Λίγες ώρες μετά την επίσημη επαναφορά των ισχυρισμών περί «Γκρίζων Ζωνών» στο Αιγαίο, η Άγκυρα με αφορμή την επιχείρηση διάσωσης πλοιαρίου που βρισκόταν σε κίνδυνο νότια του Καστελόριζου, αμφισβητεί την αρμοδιότητα της Ελλάδας να κάνει επιχειρήσεις Έρευνας και Διάσωσης (SAR) νοτίως του Καστελόριζου σε περιοχή εντός του FIR Αθηνών.
Η αμφισβήτηση της Λωζάνης από τον ίδιο τον Ερντογάν, η έγερση από την κεμαλική αντιπολίτευση ανύπαρκτων ζητημάτων περί κατάληψης 16 ελληνικών νησιών από το 2003 και μετά και η επικαιροποίηση των «γκρίζων ζωνών» από το τούρκικο ΥΠΕΞ βαραίνουν διπλωματικά το κλίμα μεταξύ των δυο χωρών.
Στις 08.57 το πρωί της Κυριακής οι ελληνικές αρχές εξέδωσαν την ΝΟΤΑΜ Α2127/16 με την οποία ανακοίνωναν την έναρξη επιχείρησης Έρευνας και Διάσωσης (SAR) μετά από ενημέρωση ότι άνθρωποι αγνοούνταν στην θάλασσα και κατά την πάγια διαδικασία ζητούσε από τα ιδιωτικά μέσα που βρίσκονταν στην περιοχή λόγω και ενδεχομένων κίνδυνων για την εναέρια κυκλοφορία να αποκαταστήσουν επαφή συνεργασίας με το Κέντρο JRCC του Πειραιά πριν εισέλθουν στην συγκεκριμένη περιοχή του FIR Αθηνών από τις 2 Οκτωβρίου έως τις 5 Οκτωβρίου.
Μια ώρα αργότερα οι τουρκικές αρχές με την ΝΟΤΑΜ Α4286/16 ανακοίνωναν ότι η Τουρκία δεν αποδέχεται τον καθορισμό της περιοχής ευθύνης Έρευνας και Διάσωσης με αναφορά στο FIR Αθηνών. Και οι τουρκικές αρχές δηλώνουν ότι η περιοχή στην οποία αναφέρεται η ελληνική ΝΟΤΑΜ βρίσκεται εντός της τουρκικής περιοχής Έρευνας και Διάσωσης (SRR) όπως έχει καθοριστεί στον ΙΜΟ και περιλαμβάνεται στα εγχειρίδια του ΙΜΟ. Συνεπώς όλες οι επιχειρήσεις Έρευνας και Διάσωσης εντός της τουρκικής SRR προπιεί να συντονίζεται, από τις αρμόδιες τουρκικές αρχές.
Η Τουρκία τις τελευταίας ημέρες ανεβάζει την διπλωματική ένταση με την Άλαλα αμφισβητώντας πλήρως το στάτους κβο του Αιγίου με μια σειρά δηλώσεων του Ερντογάν, του αρχηγού της του CHP, και την επίσημη ανακοίνωση του ΥΠΕΞ, ενώ καθημερινά και με αφορμή είτε την πραγματοποίηση ασκήσεων στο Αιγαίο είτε τις επιχειρήσεις Έρευνας και διάσωσης ναυαγών μεταναστών, εμπράκτως αμφισβητεί, είτε ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα είτε κυριαρχικές αρμοδιότητες, ενώ από την περασμένη Τέταρτη έχει επαναφέρει με μια σειρά ΝΟΤΑΜ την απαίτηση αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών.
Το τουρκικό ΥΠΕΞ απαντώντας στους ισχυρισμούς του αρχηγού της Αντιπολίτευσης Κιλιτσάρογλου ότι επί της θητείας του Τ. Ερντογάν αφέθηκε η Ελλάδα να καταλάβει 16 νησιά στο Αιγαίο(μεταξύ των οποίων οι Οινούσσες, οι Φούρνοι, το Αγαθονήσι, η Παναγιά, το Γαιδουρονήσι κ.α.) βρήκε την ευκαιρία να επικαιροποιήσει τις τουρκικές διεκδικήσεις εναντίον της Ελλάδας, επαναφέροντας στο προσκήνιο την θεωρία των «Γκρίζων Ζωνών», η οποία φυσικά πάρα τις ψευδαισθήσεις ορισμένων στην Αθήνα ουδέποτε εγκαταλείφθηκε από την τουρκική ηγεσία από το 1996 όταν και για πρώτη φορά διατυπώθηκε επισήμως.
Το τουρκικό ΥΠΕΞ αφού χαρακτήρισε αναληθείς τις δηλώσεις περί «αλλαγής καθεστώτος 16 νησιών» από το 2003 και μετά δήλωσε ότι «υπάρχουν αλληλένδετα προβλήματα στο Αιγαίο και μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται και η κυριότητα ορισμένων νησίδων, βραχονησίδων και βράχων και σε συνάρτηση είναι και το πρόβλημα της μη ύπαρξης οροθετημένων θαλασσίων συνόρων μεταξύ των δυο χωρών». Η Άγκυρα μάλιστα ισχυρίζεται ότι όλα αυτά τα ζητήματα βρίσκονται στο τραπέζι των διερευνητικών επαφών που διεξάγονται μεταξύ των δυο χωρών.
Στην ανακοίνωση αυτή του τουρκικού ΥΠΕΞ, υποχρεώθηκε να απαντήσει πλέον επισήμως το ελληνικό ΥΠΕΞ, προειδοποιώντας όσους θέλουν να σύρουν την Τουρκία σε συμπεριφορές αντίθετες στο διεθνές δίκαιο που δεν αρμόζουν σε ευρωπαϊκή χώρα, ότι «αναθεωρητικές λογικές ανέκαθεν οδήγησαν σε αρνητικές ατραπούς και πάντοτε ηττήθηκαν». Το Υπουργείο εξωτερικών επίσης έσπευσε να δηλώσει ότι μοναδικό αντικείμενο των διερευνητικών επαφών ήταν και είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας σύμφωνα με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου.
Οι Δυο ΝΟΤΑΜ ( η πρώτη ελληνική, η δεύτερη είναι τουρκική)
A2127/16 - DUE TO MISSING PERSONS, SEARCH AND RESCUE OPERATION WILL TAKE
PLACE WITHIN THE FOLLOWING AREA: CIRCLE WITH CENTER 3605N02933E AND
005 NM RADIUS LIMITED WITHIN ATHINAI FIR.
DUE TO POTENTIAL HIGH RISKS FOR AIR TRAFFIC, INDIVIDUAL UNITS ARE
REQUESTED TO ESTABLISH COORDINATION WITH THE PIRAEUS JRCC BEFORE
ENTERING THE ABOVE DESCRIBED AREA SITUATED WITHIN THE ATHINAI FIR
WHICH FALLS WITHIN ITS COMPETENCE. 00000FT AMSL - 05000FT AMSL, 02 OCT 08:30
Σ2016 UNTIL 05 OCT 08:30 2016. CREATED: 02 OCT 08:57 2016
A4286/16 - NAVIGATIONAL WARNING TO ALL CONCERNED:
THIS NOTAM IS ISSUED TO CLARIFY THE A2127/16 NOTAM ISSUED BY GREEK
CAA.
AS REGARDS THE GREEK NOTAM A2127/16, TURKEY DOES NOT ACCEPT THE
DEFINITION OF THE SEARCH AND RESCUE(SAR) AREA WITH REFERENCE TO
ATHENS FIR. THE AREA REFERRED TO IN THE SAID GREEK NOTAM FALLS
WITHIN TURKEY''S MARITIME SEARCH AND RESCUE REGION(SRR) AS DECLARED
TO THE IMO AND INCLUDED IN THE IMO''S GLOBAL SAR PLAN. THEREFORE, ALL
SAR EFFORTS/ACTIVITIES WITHIN THE TURKISH SRR MUST BE COORDINATED
WITH THE RELEVANT TURKISH AUTHORITIES. 02 OCT 09:15 2016 UNTIL 05 OCT 08:30
2016. CREATED: 02 OCT 09:37 2016