H Αθήνα αντί να επιδιώξει την απομάκρυνση όλων των αγαλμάτων και μνημείων που διαστρεβλώνουν την ιστορία και διαιωνίζουν τον «Μακεδονισμό» έσπευσε να δώσει ελευθέρας στην διατήρηση τους. Και τώρα που αντιλαμβάνονται το λάθος επανέρχονται σε ιδέες που είχαν αποκλεισθεί λόγω της γελοιότητας τους...
Στις 12 Ιουνίου 2018, πριν ακόμη δημοσιοποιηθεί το κειμενο της Συμφωνίας των Πρεσπών κυκλοφόρησε ένα κυβερνητικό non paper με στόχο την προετοιμασία της επικοινωνιακής διαχείρισης της υπόθεσης. Τίλος: «Παίρνουμε πίσω το «Μακεδονία» και την ιστορία μας -Τα κέρδη της Συμφωνίας»
Σε αυτό το non paper και συγκεκριμένα στην παράγραφο 13 αναφέρεται επί λέξη:
«Θα υπάρξει είτε ανταλλαγή αγαλμάτων με τον Δήμο Θεσσαλονίκης ή σε περίπτωση που η ανταλλαγή δεν γίνει, η Συμφωνία προβλέπει πως η γειτονική χώρα θα τοποθετήσει πλακέτες σε αγάλματα και μνημεία ώστε να καθίσταται σαφές ότι αποτελούν σύμβολα του ελληνικού πολιτισμού (π.χ. ο ιππέας στην πλατεία των Σκοπίων θα έχει επιγραφή πως αναφέρεται στην ελληνιστική περίοδο και θα σημειώνεται ότι συμβολίζει την φιλία Ελλάδας - πΓΔΜ)»
Η πρόταση δηλαδή που ειδε το φως της δημοσιότητας δεν ήταν κάτι καινούριο. Έχει ακουστεί και μάλιστα στο πλαίσιο της συμφωνίας των Πρεσπών έστω και διά της ανεπίσημης μεθόδου των non papers και αφορά τα αγάλματα που γέμισαν τα Σκόπια στο πλαίσιο του προγράμματος «Σκόπια 2014». Η κριτική που ασκείται στην Υπ. Πολιτισμού Μ. Ζορμπά είναι σε ένα βαθμό… άδικη, καθώς την ανταλλαγή αγαλμάτων είχε προωθήσει η κυβέρνηση και μάλιστα ως λύση πρώτης επιλογής, απλώς η κ. Ζορμπά το τράβηξε λίγο παραπάνω.
Στόχος αυτού του προγράμματος ήταν η επιβολή, σε συμβολικό επίπεδο, της σύνδεσης του «μακεδονισμού» με την αρχαία ελληνική Μακεδονία, εν τούτοις ουδείς έδωσε ιδιαίτερη σημασία και στα Σκοπια πέραν ίσως του Ν.Γκρουέφσκι και αυτών διαχειρίστηκαν τα σχεδόν 700 εκατομμύρια δολάρια που στοίχισε όλο το πρόγραμμα.
Ο νυν πρωθυπουργός και ο νυν υπουργός εξωτερικών κ.κ.Ζάεφ και Ντιμιτρόφ, έχουν αποδοκιμάσει μάλιστα την κατασκευή και την ύπαρξή τους. Εν τούτοις η ελληνική πλευρά στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων και μπροστά στο σύνολο των παραχωρήσεων που έκανε φρόντισε να μην απαιτήσει την άμεση απομάκρυνση τους. Στο πλαίσιο αυτό καθίσταται δύσκολη η απομάκρυνσή τους αφού δεν προβλέπεται καν στη συμφωνία.
Άλλωστε ακόμη και αν δεν έχει αποδοκιμάσει τη λογική Γκρουέφσκι η παραμονή των αγαλμάτων του επιτρέπει επιδεικνύει το «πατριωτικό προφίλ» του και να κλείνει το μάτι στον «Μακεδονισμό». Η δε διορθωτική κίνηση που εφηύραν οι συντάκτες της Συμφωνίας είναι η τοποθέτηση μιας μικρής πινακίδας στην βάση του κάθε αγάλματος που θα διευκρινίζει ότι δεν έχει σχέση με τον ελληνικό πολιτισμό…
Δεδομένου ότι δύσκολα οι ταμπέλες θα παραμείνουν οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να «θαυμάζουν» τα αγάλματα του Μ. Αλέξανδρου και του Φιλίππου ευρισκόμενοι σε μια χώρα που ως επίσημη γλώσσα έχουν την «Μακεδονική»
Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι η ανάδειξη του Ζ. Ζάεφ τον Μάιο του 2017 στην θέση του πρωθυπουργού της τότε πΓΔΜ, είχε αναπτερώσει τις ελπίδες ότι τουλάχιστον θα άνοιγε ο δρόμος για την απομάκρυνση των κακόγουστων αγαλμάτων που υπέκλεπταν την ελληνική ιστορία και πρόσβαλαν την αισθητική των πολιτών της γειτονικής χώρας.
Μάλιστα, ο ίδιος είχε χαρακτηρίσει σε δηλώσεις του στις 6 Ιουνίου 2017 «προβοκάτσιες εναντίον της Ελλάδας, τις τοποθετήσεις, από τις διαδοχικές κυβερνήσεις του Νίκολα Γκρουέφσκι, ανδριάντων ιστορικών προσωπικοτήτων, αλλά και τις μετονομασίες δρόμων και αεροδρομίων στα Σκόπια» τονίζοντας πως «κινήσεις όπως αυτές επιδείνωσαν τις σχέσεις με την Ελλάδα και ότι ο ίδιος θα τις σταματήσει».
Στην συνέντευξη του στην κρατική τηλεόραση ο κ. Ζάεφ είπε ότι οι σχέσεις με την Ελλάδα επιδεινώθηκαν και ένας λόγος ήταν οι προκλητικές, όπως τις χαρακτήρισε, εγκαταστάσεις αγαλμάτων και οι μετονομασίες δρόμων, αεροδρομίων, πλατειών, που έλαβαν ονόματα αρχαίων προσωπικοτήτων, όπως του Μέγα Αλέξανδρου και του Φίλιππου Β'' της Μακεδονίας..»
Στις 22 Νοεμβρίου 2017 ο υπουργός πολιτισμού Ρ.Αλαγκοζοφσκι έχει στα χέρια του Λίστα αγαλμάτων και μνημείων που θα πρέπει να αποσυρθούν άμεσα από το κέντρο της πόλης των Σκοπίων. με τις τελικές αποφάσεις να ανήκουν στον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ.
Στη λίστα κατέληξε ομάδα εργασίας που συνέστησε το προηγούμενο διάστημα το υπουργείο Πολιτισμού, με επικεφαλής το στέλεχος του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SDSM) Μίροσλαβ Γκάρτσεφ, η οποία διερεύνησε τη νομιμότητα των διαδικασιών για την κατασκευή αγαλμάτων και μνημείων στο πλαίσιο του φαραωνικού σχεδίου «Σκόπια 2014» εμπνεύσεως του πρώην πρωθυπουργού Νίκολα Γκρούεφσκι.
Εκτός των αγαλμάτων της Μητέρας Τερεζας και του Αντον Γιανεβ (για τα οποία αντιδρούσαν Αλβανία και Βουλγαρία) οι πληροφορίες από τα Σκόπια ανέφεραν ότι για το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, «υπάρχει θετική εισήγηση για απομάκρυνση του, αφού διαπιστώθηκαν πως για την κατασκευή και τοποθέτηση του υπήρξαν σοβαρές παρατυπίες τόσο στη τήρηση της νομοθεσίας όσο και στο συνολικό κόστος των εργασιών».
Στις 30 Απριλίου 2018 ο δήμαρχος των Σκοπίων Π. Σιλεγκοφ και ενώ έχει ήδη ανακοινώσει ότι έχει παραπεμφθεί στην Δικαιοσύνη η υπόθεση των αγαλμάτων δηλώνει ότι τα αγάλματα αυτά «έκλεψαν το μέλλον της πόλης» αφού κόστισαν πάνω από 700 εκατομμύρια ευρώ, ενώ ο αρχικός προϋπολογισμός τους δεν ξεπερνούσε τα 80 εκατομμύρια. Και δεσμεύεται ότι καθώς εκδικάζονται οι υποθέσεις μία μία, τα αγάλματα πίσω από τα οποία διαπιστώνεται διαφθορά θα απομακρύνονται.
Στις 22 Φεβρουαρίου 2018 σε μια κρίσιμη στιγμή για την πορεία των συνομιλιών για το ονοματολογικό η είδηση που ήρθε από τα Σκόπια επιχειρήθηκε να χρησιμοποιηθεί επικοινωνιακά.. Έτσι η αιφνιδιαστική απομάκρυνση από την είσοδο του κτιρίου του Ανώτατου Δικαστηρίου από τους υπαλλήλους του Δήμου Σκοπίων του αγάλματος του Αντον Γιάνεφ «Κιοσετο» στελέχους του VMRO τον 19ο αιώνα, ερμηνεύθηκε στην Αθήνα ως «αρχή της διαδικασίας απομάκρυνσης των αγαλμάτων που είχαν στηθεί από τον Γκρούεφσκι» και προεξοφλήθηκε ως κίνηση καλής θέλησης προς την Ελλάδα, η οποία φυσικά δεν επιβεβαιώθηκε..
N.M