Του Φοίβου Κλόκκαρη*
Στις ενημερώσεις, για την πρόοδο των διακοινοτικών συνομιλιών στο Κυπριακό, δύο κρίσιμα θέματα δεν μνημονεύονται και οι πολίτες δεν έχουν ενημέρωση. Συγκεκριμένα:
1. Το θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) του Κυπριακού Κράτους. Κατά τις συνομιλίες για το σχέδιο Ανάν το 2004, οι Τουρκοκύπριοι (ΤΚ) με εντολές της Τουρκίας, αρνήθηκαν να αποδεχθούν ενσωμάτωση στο σχέδιο, της νομοθεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ) για τις θαλάσσιες ζώνες και τη συμφωνία οριοθέτησης της ΑΟΖ μεταξύ ΚΔ και Αιγύπτου. Έκτοτε υπήρξαν σοβαρές εξελίξεις που σχετίζονται με την ΑΟΖ της ΚΔ:
- Συμφωνίες Οριοθέτησης της ΑΟΖ της ΚΔ με το Ισραήλ και το Λίβανο τις οποίες η Τουρκία αρνείται να αναγνωρίσει.
- Διακοίνωση της Τουρκίας προς τα ΗΕ ότι η θαλάσσια περιοχή δυτικά του μεσημβρινού 32ο 16΄ 18΄΄ Ε (τον χάραξε αυθαίρετα η Τουρκία) επικάθεται στην Τουρκική υφαλοκρηπίδα. Η περιοχή αυτή που εκτείνεται δυτικά των χωρικών υδάτων της δυτικής ακτής της Κύπρου (πάφος) εντάσσεται στην ΑΟΖ της ΚΔ και περιλαμβάνονται σ' αυτήν και τμήματα των θαλασσοτεμαχίων της ΚΔ υπ' αριθμό: 1, 4, 5, 6, 7. Η Τουρκία διεκδικεί παράνομα την περιοχή αυτή με δυναμικές ενέργειες σε βάρος δραστηριοτήτων της ΚΔ, και αποκόπτει ουσιαστικά μεγάλο τμήμα της δυνητικής ΑΟΖ της που συναντά την αντίστοιχη της Ελλάδας, και εκτείνεται μέχρι την περιοχή ΝΑ Καστελλορίζου.
- Παράνομη οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας της Τουρκίας με το ψευδοκράτος και χάραξη θαλασσοτεμαχίων εντός της ΑΟΖ της ΚΔ για έρευνες ανεύρεσης υδρογονανθράκων, μέσω του ψευδοκράτους και της Κρατικής Εταιρείας Πετρελαίων της Τουρκίας. Θαλασσοτεμάχια (υπ' αριθμό: A, B, C, D, E, F, G) που επικαλύπτουν και τμήματα των θαλασσοτεμαχίων της ΚΔ υπ' αριθμ: 1, 2, 3, 8, 9, 12, 13.
- Εισβολή το 2014 του πολεμικού ναυτικού της Τουρκίας και του ερευνητικού σκάφους BARBAROS στην ΑΟΖ της ΚΔ νοτίως του νησιού.
2. Οι Διμερείς συμφωνίες Τουρκίας – Ψευδοκράτους και ο εποικισμός. Παρά τα καθοριζόμενα στις εκθέσεις Κουκώ και Λάακσο για τον παράνομο εποικισμό της Κύπρου από την Τουρκία, που συντάχθηκαν από το Συμβούλιο της Ευρώπης, δεν έγινε ακόμα από ανεξάρτητη αρχή καταμέτρηση των εποίκων στα κατεχόμενα. Οι παράνομες διμερείς συμφωνίες Τουρκίας – Ψευδοκράτους που είχαν ενσωματωθεί στο σχέδιο Ανάν το 2004, έκτοτε πολλαπλασιάστηκαν (μεταφορά νερού με αγωγό από Τουρκία, προγραμματισμός μεταφοράς ρεύματος, οικονομικό πρωτόκολλο κ.α.) και δημιούργησαν συνθήκες προσάρτησης χωρίς ουσιαστική αντίδραση της ΚΔ, η οποία δεν προσέφυγε στο ΣΑ/ΟΗΕ. Οι διμερείς συμφωνίες, που ενσωματώθηκαν στο σχέδιο Ανάν έδιναν και το δικαίωμα αεροναυτικής παρουσίας της Τουρκίας στη Κύπρο χωρίς έγκριση του Κυπριακού Κράτους (συμφωνίες έρευνας – διάσωσης και ασφάλειας ακτών).
Τα δύο κρίσιμα θέματα (ΑΟΖ – Διμερείς συμφωνίες) για τα οποία δεν υπάρχει ενημέρωση προς τους πολίτες (καμία νύξη από τον πρόεδρο της ΚΔ στην ενημέρωση της Βουλής) σε συνδυασμό και με τα συμφωνηθέντα στο Κεφάλαιο της διακυβέρνησης, όπου απαιτείται συναπόφαση των δύο Constituent States για όλα τα θέματα της εκτελεστικής, νομοθετικής και δικαστικής εξουσίας, θα δημιουργούν συνθήκες παράλυσης στο νέο κράτος. Το ΤΚ Constituent States εξηρτημένο από τη Τουρκία μέσω της πλειοψηφίας των εποίκων και των διμερών συμφωνιών, θα υποστηρίζει τα συμφέροντα της χώρας αυτής σε βάρος εκείνων της Κύπρου. Η καταστρατήγηση της αρχής της πλειοψηφίας στη λήψη αποφάσεων θα οδηγεί σε μηχανισμό επίλυσης αδιεξόδων, στο επίπεδο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, όπου η συμφωνηθείσα μέθοδος της κλήρωσης, θα μετατρέπει, ανάλογα με την τύχη, την πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων σε μειοψηφία. Τα θέματα στα οποία υπάρχουν διεκδικήσεις της Τουρκίας σε βάρος της ΑΟΖ της ΚΔ και αντίθετες θέσεις των Τουρκοκυπρίων με τους Ελληνοκύπριους, θα επιλύονται με κλήρωση; Παραδείγματα: Η Άρνηση της Τουρκίας να αποδεχθεί ότι η ΚΔ έχει δικαίωμα σε ΑΟΖ δυτικά του μεσημβρινού 32ο 16΄ 18΄΄ Ε, η μεταφορά του φυσικού αερίου της Κύπρου στην ΕΕ μέσω Ελλάδας (θέση ΕΚ) ή μέσω Τουρκίας (θέση ΤΚ), οι τριμερείς στρατηγικές συνεργασίες της ΚΔ με την Ελλάδα, την Αίγυπτο και το Ισραήλ προς τις οποίες αντιτίθενται η Τουρκία και οι ΤΚ, οι συμφωνίες οριοθέτησης της ΑΟΖ της ΚΔ με τις γειτονικές της χώρες.
Η τοποθέτηση της κυβέρνησης μας, ότι τα θέματα των θαλασσίων ζωνών , του FIR, της ενέργειας και φυσικών πόρων, ανήκουν στην αρμοδιότητα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και όχι των Constituent States, δεν επιλύει κανένα πρόβλημα αφού οι αποφάσεις στο επίπεδο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, θα λαμβάνονται με κλήρωση μετά την λύση, όταν υπάρχουν αντιτιθέμενες απόψεις. Τα θέματα ΑΟΖ της ΚΔ - Διμερών συμφωνιών του Ψευδοκράτους, όπως υφίστανται σήμερα, πρέπει να συζητηθούν και συμφωνηθούν πριν τη λύση και όχι να παραμείνουν ανοικτά για μετά τη λύση. Η διατήρηση των διμερών συμφωνιών επεκτείνει την τουρκική κυριαρχία στο κυπριακό κράτος και δεν πρέπει να ενσωματωθούν στη λύση.
Όλα αυτά τα προβλήματα, οφείλονται στην λανθασμένη επιλογή της λύσης ΔΔΟ, που διαλύει την ΚΔ, διχοτομεί το έδαφος, τον λαό και την εξουσία και δημιουργεί ένα δικέφαλο δυσλειτουργικό κράτος, που καταργεί βασικές δημοκρατικές αρχές και θα τελεί υπό Τουρκική επικυριαρχία. Έστω και την ύστατη, η στρατηγική μας στο Κυπριακό πρέπει να αναθεωρηθεί. Οδηγεί σε λύση, πολύ χειρότερη της υφιστάμενης απαράδεκτης κατάστασης διχοτόμησης, γιατί την νομιμοποιεί και επεκτείνει την Τουρκική κυριαρχία και στις ελεύθερες περιοχές.
*Ο Φοίβος Κλόκκαρης είναι Αντιστράτηγος ε.α. πρώην Υπουργός Άμυνας της Κυπριακής Δημοκρατίας και πρώην Υπαρχηγός της Εθνικής Φρουράς.