Του Νίκου Μελέτη
Η Συμφωνία των Πρεσπών είναι δεδομένη, δεσμεύει την Ελλάδα και μάλιστα η προηγούμενη κυβέρνηση κατάφερε να εγκλωβίσει την χώρα καθώς η πλήρης εφαρμογή της συμφωνίας και το κουτσουρεμένο erga omnes τουλάχιστον στα επίσημα έγγραφα θα ολοκληρωθεί μόλις ολοκληρωθεί και η ευρωπαϊκή πορεία της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, στο απώτερο μέλλον..
Οι συνέπειες της χαλαρότητας που επέδειξε η προηγούμενη κυβέρνηση είναι τώρα εμφανείς καθώς πολλά ζητήματα που έπρεπε να είχαν τεθεί ως προϋπόθεση για την υπογραφή της Συμφωνίας παραπέμφθηκαν στις ελληνικές καλένδες…
Η κυβέρνηση πρέπει να δραστηριοποιηθεί σε όλα τα επίπεδα ώστε να μην χαθεί το μομέντουμ ,πολύ περισσότερο μάλιστα όταν η κυβέρνηση Ζάεφ δεν στέκεται και τόσο σταθερά στα πόδια της λόγω των σκανδάλων που αποκαλύπτονται..
Εφόσον μάλιστα γίνει στη Νέα Υόρκη η συνάντηση Κυρ. Μητσοτάκη και Ζ. Ζάεφ θα πρέπει να καταστεί σαφές στον βορειομακεδόνα πρωθυπουργό ότι η συναίνεση για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε. προϋποθέτει την πλήρη και πιστή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Οι βλαπτικές συνέπειες της Συμφωνίας των Πρεσπών μπορεί να αμβλυνθούν (και πάντως όχι να εξουδετερωθούν) εφόσον υπάρχει πιεστικός έλεγχος εφαρμογής των υποχρεώσεων της άλλης πλευράς και συγχρόνως αποκατάσταση των σχέσεων σε όλα τα επίπεδα ώστε να αφαιρεθεί κάθε είδους καχυποψία που μπορεί να υπάρχει για τις προθέσεις της νέας ελληνικής κυβέρνησης και δημιουργία νέων μοχλών πίεσης.
Η κυβέρνηση από τη στιγμή που η Συμφωνία των Πρεσπών τέθηκε σε ισχύ είναι πρακτικά δεσμευμένη να υποστηρίξει την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων [αρθρο2(4βi)] καθώς μάλιστα η ίδια η Συμφωνία έχει εγκλωβίσει τη Ελλάδα συνδέοντας την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας με την σχεδόν ολοκλήρωση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων...
Η κυβέρνηση όφειλε να έχει ήδη προειδοποιήσει την άλλη πλευρά ότι η εκπλήρωση της υποχρέωσης για στήριξη της έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων συνδέεται ευθέως με την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που έχει αναλάβει η βορειομακεδονική πλευρά και ακόμη μένουν στα χαρτιά. Και εφόσον τελικώς δοθεί το πράσινο φως από την Αθήνα θα πρέπει έστω και τώρα να δηλωθεί και στην Ε.Ε. ότι για το άνοιγμα του πρώτου Κεφαλαίου των ενταξιακών διαπραγματεύσεων θα απαιτηθεί η πλήρης τήρηση των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί από την άλλη πλευρά.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ με την Συμφωνία των Πρεσπών αντί να θέσει ως προϋπόθεση για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της «Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας» με την Ε.Ε. την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας σε ότι αφορά τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η χώρα αυτή ,εγκλώβισε την Ελλάδα, βάζοντας την εφαρμογή της Συμφωνίας υπό την ομηρεία της... απρόσκοπτης συνέχισης της ενταξιακής πορείας της γειτονικής χώρας.
Με το άρθρο 1(10 β) θεσπίζεται η λεγόμενη «πολιτική μεταβατική περίοδος». Σύμφωνα με το άρθρο «η μεταβατική περίοδος θα αφορά όλα τα έγγραφα και υλικό αποκλειστικά για εσωτερική χρήση στο Δεύτερο Μέρος . Η έκδοση των εγγράφων και υλικού που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία σύμφωνα με το Άρθρο 1(3) θα ξεκινά στο άνοιγμα κάθε διαπραγματευτικού κεφαλαίου της Ε.Ε. στο συναφές πεδίο και θα ολοκληρωθεί εντός πέντε ετών από τότε».
Πολύ απλά, όλα τα επίσημα έγγραφα που χρησιμοποιούνται στο εσωτερικό της χώρας θα συνεχίσουν να αναφέρουν «Δημοκρατία της Μακεδονίας», «Μακεδόνας» κλπ μέχρις ότου ανοίξει το αντίστοιχο διαπραγματευτικό κεφάλαιο στις συνομιλίες με την Ε.Ε., οπότε και θα αρχίσει να μετρά η... πενταετής προθεσμία.
Έτσι η Ελλάδα θα βρίσκεται στην δυσάρεστη θέση να είναι αυτή που όταν αρχίσουν οι ενταξιακές συνομιλίες θα πιέζει τους εταίρους για άνοιγμα κεφαλαίων ώστε να επισπευσθεί η έναρξη υπολογισμού της μεταβατικής περιόδου.
Αυτή όμως είναι μια διαδικασία η οποία δεν εξαρτάται από την Ελλάδα και έτσι η πλήρης εφαρμογή της συμφωνίας εναποτίθεται στις καλές διαθέσεις και τα συμφέροντα των Ευρωπαίων εταίρων.
Όμως υπάρχουν ακόμη σοβαρές εκκρεμότητες που παρά τις «καλές προθέσεις» της κυβέρνησης Ζάεφ ( που διαπιστώνονται από ελληνικής πλευράς), αφήνουν σοβαρές γκρίζες ζώνες:
-Το άρθρο 1(12) προβλέπει ότι κατ εφαρμογή της τροποποίησης του Συντάγματος «το όνομα και ορολογίες θα αλλάξουν αντιστοίχως σε όλα τα άρθρα του Συντάγματος». Με το Σύνταγμα, η κυβέρνηση Ζάεφ συνεχίζει την κοροϊδία καθώς προφανώς είχε εξασφαλίσει την συναίνεση της προηγούμενης ελληνικής κυβέρνησης και έτσι η τροπολογία του Συντάγματος που ήταν ήδη προβληματική έχει επισυναφθεί στο τέλος του μακροσκελούς κειμένου του παλιού Συντάγματος που αφορά την «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και περιλαμβάνει όλο το πλαίσιο των αλυτρωτικών αναφορών.
Η υποχρέωση η οποία αναφέρεται για αλλαγή της ονομασίας και των ορολογιών σε όλα τα άρθρα του Συντάγματος, παραβιάζεται κατάφωρα και με την ανοχή μέχρι τώρα της Αθήνας.
Τα άρθρα της Συμφωνίας ουσιαστικά απαγορεύουν εχθρικές ενέργειες, και μη φιλικές ενέργειες τόσο από κρατικές ή σχετιζόμενες με το κράτος υπηρεσίες αλλά και από οποιοδήποτε άτομο ή ομάδα.
Το άρθρο 3 (4) δεσμεύει τα Δύο Μέρη «να μην επιχειρούν ,υποκινούν , υποστηρίζουν και /η ανέχονται οιεσδήποτε πράξεις ή δραστηριότητες μη φιλικού χαρακτήρα κατά του άλλου Μέρους. Κανένα από Μέρη δεν θα επιτρέπει να χρησιμοποιείται η επικράτεια του κατά του άλλου Μέρους από οποιοδήποτε τρίτο κράτος ,Οργανισμό, ομάδα ή άτομο που προβαίνει η αποπειράται να προβεί σε ανατρεπτικές αποσχιστικές δράσεις ή δράσεις ή δραστηριότητες που απειλούν καθ' οιονδήποτε τρόπο την ειρήνη ,την σταθερότητα ή την ασφάλεια του άλλου Μέρους…».
Αλλά και το άρθρο 6 (1) υποχρεώνει τα Δύο Μέρη να «λάβουν αποτελεσματικά μέτρα προκειμένου να απαγορεύσει εχθρικές δραστηριότητες ,ενέργειες ή προπαγάνδα από κρατικές υπηρεσίες ή υπηρεσίες αμέσως η εμμέσως ελεγχόμενες από το κράτος για την πρόληψη δραστηριοτήτων που πιθανόν υποδαυλίζουν τον σωβινισμό ,την εχθρότητα ,τον αλυτρωτισμό και τον αναθεωρητισμό εναντίον του άλλου Μέρους.»
Αλυτρωτικές εκδηλώσεις από την Διασπορά, εκδηλώσεις Πανεπιστημιακών που συντηρούν τον αναθεωρητισμό ,δεν εμποδίστηκαν τις προηγούμενες εβδομάδες και μήνες, ενώ μόλις πριν λίγες ημέρες ο αρχηγός του αντιπολιτευόμενου VMRO-DPMNE Κ. Μίτσκοσκι συμμετείχε σε εκδήλωση ανεμίζοντας ο ίδιος την σημαία με τον Ήλιο της Βεργίνας, ενώ στα γήπεδα συνεχίζουν ακόμη να φιγουράρουν οι ίδιες σημαίες...
Όμως εξαιρετικά σημαντικό είναι το άρθρο 8 (5) που προβλέπει την αλλαγή των βιβλίων της Ιστορίας καθώς για τον λόγο αυτό έχει συσταθεί πριν ακόμη τεθεί σε ισχύ η Συμφωνία, η Κοινή Διεπιστημονική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων.
Το ίδιο άρθρο όμως υποχρεώνει την Επιτροπή να θέσει συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα «ώστε να διασφαλισθεί ότι σε έκαστο από τα μέρη κανένα σχολικό εγχειρίδιο ή βοηθητικό υλικό σε χρήση την χρονιά μετά την υπογραφή της παρούσης Συμφωνίας δεν περιέχει αλυτρωτικές /αναθεωρητικές αναφορές».
Παρά τις συνεδριάσεις που έγιναν δεν υπήρξε η οποιαδήποτε ανακοίνωση για το που κατέληξε η Κοινή Επιτροπή ,εάν συμφωνήθηκαν αλλαγές στα βιβλία και κυρίως εάν θα τηρηθεί η δέσμευση να μην υπάρχουν στην σχολική χρονιά που ξεκινά σε λίγες ημέρες βιβλία με αλυτρωτικές αναφορές..
Επίσης σοβαρή εκκρεμότητα παραμένει η προσπάθεια συμφωνίας για τις εμπορικές ονομασίες, τα εμπορικά σήματα και τις επωνυμίες καθώς ήδη τρέχει η προθεσμία των τριών ετών και η Συμφωνία των Πρεσπών δεν έχει πρόβλεψη για το τι θα συμβεί εάν δεν υπάρξει συμφωνία , ένα ακόμη δείγμα της προβληματικής διαπραγμάτευσης καθώς το σοβαρό αυτό θέμα έπρεπε να είχε ρυθμιστεί οριστικά με την Συμφωνία των Πρεσπών και να μην παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες.
Και φυσικά θα πρέπει να ζητηθεί από την βορειομακεδονική πλευρά επιτέλους να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της σε ότι αφορά τον Εθνικό Οργανισμό Τουρισμού που συνεχίζει να διαφημίζει τις ομορφιές ,τα μοναστήρια, την κουζίνα της «Μακεδονίας».
https://www.macedonia-timeless.com/eng/things_to_do/publications/undiscoveredtourismtreasure/
https://www.macedonia-timeless.com/eng/things_to_do/publications/events_guideinmacedonia/
