Του Νίκου Μελέτη
Οι ανοιχτοί λογαριασμοί που άφησε πίσω της η Συμφωνία των Πρεσπών δεν καλύφθηκαν με το ενθουσιώδες κλίμα που επιχειρήθηκε και από τις δυο πλευρές να δοθεί στην διάρκεια της ιστορικής πρώτης επίσκεψης έλληνα πρωθυπουργού στην Βόρεια Μακεδονία και που θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να άνοιγε μια νέα σελίδα στις διμερείς σχέσεις, χωρίς όλα εκείνα τα προβλήματα που συνεχίζουν να τις υπονομεύουν..
Μια επίσκεψη που είχαν ανάγκη πολιτικά και ο κ. Τσίπρας και ο κ. Ζάεφ καθώς θα ήθελαν επικοινωνιακά τουλάχιστον η συνάντηση τους να ανατρέψει ή τουλάχιστον να μετριάσει τις αρνητικές αντιδράσεις στο εσωτερικό και των δυο χωρών για την Συμφωνία των Πρεσπών.
Οι υπερβολές για τις «επιτυχίες» αλλά και το κουκούλωμα κάτω από το χαλί των σοβαρών προβλημάτων που αναφύονται, όχι μόνο δεν βοηθάνε τις δυο κυβερνήσεις αλλά υπονομεύουν τουλάχιστον σε ότι αφορά στην Ελλάδα την προσπάθεια αυστηρής και περιοριστικής εφαρμογής των υποχρεώσεων που έχει αναλάβει η άλλη πλευρά, ενώ καθημερινά πλέον η Αθήνα θα βρίσκεται αντιμέτωπη με ανυπέρβλητα εμπόδια που θέτει η ολέθρια πρόβλεψη του άρθρου 7 της Συμφωνίας, που αναγνωρίζει το δικαίωμα της χρήσης του όρου «Μακεδονία και Μακεδόνας» και στην άλλη πλευρά.
Με την προγραμματισμένη εδώ και εβδομάδες επίσκεψη του τούρκου υπουργού άμυνας Χουλούσι Ακάρ στα Σκόπια λίγες ώρες αφότου είχε αναχωρήσει η ελληνική αποστολή επιβεβαιώνεται ότι ο κ. Ζάεφ δεν έχει σκοπό να... εγκαταλείψει την «στρατηγική σχέση» με την Τουρκία και ακριβώς ήθελε να στείλει ένα μήνυμα τήρησης των ισορροπιών.
Ο κ.Ακάρ προσέφερε και πάλι στήριξη σε ότι αφορά την προμήθεια στρατιωτικού υλικού και εκπαίδευσης στρατιωτικών ,ενώ η κ.Σεκερίνσκα αφού εξήρε την σημασία των σχέσεων με την Τουρκία καθώς ήδη από τις 5 Φεβρουαρίου (λίγες ημέρες πριν τεθεί σε ισχύ η Συμφωνία των Πρεσπών) άρχισε να εφαρμόζεται η στρατιωτική συμφωνία συνεργασίας.
Η κ.Σεκερίνσκα έσπευσε να δεσμευθεί ότι θα ικανοποιηθεί η απαίτηση της Τουρκίας για διακοπή της δραστηριότητας οργανώσεων του Φ. Γκιουλέν στην χώρα και παράδοση συγκεκριμένων προσώπων, που ζήτησε ο κ.Ακάρ, καθώς φαίνεται ότι η Τουρκική πλευρά σκοπεύει να πιέσει στην κατεύθυνση αυτή καθυστερώντας την επικύρωση του πρωτοκόλλου ένταξής στο ΝΑΤΟ.
Η παρουσία του κ.Ακάρ πάντως στα Σκόπια υπενθυμίζει ότι δεν αρκεί η συμφωνία επιτήρησης του εναέριου χώρου της γειτονικής χώρας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ από την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, για να κοπούν οι δεσμοί της Βόρειας Μακεδονίας με την Τουρκία.
Στην διάρκεια της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού αναδείχθηκαν δυο ακόμη σοβαρά ζητήματα.
Οι εμπορικές ονομασίες και τα αγάλματα. Και τα δυο αυτά προβλήματα είναι αποτέλεσμα της λανθασμένης επιλογής να μην τεθούν και επιλυθούν στην διάρκεια της διαπραγμάτευσης της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Έτσι αντί με όλα τα επιχειρήματα που διέθετε η Ελλάδα και την πίεση που αισθάνονταν τα Σκόπια να επιλυθεί πλήρως το θέμα της εμπορικής χρήσης των όρων «Μακεδονία -Μακεδονικός», παραπέμφθηκε σε συνεννοήσεις των ενδιαφερόμενων φορέων και κατόπιν υλοποίηση των αποφάσεων τους από μικτή διεθνή επιτροπή σε διάστημα έως τριών χρόνων.
Η πρόβλεψη του άρθρου 1(3) (θ) της Συμφωνίας δεν προβλέπει όμως τι θα συμβεί εάν δεν βρεθεί λύση εντός του χρονοδιαγράμματος αυτού ,και συνεπώς όποια πλευρά θεωρεί ότι επωφελείται από την τωρινή κατάσταση (όπου το «Μακεδονία, Μακεδονικός» επιτρέπεται να χρησιμοποιείται από την άλλη πλευρά για οτιδήποτε δεν έχει σχέση με το επίσημο κράτος) δεν θα έχει κανέναν απολύτως λόγο να επιδιώξει Συμφωνία. Και αυτό δεν έχει σχέση με το παρελθόν καθώς πλέον οι δυο χώρες έχουν επιλύσει την μεταξύ τους διαφορά και το πλαίσιο των σχέσεων τους έχει καθοριστεί με Συμφωνία που έχουν εγκρίνει και επικυρώσει και οι δυο.
Σε ότι αφορά στα αγάλματα. Ο ίδιος ο κ. Ζάεφ και το κόμμα του SDSM είχαν εκφράσει την απέχθεια τους για το πρόγραμμα εξαρχαϊσμού του Ν.Γκρουέφσκι που κατασπατάλησε μεγάλα ποσά για το σχέδιο «Σκόπια 2014» και είχαν αρχίσει τις μελέτες για την απομάκρυνση των αγαλμάτων αυτών που εκτός από την αισθητική προσβάλουν βάναυσα και την ελληνική ιστορία.
Καθώς κανείς από την ελληνική πλευρά δεν επέμεινε στην απομάκρυνση των αγαλμάτων, η Συμφωνία των Πρεσπών ήρθε να διευκολύνει την… διάσωση και παραμονή τους στην Κεντρική πλατεία των Σκοπίων.
Ο κ. Τσίπρας μάλιστα επιβεβαίωσε ότι θα τοποθετηθεί μια πινακίδα η οποία θα αναφέρει ότι τα συγκεκριμένα αγάλματα αναφέρονται στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, αλλά η σκοπιανή πλευρά σύμφωνα με δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Μ.Μποσνιακόφσκι μεθοδεύει την αλλοίωση και αυτής της φόρμουλας. Έτσι όπως μεταδόθηκε από σκοπιανά ΜΜΕ, δήλωσε ότι το μεγάλο άγαλμα που είχε επισήμως το όνομα «Έφιππος Πολεμιστής» θα ονομάζεται πλέον «Αλέξανδρος» και θα υπάρχει μια επιγραφή που θα αναφέρει ότι αφορά την αρχαία ελληνική παράδοση (σ.σ. επιγραφή που είναι προφανές ότι δεν θα επιβιώσει στην θέση του περισσότερο από μια δυο ώρες). Έτσι πλέον θα βαφτισθεί το ογκώδες άγαλμα με το όνομα που δεν τόλμησε ούτε ο Γκρουέφσκι να του δώσει…
Η ελληνική πλευρά επίσης δεν φρόντισε να θέσει θέμα αλλαγής του Εθνικού Ύμνου της χώρας που αποτελεί, χωρίς να αναφέρεται στην αρχαία Μακεδονία και στον Μέγα Αλέξανδρο, εμβληματικό δείγμα Αλυτρωτισμού:
«Σήμερα πάνω απ' τη Μακεδονία γεννιέται,
νέος ήλιος της ελευθερίας!
Οι Μακεδόνες επαναστατούν,
για τα δικαιώματα τους!
Οι Μακεδόνες επαναστατούν,
για τα δικαιώματα τους!
Απ'την αρχή τώρα η σημαία κυματίζει,
της Δημοκρατίας του Κρουσέβου!
Γκότσε Ντέλτσεφ, Πίτου Γκούλι,
Ντάμε Γκρούεφ, Σαντάνσκι!
Γκότσε Ντέλτσεφ, Πίτου Γκούλι,
Ντάμε Γκρούεφ, Σαντάνσκι!
Τα Μακεδονικά βουνά τραγουδούν δυνατά,
νέα τραγούδια, νέες ειδήσεις!
Η Μακεδονία ελεύθερη,
Ελεύθερη ζει!..»
Έτσι καθιερώνεται μια ακόμη αρνητική πρακτική καθώς στην επίσημη υποδοχή του Αλέξη Τσίπρα από τον κ. Ζάεφ παρακάμφθηκε το Πρωτόκολλο με την ανάκρουση των δυο εθνικών ύμνων (προκειμένου να μην βρεθεί σε δύσκολη θέση η ελληνική αντιπροσωπεία), ενώ λίγες ώρες αργότερα και όπως θα συνεχίσει να γίνεται σε κάθε επίσκεψη ξένου αξιωματούχου στα Σκόπια, οι μπάντες ανέκρουσαν τον Εθνικό Ύμνο με την ωδή για την «απελευθέρωση της Μακεδονίας»…
