Του Νίκου Μελέτη
Λίγες ημέρες πριν από τη συμπλήρωση 7 μηνών από την επικύρωση από τη σκοπιανή Βουλή των τροπολογιών του Συντάγματος, με τις οποίες αλλάζει το συνταγματικό όνομα της χώρας, ο εμπαιγμός συνεχίζεται με τη διατήρηση στο προσκήνιο του «Συντάγματος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας», που κινδυνεύει να εμπεδωθεί λόγω της αδράνειας της Αθήνας.
Ο κ. Ζάεφ από πριν λίγες ημέρες εκτίμησε ότι τα διαβατήρια και τα σχολικά βιβλία θα είναι τα δύο ζητήματα που θα μπορούσαν να ορθώσουν εμπόδια στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Βόρειας Μακεδονίας όταν ξεκινήσουν, απόφαση που αναμένεται να ληφθεί από την Ε.Ε. μετά το επόμενο φθινόπωρο.
Αυτή τη στιγμή, όμως, το θέμα του Συντάγματος αποτελεί κορυφαία προσπάθεια να αλλοιωθεί το πνεύμα και το γράμμα της Συμφωνίας των Πρεσπών και να διατηρηθεί και προβληθεί ο «μακεδονικός αλυτρωτισμός» ακόμη και μέσα στην ευρωπαϊκή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας.
Η αδράνεια της ελληνικής πλευράς και η... αγωνία της κυβέρνησης να μην ακουσθεί η οποιαδήποτε κριτική για αρνητικά σημεία τόσο στη Συμφωνία όσο και στον χειρισμό υλοποίησής της, αλλά και η προσπάθεια ωραιοποίησής της, αφήνει τα περιθώρια στην άλλη πλευρά για σοβαρή παραβίασή της, η οποία τείνει πλέον να εμπεδωθεί εάν δεν υπάρξει άμεση αντίδραση.
Η βορειομακεδονική πλευρά, εκμεταλλευόμενη τη χαλαρότητα της ελληνικής, έχει φροντίσει να διατηρήσει το παλαιό Σύνταγμα και απλώς να προσθέσει τον τίτλο «Σύνταγμα της Βόρειας Μακεδονίας», ενώ όλο το κείμενο αναφέρεται φυσικά στη «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και μόνον έπειτα από μερικές δεκάδες σελίδες και αφού έχουν προστεθεί στο τέλος του κειμένου οι παλαιότερες τροποποιήσεις του Συντάγματος έχει γίνει η προσθήκη των πρόσφατων τροπολογιών.
Η προσπάθεια αλλοίωσης της Συμφωνίας των Πρεσπών είναι προφανής, καθώς η τροπολογία για την αλλαγή της ονομασίας της χώρας παράγει μεν νομικά αποτελέσματα, όμως διαχρονικά τόσο στο εσωτερικό της όσο και σε όσους παρακολουθούν ή μελετούν την πορεία της θα επιβιώνει ο πιο ακραίος αλυτρωτισμός και το κλίμα ρεβανσισμού για μια χώρα που όλοι θα διαβάζουν στο Σύνταγμά της για τη «Μακεδονία» και τον «Μακεδονικό λαό» και τις «Μακεδονικές μειονότητες» και στο τέλος (εάν φθάσει ποτέ η ανάγνωση έως εκεί) θα διαπιστώνει ότι επιβλήθηκαν απ'' έξω οι αλλαγές στην ονομασία.
Η σύγκριση φυσικά των αναφορών σε «Μακεδονικές μειονότητες» στο Σύνταγμα της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» με εκείνες στην αντίστοιχη τροπολογία στο τέλος του κειμένου σε «μέλη του μακεδονικού, αλβανικού κ.λπ. λαού στο εξωτερικό» θα διαλύει κάθε αμφιβολία για το πού αφορά και σε ποιους αναφέρεται...
Η αναφορά σε «Μακεδόνες» και «Μακεδονικό Έθνος» στο αρχικό κείμενο του παλαιού Συντάγματος, υπό τον τίτλο όμως «Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας», και η αναφορά στις τροπολογίες περί εθνικότητας «Μακεδονική/πολίτης Βόρειας Μακεδονίας» και για προστασία της «ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του Μακεδονικού λαού», είναι προφανές ότι διαστρεβλώνουν πλήρως το περιεχόμενο της λύσης το οποίο επεδίωκε η Ελλάδα.
Έτσι, με το τέχνασμα της προσθήκης στο τέλος του παλαιού Συντάγματος των τροπολογιών που αποτέλεσαν βασική προϋπόθεση για να τεθεί σε ισχύ η Συμφωνία αλλοιώνεται ουσιαστικά το περιεχόμενο της λύσης και επιβιώνει και τροφοδοτείται ο αλυτρωτισμός.
Και στο θέμα των διαβατηρίων όμως, που αναφέρθηκε ο κ. Ζάεφ, υπάρχουν προβλήματα, καθώς η πρακτική που είχε συμφωνηθεί αρχικά, να μπαίνει δηλαδή σφραγίδα με το νέο όνομα του κράτους, δεν φαίνεται να εφαρμόζεται πλήρως. Επίσης, ενώ είχε ανακοινωθεί ότι όλα τα νέα διαβατήρια από τη στιγμή που θα τεθεί σε ισχύ η Συμφωνία θα αρχίσουν να εκδίδονται με το νέο όνομα της χώρας, αυτό δεν έχει υλοποιηθεί και έχει απλώς υπάρξει δέσμευση ότι η έκδοση διαβατηρίων με τη νέα ονομασία θα αρχίσει το 2020.
Σοβαρή υστέρηση επίσης υπάρχει στην αντικατάσταση του ονόματος της χώρας στα επίσημα έγγραφα, όπως προβλέπεται από τις μεταβατικές περιόδους «τεχνική» και «πολιτική».
Αν και η Συμφωνία προβλέπει ότι «χωρίς καθυστέρηση από τη θέση σε ισχύ της Συμφωνίας» θα πρέπει όλα τα νέα επίσημα έγγραφα, αλληλογραφία και συναφές υλικό» να έχουν πλέον τη νέα ονομασία, επιχειρείται να υπάρξει σύγχυση με την αρχική προθεσμία έως 5 ετών που δίνεται για την αντικατάσταση των υπαρχόντων εγγράφων της Δημόσιας Διοίκησης που μπορεί να χρησιμοποιηθούν στο εξωτερικό (τεχνική μεταβατική περίοδος).
Σε ό,τι αφορά τα σχολικά βιβλία που οι συνομιλίες, παρά τις δηλώσεις ικανοποίησης του κ. Μπόλαρη (χωρίς βεβαίως να έχει υπάρξει η οποιαδήποτε επίσημη ενημέρωση για το περιεχόμενο των συνομιλιών), δεν ολοκληρώθηκαν και τώρα πλέον εγκαταλείφθηκαν λόγω προεκλογικής περιόδου, είναι πολύ πιθανόν και τη νέα σχολική χρονιά να παραμείνουν τα ίδια, τα οποία βρίθουν αλυτρωτικών και ανθελληνικών αναφορών.
Πάντως, το θέμα των σχολικών βιβλίων δεν είναι τόσο απλό και αυτό φάνηκε από την αντιπαράθεση που έχει πάρει δημόσια διάσταση μεταξύ της Σόφιας και των Σκοπίων, καθώς οι αντίστοιχες επιτροπές των δύο χωρών απέτυχαν να συμφωνήσουν σε ένα ευαίσθητο θέμα, αυτό της καταγωγής του Γκότσε Ντέλτσεφ, τον οποίο τα Σκόπια διεκδικούν ως «Μακεδόνα» ήρωα και η Βουλγαρία ως «Βούλγαρο της Μακεδονίας».
Οι πρώτοι θεωρώντας τον ως ήρωα του «Μακεδονικού έθνους και πρωτεργάτη του ανεξάρτητου Μακεδονικού κράτους» και οι δεύτεροι επειδή ο Ντέλτσεφ, δηλώνοντας Βούλγαρος ο ίδιος, ανέδειξε ότι δεν υπήρχε «μακεδονικό έθνος» και «μακεδονική γλώσσα», αλλά πρόκειται για «παρακλάδια» του βουλγαρικού έθνους.
Στη Σόφια δεν αποκλείουν ακόμη να θέσουν βέτο στην Ε.Ε. εάν η κυβέρνηση Ζάεφ δεν αποδεχθεί τη βουλγαρική εκδοχή για την ταυτότητα του Γκόλτσε Ντέλτσεφ, ενώ ο ίδιος ο Βορειομακεδόνας πρόεδρος Στέβο Πενταρόφσκι προειδοποίησε ότι η «ταυτότητα του Ντέλτσεφ είναι μια κόκκινη γραμμή που ίσως η χώρα του δεν έχει τη δυνατότητα να ξεπεράσει, καθώς ο Ντέλτσεφ πολέμησε για μια ανεξάρτητη Μακεδονία και θάφτηκε στο έδαφός της...».
Όσο για το κρίσιμο ζήτημα των εμπορικών σημάτων και χρήσεων, και ενώ η χρήση του «μακεδονικός» συνεχίζεται κανονικά (π.χ. στην οινοποιία), μόλις την περασμένη εβδομάδα, πέντε μήνες μετά που τέθηκε σε ισχύ η Συμφωνία, έγινε η... πρώτη συνεδρίαση της Διεθνούς Ομάδας Ειδικών που προβλέπεται από τη Συμφωνία και συμφωνήθηκε η επομένη συνάντησή της να γίνει τον... Νοέμβριο!
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο Παρασκευής 28 Ιουνίου
