Του Γιώργου Φιντικάκη
Τρία ενεργειακά έργα περιελάμβανε μεταξύ άλλων η ατζέντα των συνομιλιών της ελληνικής και της σκοπιανής αντιπροσωπείας, για ένα εκ των οποίων, που είναι και το σημαντικότερο, θα υπογραφεί συμπληρωματικό μνημόνιο.
Αφορά τον περίφημο αγωγό φυσικού αερίου που θα συνδέει Ελλάδα και Σκόπια, με προοπτική επέκτασης του προς Κόσοβο και Μαυροβούνιο, και διασύνδεση όλων αυτών, με τον υπό ολοκλήρωση TAP, ένα σχέδιο που αποσκοπεί στην ενεργειακή απεξάρτηση των Δ.Βαλκανίων από τη Ρωσία, για αυτό και στηρίζεται ένθερμα από τις ΗΠΑ.
Το τμήμα Ελλάδας-Σκοπίων, χωρητικότητας 3 δισ κυβικών μέτρων, μήκους 120 χλμ και κόστους 100 εκατ ευρώ, για το οποίο ο ΔΕΣΦΑ και η σκοπιανή MER είχαν υπογράψει ένα αρχικό μνημόνιο το 2016, διεκδικεί και η εταιρεία Windows International (συμφερόντων του Ρώσου μεγιστάνα Λεονίντ Λεμπέντεφ), μέσω του οποίου λέγεται ότι η Μόσχα επιχειρεί να μπλοκάρει το έργο.
Η εταιρεία του Λεμπέντεφ, πήρε προσφάτως άδεια από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας για να τρέξει ένα παράλληλο αγωγό, δίχως μέχρι σήμερα να έχει πάρει αντίστοιχη έγκριση και από τις σκοπιανές αρχές. Ακόμη ωστόσο και αν τρέξει τελικά το έργο ο ΔΕΣΦΑ, δεν αποκλείεται τελικά ένας από τους βασικούς χρήστες του να είναι η εταιρεία του Λεμπέντεφ, καθώς διαθέτει ήδη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου στα Σκόπια, ενώ στα σχέδιά του βρίσκεται και η κατασκευή μιας δεύτερης.
Τα παραπάνω θα φανούν στο market test που θα διενεργηθεί, όπου και οι ενδιαφερόμενοι χρήστες θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον ώστε να «καπαρώσουν» μέρος της χωρητικότητας. Τότε θα γίνει σαφές και κατά πόσο ο αγωγός, που έχει χρονοδιάγραμμα κατασκευής μια τριετία, και τον οποίο υποστηρίζει ένθερμα η ΕΕ, θα γεμίσει με αέριο δυτικών συμφερόντων ή θα συνεχιστεί η ρωσική ενεργειακή επιρροή στα Σκόπια.
Το δεύτερο έργο που κουβαλά μαζί του ο κ. Τσίπρας αφορά την αναβάθμιση και ενίσχυση της υφιστάμενης ηλεκτρικής διασύνδεσης των δύο χωρών, ανοίγοντας το δρόμο για την ένταξη των Σκοπίων στην ενεργειακή ένωση. Σήμερα τα Συστήματα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας των δύο χωρών συνδέονται με δύο Γραμμές Υπερυψηλής Τάσης 400 kV, οι οποίες χρειάζονται ενίσχυση, προκειμένου να σηκώσουν μεγαλύτερα φορτία.
Το τρίτο έργο αφορά την επαναλειτουργία του πετρελαιαγωγού, μήκους 213 χιλιομέτρων, από τις εγκαταστάσεις των ΕΛΠΕ στη Θεσσαλονίκη μέχρι το διυλιστήριο της χώρας ΟΚΤΑ, το οποίο και έχει εξαγοραστεί από την ελληνική πετρελαϊκή εταιρεία.
Στόχος είναι με την επαναλειτουργία του ο αγωγός, να φτάσει να μεταφέρει στη γείτονα, ποσότητες, κυρίως diesel κίνησης, της τάξης του 1 εκατομμυρίου μετρικών τόνων, δηλαδή πολύ μεγαλύτερες από αυτές της τοπικής κατανάλωσης, οι οποίες και θα εξάγονται στις γύρω χώρες, προς Βουλγαρία, Σερβία, Κόσοβο.
Τα καύσιμα θα διοχετεύονται από τον αγωγό στις δεξαμενές των ΕΛΠΕ, χωρητικότητας 350.000 μετρικών τόνων στα Σκόπια που βρίσκονται 25 χλμ. από την πρωτεύουσα της χώρας, όπως ακριβώς συνέβαινε μέχρι και το 2013, οπότε και το διυλιστήριο, λειτούργησε για τελευταία φορά. Τότε η λειτουργία είχε κριθεί ασύμφορη, οπότε και έκλεισε - βρίσκεται σε διαδικασία shut down - και μαζί του σταμάτησε και η χρήση του αγωγού.
Φωτογραφία intime news
