Στο ενεργειακό συνέδριο που έγινε στην Κωνσταντινούπολη (23rd World Energy Congress -WEC)Ο ισραηλινός υπουργός ανακοίνωσε ότι συμφώνησε με τον ομόλογο του την έναρξη συνομιλιών για το σχέδιο μεταφοράς του ισραηλινού φυσικού αερίου μέσω αγωγού προς την Τουρκία και από εκεί προς την Ευρώπη. Photo by Anadolu Agency / Contributor / Getty Images / Ideal Image.
Από μέσο ενίσχυσης της διπλωματικής ισχύος της Κύπρου, το φυσικό αέριο επιχειρείται να μετατραπεί σε μοχλό επιβολής λύσης στο Κυπριακό, προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι στρατηγικοί στόχοι της Τουρκίας για μεταφορά και του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου μέσω του τουρκικού εδάφους προς την Ευρώπη. Το γεγονός αυτό τελικά όμως αντικαθιστά την απόλυτη εξάρτηση από τη Μόσχα, με την εξάρτηση από μια εξαιρετικά απρόβλεπτη δύναμη όπως η Τουρκία του Recep Tayyip Erdogan.
Η επίσπευση των συνομιλιών για το Κυπριακό, με τη μεταφορά τους στη Γενεύη (7-11 Νοεμβρίου), όπου οι κ. Νίκος Αναστασιάδης, Πρόεδρος της Κύπρου, και Mustafa Ak?nc?, ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, θα προσπαθήσουν να βρουν λύση στο Εδαφικό, τη στιγμή που κάθε άλλο παρά ευνοϊκές είναι οι προϋποθέσεις για την ευόδωση των συνομιλιών, αποτυπώνει αυτό το κλίμα.
Το ενεργειακό παζλ θέτει το χρονοδιάγραμμα επίλυσης
Τις τελευταίες εβδομάδες υπάρχει έντονη κινητικότητα στο ενεργειακό παζλ της Ανατολική Μεσογείου, παρά το γεγονός ότι οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου λειτουργούν αποθαρρυντικά για μεγάλες επενδύσεις τόσο στην έρευνα και εξόρυξη, όσο και στη μεταφορά του φυσικού αερίου. Όμως ο διεθνής ανταγωνισμός ωθεί τις ξένες εταιρείες να καταλάβουν θέση στην ενεργειακή κούρσα της Ανατολικής Μεσογείου.
Η TOTAL ανακοίνωσε ότι εντός του Απριλίου θα αρχίσει τις γεωτρήσεις στο Οικόπεδο 11 της Κυπριακής ΑΟΖ, ενώ ήδη έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον σε συνεργασία με την ιταλική ΕΝΙ για τα Οικόπεδα 6 και 10. Ενεργό ενδιαφέρον για το Οικόπεδο 10 δείχνει και ο νορβηγικός κολοσσός Statoil, ενώ το ίδιο Οικόπεδο διεκδικεί και η Κοινοπραξία ExxonMobil με την Qatar Petroleum.
Ο προγραμματισμός για τον Απρίλιο της έναρξης γεωτρήσεων από την TOTAL, αλλά και η σπουδή του Ισραήλ να επισπεύσει η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου από το κοίτασμα Λεβιάθαν, αλλά και το Τάμα θέτουν ατύπως ένα χρονοδιάγραμμα για την επίλυση του Κυπριακού.
Καθώς το κλειδί που ξεκλειδώνει τα ενεργειακά αυτά σχέδια και, σύμφωνα και με την Ουάσιγκτον, θα επιτρέψει την αποκατάσταση μιας στρατηγικής «συμμαχίας» με τη συμμετοχή της Κύπρου του Ισραήλ, της Τουρκίας και της Ελλάδας είναι η επίλυση του Κυπριακού.
Αυτό φυσικά ρίχνει το βάρος στη Λευκωσία, καθώς η πίεση κορυφώνεται ακόμη και χωρίς να έχει επιτευχθεί η αναγκαία πρόοδος που θα δικαιολογούσε την αισιοδοξία για επίλυση του Κυπριακού. Η κυπριακή κυβέρνηση δεν έχει έτσι να αντιμετωπίσει μόνο την πίεση και τους εκβιασμούς της Άγκυρας και των Τουρκοκυπρίων, αλλά και την πίεση της Ουάσιγκτον και των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών που θέλουν να δουν να προχωρούν τα σχέδια τους στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ισραηλινοτουρκικές συζητήσεις...
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η θέση του Ισραήλ, καθώς ο υπουργός Ενέργειας, Yuval Steinitz, από τους πιο ενθέρμους υποστηρικτές της τουρκοϊσραηλινής προσέγγισης, ήταν ο πρώτος ισραηλινός υπουργός που επισκέφθηκε την Άγκυρα μετά το επεισόδιο του Μαβή Μαρμαρά. Ο κ. Steinitz μίλησε στο μεγάλο ενεργειακό συνέδριο που έγινε στην Κωνσταντινούπολη (23rd World Energy Congress -WEC), όμως το ενδιαφέρον εστιάζεται στις συνομιλίες που είχε με τον Τούρκο ομόλογο του (και γαμπρό του Erdogan), Berat Albayrak.
Ο ισραηλινός υπουργός ανακοίνωσε ότι συμφώνησε με τον ομόλογο του την έναρξη συνομιλιών για το σχέδιο μεταφοράς του ισραηλινού φυσικού αερίου μέσω αγωγού προς την Τουρκία και από εκεί προς την Ευρώπη.
Ο κ. Steinitz είπε πως τον προσεχή μήνα θα ξεκινήσουν νέες έρευνες για φυσικό αέριο από το Ισραήλ και τόνισε πως το αέριο που αναμένεται ότι θα βρεθεί, μαζί με το υπάρχον, «είναι πολύ μεγάλη ποσότητα, πολύ περισσότερη από αυτήν που μπορεί να καταναλώσει μια μικρή χώρα σαν το Ισραήλ».
...με τις «ευλογίες» των ΗΠΑ
Δεν είναι τυχαίο βεβαίως και το γεγονός ότι ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Άγκυρα John R. Bass, με δήλωση του στο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu Agency, εξέφρασε την υποστήριξη της Ουάσιγκτον σε έναν τέτοιο αγωγό. «Βλέποντας τους υπουργούς Ενέργειας της Τουρκίας και του Ισραήλ να συζητούν για σχέδια συνεργασίας που θα ωφελήσουν τις δυο oικονομίες, είναι μια απόδειξη του πως η ενέργεια μπορεί να βοηθήσει την προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας. Υποστηρίζουμε σθεναρά την επίτευξη αυτών των στόχων», είπε ο κ. Bass αναφερόμενος στο σχέδιο του αγωγού προς την Τουρκία.
O Αμερικανός πρεσβευτής στην Άγκυρα John R. Bass,Photo by Anadolu Agency / Contributor / Getty Images / Ideal Image.
Αλλά και ο κ. Ak?nc?, ο οποίος προσκλήθηκε από τον Erdogan στο Ενεργειακό Φόρουμ για να μιλήσει για το… φυσικό αέριο της Κύπρου εμφανίσθηκε υπέρμαχος του αγωγού προς την Τουρκία και αποφάνθηκε ότι είναι η πιο οικονομική η πιο ασφαλής και η πιο αποτελεσματική επιλογή και γι'' αυτό, όπως είπε, πρέπει να λυθεί το Kυπριακό, ώστε να διευκολυνθεί η συνεργασία της Τουρκίας, της «Ομοσπονδιακής Κύπρου» και του Ισραήλ.
Ο ρόλος και τα σχέδια της Ελλάδας
Ο σχεδιασμός αυτός επηρεάζει άμεσα και τα ελληνικά συμφέροντα. Τα σχέδια τα όποια επιχειρούσε να προωθήσει η Αθήνα είτε για αγωγό από την Ανατολική Μεσόγειο που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο του Ισραήλ, της Κύπρου και πιθανόν της Αιγύπτου μέχρι την Ηπειρωτική Ελλάδα και από εκεί στην Ευρώπη, είτε και το άλλο σχέδιο για την μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου από τους σταθμούς LNG της Αιγύπτου στην Αλεξανδρούπολη και από εκεί προς βορρά μέσω των διασυνδετήριων αγωγών με τη Βουλγαρία είναι απολύτως ανταγωνιστικά του τουρκοϊσραηλινού αγωγού.
Μπορεί φυσικά ο υπουργός Ενέργειας, Πάνος Σκουρλέτης, μετά την τριμερή των υπουργών ενέργειας Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ να δήλωσε ότι σε όλα τα σχέδια των Ισραηλινών προβλέπεται και ρόλος της Ελλάδας, αλλά είναι προφανές ότι εάν επιλεγεί τελικά αγωγός προς την Τουρκία, η Ελλάδα παραμένει απλώς χώρα διέλευσης, ενώ σε όλα τα άλλα σχέδια αναδεικνύεται σε κόμβο μεταφοράς ενέργειας προς την Ευρώπη.
