Του Αλέξανδρου Σκούρα
Σήμερα είναι μια πολύ σημαντική γιορτή ελευθερίας. Η 19η Ιουνίου, η αλλιώς Junteenth, είναι η επέτειος της ολοκλήρωσης της κατάργησης της δουλείας από τις πολιτείες των ΗΠΑ, καθώς την ημέρα εκείνη το 1865 ανακοινώθηκε η απελευθέρωση των τελευταίων σκλάβων στην πολιτεία του Τέξας.
Περίπου τρία χρόνια πριν, στις 22 Σεπτεμβρίου του 1862, ο Πρόεδρος Αβραάμ Λίνκολν εξέδωσε τη Διακήρυξη της Χειραφέτησης, την Emancipation Proclamation, η οποία προέβλεπε ημερομηνία εφαρμογής την πρωτοχρονιά του 1863. Ακόμη μαινόταν ο Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος, με τις νότιες πολιτείες της Συνομοσπονδίας να μάχονται για τη διατήρηση της δουλείας, την οποία οι δουλοκτήτες λευκοί θεωρούσαν ως ιστορικό στοιχείο της παράδοσης του Νότου και απαραίτητη προϋπόθεση της οικονομικής του ευημερίας.
Με την παράδοση του στρατηγού Λη στις 9 Απριλίου του 1865, άνοιξε ο δρόμος για την κατάργηση της δουλείας ακόμη και στο Τέξας το οποίο βρισκόταν πίσω από την γραμμή του μετώπου.
Βεβαίως, ο αγώνας για την ανθρώπινη ελευθερία δεν σταμάτησε το 1865. Οι απελεύθεροι Αφροαμερικανοί αντιμετώπιζαν θεσμοθετημένες αρνητικές διακρίσεις για περίπου έναν αιώνα, ενώ χνάρια του συστηματικού αυτού ρατσισμού είναι για πολλούς εμφανή ακόμη και στη σημερινή Αμερική. Κι εδώ αξίζει να θυμίσουμε ότι η διαβόητη Κου Κλουξ Κλαν διώκε μαζί με τους Αφροαμερικανούς και τους Έλληνες μετανάστες των ΗΠΑ, και η αντιμετώπιση αυτών των διώξεων ήταν και ο βασικός λόγος ίδρυσης της ΑΧΕΠΑ το 1922. Αλλά και στην περίφημη πορεία της Σέλμα, εκατό χρόνια μετά τη Διακήρυξη της Χειραφέτησης, ο Ελληνορθόδοξος Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ιάκωβος συμμετείχε στο πλευρό του Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ, απηχώντας μ' αυτή την κίνηση τόσο τη χριστιανική διδασκαλία όσο και την κοινή εμπειρία μισαλλοδοξίας και ρατσισμού Αφροαμερικανών και Ελλήνων.
Σήμερα, η Junteenth τιμάται στον βορρά και τον νότο των ΗΠΑ, με εκδηλώσεις όπου διαβάζεται δημοσίως η Διακήρυξη της Χειραφέτησης και η εντολή κατάργησης της δουλείας, υπενθυμίζοντας το χρέος κάθε ανθρώπου να αγωνίζεται όχι μόνο για τη δική του ελευθερία, αλλά και για την ελευθερία των συνανθρώπων του.
Και κάτι τελευταίο: Η μικρή Ελλάδα στα πρώτα της καταστατικά κείμενα προχώρησε πολύ περισσότερο από τη φιλελεύθερη Αμερική στο θέμα της δουλείας καταργώντας την ήδη από τις 25 Φεβρουαρίου 1822 - όχι μόνο απαγορεύεται η αγοραπωλησία ανθρώπων, αλλά και κάθε αργυρώνητος που βρίσκεται σε ελληνικό έδαφος αυτομάτως θεωρείται ελεύθερος και ακαταζήτητος από τους πρώην δεσπότες τους.
Να λοιπόν δύο λόγοι να είμαστε περήφανοι και ακόμη πιο αποφασιστικοί στον αγώνα μας ώστε το υπέρτατο δώρο της ελευθερίας να γίνει κτήμα κάθε ανθρώπου.
