Οι ενδείξεις πως η Τουρκία ενεργοποίησε τα ραντάρ των αντιαεροπορικών συστημάτων S-400 προκειμένου να εντοπίσει ελληνικά F-16 που επέστρεφαν από την άσκηση «Ευνομία» στα ανοιχτά της Κύπρου στις 27 Αυγούστου, φαίνεται ότι αφύπνισαν την Ουάσιγκτον για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και έφεραν τον Μάικ Πομπέο τόσο σε Σούδα και Θεσσαλονίκη, όσο και στην Κυπριακή Δημοκρατία μέσα στον Σεπτέμβριο.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής», στην επιχείρηση της 27ης Αυγούστου η τουρκική αεράμυνα δεν είχε αντιληφθεί την ανάπτυξη των F-16 από τη βάση της Σούδας προς την Κύπρο και κατά την επιστροφή, είχε επιχειρηθεί ο εντοπισμός τους, με τη βοήθεια τουρκικού αεροσκάφους έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου που είχε ως σκοπό τον εντοπισμό των ελληνικών μαχητικών. Τότε, τα έξι F-16, με τη βοήθεια τεσσάρων ακόμη μαχητικών της Πολεμικής Αεροπορίας από τη βάση της Σούδας, ενεπλάκησαν με τουρκικά μαχητικά στην περιοχή νότια Ρόδου και ανατολικά Κρήτης. Τις επόμενες ημέρες το τουρκικό ιπτάμενο ραντάρ (Boeing 737 AEW&C) χρησιμοποιήθηκε και άλλες φορές με σκοπό τον εντοπισμό των ελληνικών μαχητικών.
Η Ουάσιγκτον έχει απειλήσει με επιβολή κυρώσεων την Τουρκία σε περίπτωση ενεργοποίησης των ρωσικής κατασκευής πυραύλων. Σύμφωνα με ορισμένα τουρκικά ΜΜΕ, η Άγκυρα σχεδιάζει γενική δοκιμή των S-400 στο πεδίο βολής της Σινώπης στη Μαύρη Θάλασσα.
Κατά την τριήμερη επίσκεψη Πομπέο στην Ελλάδα, έγινε και η ανακοίνωση για τον μόνιμο ελλιμενισμό της πλωτής πλατφόρμας υποστήριξης επιχειρήσεων USS Hershel «Woody» Williams στις εγκαταστάσεις της Σούδας, κίνηση με την οποία οι ΗΠΑ ενισχύουν την παρουσία τους στην Κρήτη.
Όπως αναφέρει το ίδιο δημοσίευμα, προφανής είναι η απόφαση των ΗΠΑ να στηρίξουν την Ελλάδα στην ευρισκόμενη σε εξέλιξη ήδη από το 2016 προσπάθεια για τη μετατροπή του Ναυστάθμου Κρήτης του Πολεμικού Ναυτικού στη Σούδα, σε βάση μόνιμου ελλιμενισμού τουλάχιστον μιας μοίρας του Στόλου.
Στόχος ολοκλήρωσης αυτής της μεταφοράς μονάδων του Π.Ν. στην Κρήτη είναι το 2023, η βάση της Σούδας να έχει μετατραπεί σε έναν δεύτερο Ναύσταθμο με δυνατότητες προβολής ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Κρήτη φαίνεται ότι μετατρέπεται σε κόμβο συγκέντρωσης στρατιωτικής ισχύος με υποδομές οι οποίες θα μπορούν να φιλοξενήσουν όχι μόνο ελληνικές και αμερικανικές δυνάμεις, αλλά και μονάδες από αραβικές χώρες, όπως έγινε τις προηγούμενες εβδομάδες με τα αεροσκάφη αεροσκαφών από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στη Σούδα. Ανάλογες συνεργασίες αναμένονται και με τη Σαουδική Αραβία.
Όπως αναφέρει η «Καθημερινή», από την αμερικανική οπτική γωνία η ενίσχυση της παρουσίας στη Σούδα αποτελεί ξεκάθαρη επιλογή προκειμένου να παρακολουθείται στενότερα και η αυξανόμενη ρωσική παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτός ήταν και ένας από τους βασικούς λόγους που το Κογκρέσο είχε εγκρίνει την εγκατάσταση υπερσύγχρονου συστήματος επιτήρησης στο Αιγαίο και την Κρήτη, το οποίο χρησιμοποιεί και η Ελλάδα.
