης μέτρων και κυρώσεων έγκαιρα (το λέω εδώ και μήνες), ώστε να μην τρέχουμε τελευταία στιγμή.
7. Ήταν αναγκαίο να έχουμε στείλει μέσα του Λιμενικού, για να παρακολουθούν από κοντά το γεωτρύπανο και να το καλούν να αποχωρήσει, διότι παραβιάζει την Κυπριακή κυριαρχία στην υφαλοκρηπίδα και στην ΑΟΖ και να επισημαίνουμε με συνεχή μηνύματα για τα μέτρα που έχουν ληφθεί (ονομαστικός κατάλογος των ενταλμάτων, τις επιπτώσεις από πλευράς δικαίου κλπ), διότι αυτά θα ενασκούσαν ψυχολογική πίεση στο μικτό πλήρωμα του Fatih (Τούρκοι και ξένοι).
8. Τα σκάφη αυτά να παρακολουθούν σε μόνιμη βάση τις Τουρκικές ενέργειες ώστε να ξέρουμε εάν κάνει γεώτρηση ή όχι και να μην περιμένουμε να το μάθουμε ως τετελεσμένο από τους Τούρκους (με αμφιβολία για το εάν λένε αλήθεια ή όχι) ή από τρίτους.
9. Η ανάπτυξη ενός ή και δύο υποβρυχίων στη περιοχή, θα είχε πολλαπλό χαρακτήρα, παρακολούθησης, άμεσης πληροφόρησης για το εάν γίνεται γεώτρηση ή όχι, και ετοιμότητας για δυνητικές δυναμικές ενέργειες (από ορθόδοξες είτε ανορθόδοξες δυνάμεις).
10. Όλα τα υπόλοιπα, διπλωματικά, οικονομικά κλπ μέτρα που έχω προτείνει, που άλλα έχουν ξεκινήσει και άλλα όχι, είναι αναγκαία, αλλά γίνονται ή θα γίνουν καθυστερημένα και απλά ενισχύουν τον σκοπό της διαχείρισης των ζημιών.
Το ότι αποδεχόμαστε, χωρίς επιθυμία ουσιαστικής αντίδρασης, το γεγονός ότι οι Τούρκοι ισχυρίζονται ότι ξεκίνησαν γεωτρήσεις εντός της Κυπριακής ΑΟΖ, δημιουργεί τετελεσμένα που είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανατραπούν.
Σε αυτό συνεπικουρεί και το ότι αρνούμαστε να το επιβεβαιώσουμε, αδρανούντες, στρουθοκαμηλίζοντας και γελοιοποιούμενοι, προσπαθώντας να καλύψουμε την αδυναμική μας κατάσταση, με την δικαιολογία ότι αυτό που ισχυρίζονται μπορεί να είναι ψεύδος.
Είναι δυνατόν να μην έχει έχουμε κάνει κανένα διάβημα προς την Τουρκία, να μην έχει ήδη ανακληθεί ο πρέσβης μας και να μην έχει κληθεί να αναχωρήσει ο Τούρκος από τη χώρα (εξακολουθούμε να είμαστε εγγυήτρια δύναμη), και να μην σταματήσαμε άμεσα τις συζητήσεις για τα ΜΟΕ;
11. Στην ουσία έχουμε πέσει στη παγίδα των δικών μας ενεργειών:
Γιατί
- Δεν θέλαμε να στείλουμε στίγματα οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών.
- Δεν κάναμε τις δέουσες ενέργειες διασφάλισής τους.
- Δεν διεκδικήσαμε ισχυρότερες και πιο συνεκτικές συμμαχίες, με στρατηγικό προσανατολισμό.
- Δεν υποστηρίξαμε με συνέπεια τις νόμιμες θέσεις μας στο Κυπριακό, αλλά αποδεχθήκαμε μοιρολατρικά την κατοχή, τον εποικισμό και την πολιτική ισοτιμία του 18% του τουρκογενούς πληθυσμού με το 82% του Ελληνογενούς.
- Ακυρώσαμε με τις ενέργειές μας τον ρόλο μας ως εγγυήτριας δύναμης, ενώ η Τουρκία όχι μόνο τον υπερτονίζει αλλά εξακολουθεί να τον εκμεταλλεύεται. Κάθε συζήτηση για άρση του καθεστώτος εγγυήσεων δεν πρέπει να ξεκινάει, εάν δεν απομακρυνθούν πρώτα τα στρατεύματα κατοχής.
- Καταργήσαμε, αντί να προσπαθήσουμε να ενισχύσουμε και να επικυρώσουμε διεθνώς, το ενιαίο αμυντικό δόγμα ( ενώ η Τουρκία επιβεβαιώνει καθημερινά τον έλεγχό της επί των κατεχομένων).
- Ακολουθήσαμε επί μακρόν μία αδιέξοδη κατευναστική πολιτική, χωρίς να δημιουργούμε εσωτερικά και διεθνή ερείσματα.
- Οι πολιτικές δυνάμεις δεν ομονόησαν ποτέ στα Εθνικά θέματα και σήμερα εξακολουθούν να κάνουν το ίδιο ακόμη και χειρότερα.
- Έχουν διχάσει τον Ελληνικό λαό, απαξιώνοντας κάθε έννοια πατριωτισμού και εκμηδενίζοντας την επιδίωξη του εθνικού συμφέροντος.
- Αποδυνάμωσαν με την διαφθορά, τον κομματισμό, την κακοδιαχείριση και τις θολές ιδεοληψίες τις Ένοπλες Δυνάμεις
12. Η κατάληξη του να κρυβόμαστε από τις ευθύνες μας, να κατευνάζουμε, να υποχωρούμε, να εκλιπαρούμε και να περιμένουμε από τρίτους να μας σώσουν, είναι το αποτέλεσμα των κάκιστων πολιτικών επιλογών μας.
Και δυστυχώς φοβάμαι ότι βήμα-βήμα αυτο-παγιδευόμαστε και χωνόμαστε βαθύτερα στο τέλμα.
* Ο Στέλιος Φενέκος είναι Υποναύαρχος ε.α. ΠΝ και Πρόεδρος της Κοινωνίας Αξιών
