Μία γενική ευφορία είναι διάχυτη στα Μέσα Ενημέρωσης και στις αναλύσεις των ειδικών αναλυτών σχετικά με το εγγύς και απώτερο μέλλον των Ελληνο-Τουρκικών σχέσεων. Η απόκτηση νέων αεροσκαφών και νέων φρεγατών από την Ελλάδα, καθώς και οι διεθνείς διμερείς και πολυμερείς Συμφωνίες της χώρας μας για θέματα Άμυνας και Ασφάλειας, συντελούν στο κλίμα ευφορίας.
Αυτά σε αντιδιαστολή με την «άρνηση» που αντιμετωπίζει η Τουρκία στην απόκτηση νέων οπλικών συστημάτων, όπως τα F-35 από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τα υποβρύχια 214 από τη Γερμανία τώρα με τους Πράσινους πιθανόν στην εξουσία, την άρνηση της Rolls Royce να αποδεσμεύσει κινητήρες για το νέο μαχητικό της Τουρκίας, καθώς και άλλες πολιτικές και οικονομικές κυρώσεις, συντελούν επίσης στη διαμόρφωση αυτής της ευφορίας.
Φαίνεται ότι ο Πρόεδρος της Τουρκίας έχει περιέλθει σε δυσμενή θέση, όμηρος της ρητορικής του, και για να βρει λύση καταφεύγει στον Πρόεδρο της Ρωσίας, με την οποία βέβαια η Τουρκία έχει ανοικτά μέτωπα στη Συρία, τη Λιβύη αλλά και σε αυτή ακόμα τη στάση της Τουρκίας στο θέμα της Ανατολικής Ουκρανίας.
Είναι πράγματι η Τουρκία σε «νευρική κρίση», όπως αναφέρετε, και αντιδρά σπασμωδικά, ή μήπως η Τουρκία αντιδρά βάσει μακρόπνοου σχεδιασμού;
Από την εμπειρία μου στην περιφερειακή στρατηγική ανάλυση, είναι σαφές ότι η Τουρκία παρά τα προβλήματα εξωτερικής πολιτικής που αντιμετωπίζει, δεν είναι ένας εύκολος αντίπαλος. Η τουρκική διπλωματία είναι πάντα ενεργή και απαιτεί εγρήγορση από μέρους της Ελλάδας.
Για παράδειγμα, όπως σε παλαιότερη ανάλυσή μου είχε δημοσιεύσει το liberal.gr (Ανατολική Μεσόγειος και Τουρκική χειραγώγηση) η Τουρκική διπλωματία ενεργοποιεί διεθνή ιδρύματα, που ως ανεξάρτητα think tanks αναλύουν και παρουσιάζουν θέματα που διακαώς ενδιαφέρουν την Τουρκία.
Ένα από τα Ιδρύματα αυτά είναι το German Marshall Fand of US (GMFUS), το παράρτημα του οποίου στις Βρυξέλλες είναι επανδρωμένο και με ικανούς Τούρκους επιστήμονες και αναλυτές, πλασάροντας στην ΕΕ «διεθνείς» αναλύσεις που στην πραγματικότητα υποστηρίζουν τις τουρκικές θέσεις.
Το GMFUS από το έτος 2017 συνεργάζεται με την Ένωση Τουρκικών Επιμελητηρίων (Union of Chambers and Commodity Exchanges of Turkey), με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την αντικειμενικότητα επί θεμάτων που αφορούν την Τουρκία.
Επιπλέον παράδειγμα δραστηριοποίησης του GMFUS είναι ότι την παραμονή του Συμβουλίου κορυφής της ΕΕ, οργάνωσε παρουσίαση του Ιμπραήμ Καλίν, που όπως ήταν αναμενόμενο υποστήριξε τις θέσεις της Τουρκίας, αφού ο ίδιος είναι ο στενότερος σύμβουλος του Προέδρου Ερντογάν. Επισημαίνεται ότι η ώρα διεξαγωγής της παρουσίασης αυτής ήταν στοχευμένα προσαρμοσμένη σε ωράριο Ουάσιγκτον και όχι Ευρώπης.
Καταλήγοντας στο δια ταύτα, αντιλαμβανόμαστε ότι μέσα στη γενική εφορία για τη στρατηγική συνεργασία της χώρας μας με τη Γαλλία, κάτι διαφορετικό ίσως να συμβαίνει στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, που σίγουρα απαιτεί εγρήγορση.
Συγκεκριμένα, μία ημέρα μετά την επίσκεψη του Πρωθυπουργού στο Παρίσι και τη Συμφωνία με τον Πρόεδρο Μακρόν, στις 28 Σεπτεμβρίου η Γερουσία του Κογκρέσου (US Senate) επικύρωσε την επιλογή της Προέδρου του GMFUS, την Dr. Karen Donfried για βοηθό υπουργό εξωτερικών για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας (Assistant Secretary of State for European and Eurasian affairs).
Η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Kamala Harris είχε προαναγγείλει την αξιοποίηση της Dr. Donfried κατά την ομιλία της στο Brussels Forum τον περασμένο Ιούνιο.
Η επιλεγείσα για το αξίωμα διετέλεσε Πρόεδρος του GMFUS από το 2014 μέχρι σήμερα, εργαζόμενη για τις δι-Ατλαντικές σχέσεις (Trance Atlantic relations). Το έτος 2020, μαζί με τον Πρόεδρο του Munich Security Forum, προέδρευσε στο Transatlantic Task Force.
Την περίοδο από το 2011 έως το 2014 διετέλεσε εθνικός επιτελής πληροφοριών για την Ευρώπη, καθώς και σύμβουλος στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (National Security Council).
Κατά την Προεδρία της στο GMFUS είχε αναπτύξει μία νέα Στρατηγική με τέσσερεις τομείς προτεραιότητας που είναι:
Α. Το μέλλον της Δημοκρατίας
Β. Γεωπολιτική και η άνοδος της Κίνας
Γ. Ασφάλεια
Δ. Τεχνολογία και Καινοτομία
Επιπλέον των ανωτέρω, εκτιμάται ότι έχει βαρύνουσα σημασία το γεγονός ότι επί της προεδρίας της το έτος 2017 ξεκίνησε η συνεργασία και πιθανή έμμεση χρηματοδότηση του GMFUS με την Ένωση Επιμελητηρίων της Τουρκίας.
Η σημασία της τοποθέτησης της νέας βοηθού υπουργού είναι σημαντική για τη χώρα μας, διότι στις αρμοδιότητές της περιλαμβάνονται και τα Ελληνο-Τουρκικά. Έχει επίσης βαρύνουσα σημασία για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο γενικότερα.
Ο αντικειμενικός σκοπός της επιλογής της από τον Πρόεδρο Μπάιντεν για το αξίωμα αυτό, καθώς και η χρονική στιγμή επικύρωσης της τοποθέτησής της, εκτιμάτε ότι θα προκύψει λίαν συντόμως.
* Ο αντιπτέραρχος (Ι)εα Ιωάννης Αναστασάκης είναι στρατηγικός αναλυτής για την περιφερειακή Ασφάλεια και συνεργάζεται με διεθνή Ιδρύματα σε Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι Chair.GCSP Athens A.H., καθώς επίσης Γραμματέας του Συνδέσμου Αποφοίτων Σχολής Ικάρων (ΣΑΣΙ).