Του Γιώργου Ευθ. Κάρλου*
Η χώρα για να αναπτυχθεί ραγδαία χρειάζεται να εξάγει προϊόντα κατοχυρωμένα με Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας (ΔΕ), που φέρνουν συνάλλαγμα, αφού ο αριθμός ΔΕ που παράγει μία χώρα είναι το κυριότερο χαρακτηριστικό για τον ρυθμό ανάπτυξής της χώρας.
Η χώρα μας το 2016 κατατάχθηκε 37η σε σύνολο 48 χωρών με 72 ΔΕ, δηλαδή μόνον 6,7 αιτήσεις ανά εκατομμύριο κατοίκων. Το 2015 τα ΔΕ ήταν 91. Η Τουρκία σημείωσε μεταξύ 2015 και 2016 αύξηση στα ΔΕ 11,6%!!! Πρώτη η Ελβετία με 892 αιτήσεις ανά εκατομμύριο κατοίκων! Η Δανία με 334 και η Φινλανδία με 331 Αιτήσεις ανά εκατομμύριον.
Αυτό δικαιολογείται πλήρως αν ληφθούν υπ' όψιν ότι:
(α) Ο κυριότερος υπεύθυνος είναι τα ΑΕΙ μας. Στα ΑΕΙ μας οι Καθηγητές απέφευγαν τα πατέντα για χρόνια και τα αποφεύγουν ακόμη και σήμερα, όπως ο Διάβολος το …λιβάνι!! μια και προτιμούν την άνεση και ασφάλεια των… papers, από τα οποία ελάχιστα είναι εκείνα, που προσφέρουν στην Επιστήμη… Σέβομαι απόλυτα το έργο μιας δράκας άξιων Καθηγητών ΑΕΙ μας, που προσπαθούν να κάνουν καινοτομικό έργο με ΔΕ μέσα σε αυτά τα ΑΕΙ μας! Επίσης σέβομαι απόλυτα και μία άλλη μερίδα πανάξιων καθηγητών ΑΕΙ μας, που τα τελευταία 50 χρόνια περιορίζοντο και περιορίζονται ακόμη και σήμερα στο να εκτελούν με θαυμάσιο τρόπο την διδασκαλία τους, χωρίς να παρουσιάζουν π.χ. βιομηχανική έρευνα ίσως λόγω των υφισταμένων συνθηκών!
(β) Οι Επιχειρήσεις δεν τολμούν να κάνουν επενδύσεις σε Έρευνα, επειδή το κόστος είναι μεγάλο και επειδή στα ΑΕΙ μας δεν υπάρχει ούτε η, απαιτούμενη για την υποστήριξη Έρευνας στις Επιχειρήσεις, νοοτροπία, αλλά ούτε και η απαιτούμενη γι' αυτό υποδομή.
(γ) Είναι κρίμα, που ενώ η Ευρ. Ένωση προσφέρει εκατοντάδες εκατομμύρια Ευρώ για Έρευνα, η χώρα μας να αντλεί πολύ λιγότερα από όσα θα μπορούσε να πάρει και αυτά που λαμβάνει δεν τα διαχειρίζεται σωστά!, υπάρχει πολλή γραφειοκρατία και «πελατειακού κράτους» χορηγήσεις πιστώσεων και δεν θα είναι απίθανο να δούμε να χορηγούνται σε έναν Καθηγητή ΑΕΙ πλουσιοπάροχες πιστώσεις της ΕΕ για «μεταπτυχιακά» με θέματα όπως «Η επίδραση του Μαρξισμού στην ερωτική ζωή των καρώτων!», ενώ απορρίπτονται αιτήσεις ιδιωτών για μερικές δεκάδες χιλιάδες Ευρώ και
(δ) Ποιος στα ΑΕΙ μας θα τολμήσει να κάνει σοβαρή έρευνα, όταν στα ΑΕΙ μας μπαίνει όποιος θέλει και κάνει κατάληψη όποιος θέλει και όταν εκεί απαγορεύεται δια… ροπάλου από δυναμικές μειοψηφικές συνιστώσες η σύνδεση της έρευνας με επιχειρήσεις, πατέντα κλπ.!
Ο Έλληνας εφευρέτης για να προστατεύσει τα αναφαίρετα συνταγματικά δικαιώματα του στην πνευματική ιδιοκτησία του πρέπει 1) Να καταβάλλει για τέλη στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ) ένα ποσόν, που κυμαίνεται συνολικά από 800 έως 1200 Ευρώ, ανάλογα με το τί είδους Έρευνα θα επιλέξει, Απλή Έκθεση Έρευνας (ΑΕΕ) με 300 Ευρώ ή Έκθεση Έρευνα με Αιτιολογημένη Γνώμη (ΕΕΑΓ) με 800 Ευρώ, και από τον αριθμό των Αξιώσεων, επειδή για τις περισσότερες από 10 Αξιώσεις ο εφευρέτης επιβαρύνεται με 30 Ευρώ ανά Αξίωση. Εδώ πρέπει να επισημανθεί ότι για να κατοχυρωθεί σωστά μία π.χ. βιομηχανική μέθοδος, μπορεί να πρέπει να συνυποβληθούν και 20 ή 30 ή και 50 Αξιώσεις, οπότε τα πρόσθετα τέλη μπορεί να είναι 300 ή 600 ή 1200 Ευρώ, και 2) Να καταβάλλει και μία αμοιβή στον Δικηγόρο του της τάξεως των 2000 έως τουλάχιστον 4000 Ευρώ, δηλαδή συνολικά έξοδα κάπου 5000 έως 6000 Ευρώ!!!! Χωρίς να αποκλείεται και η περίπτωση, που για να κατοχυρωθεί σωστά μία καινοτόμος συσκευή ή βιομηχανική μέθοδος απαιτείται να συνυποβληθούν περισσότερες από μία π.χ. 4 Αιτήσεις για ΔΕ, οπότε θέλει με το «καλημέρα» χρειάζεται να καταβληθούν τουλάχιστον 4x5000 = 20.000 Ευρώ!
Μακάρι αυτά τα 5.000 Ευρώ να ήταν μόνον τα μόνα βάσανα του Έλληνα εφευρέτη για να προστατεύσει τα συνταγματικά αναφαίρετα δικαιώματα του στην πνευματική ιδιοκτησία του, επειδή περιμένοντας τα αποτελέσματα της ΑΕΕ ή ΕΕΑΓ έχει να αντιμετωπίσει την κατάσταση που επικρατεί στον ΟΒΙ!
Λόγω των Μνημονίων ο αριθμός των Ελεγκτών έχει μειωθεί δραματικά και οι Ελεγκτές, που έμειναν δεν είναι δυνατόν ανταποκριθούν και έτσι οι ΑΕΕ και ΕΕΑΓ καθυστερούν πάρα πολύ.
Σε μία δική μου Αίτηση για ΔΕ η Απλή Έκθεση Έρευνας μέχρι τέλους Απριλίου 2019 είχε καθυστερήσει 200 ημέρες (!!!!) και όταν άρχισα να διαμαρτύρομαι έντονα για αυτήν την καθυστέρηση, έλαβα από τον ΟΒΙ τις ακόλουθες απαράδεκτες απαντήσεις:
(α) «Οι ΑΕΕ και ΕΕΑΓ καθυστερούν πολύ και εγώ να (είμαι και ευχαριστημένος που η δική μου ΕΕ καθυστερεί μόνον περίπου 200 ημέρες) γιατί υπάρχουν άλλοι, που έχουν 12μηνη έως και 17μηνη καθυστέρηση»! (β) «Πουθενά στην Ελληνική Νομοθεσία για τα ΔΕ δεν αναφέρεται ότι ο ΟΒΙ είναι υποχρεωμένος να παραδώσει την ΕΕ πριν την έλευση του 12μηνου από την κατάθεση της Αιτήσεως» και (γ) «Μπορείτε να ζητήσετε την διεθνοποίηση του ΔΕ σας, οποιαδήποτε στιγμή μετά την κατάθεση της Αιτήσεως και δεν είναι απαραίτητο να περιμένετε από τον ΟΒΙ την ΑΕΕ ή την ΕΕΑΓ»!
Απάντηση στον ΟΒΙ: Μα καλά αν είναι έτσι τα πράγματα, τότε ο Έλληνας εφευρέτης δεν θα πρέπει να είναι πολύ μεγάλο κορόιδο για να έλθει να καταθέσει στον ΟΒΙ Αίτηση για ΔΕ καταβάλλοντας τουλάχιστον 5.000 Ευρώ και να μην πάει κατευθείαν για διεθνές ΔΕ ή πολύ καλύτερα για ΠΑΔΕ στο USPO;
Στις 6 Μαΐου 2019 ο ΟΒΙ μου κοινοποίησε την ΑΕΕ, που είχε κάνει στα πλαίσια μια Αιτήσεως μου για ένα ΔΕ μου, μια ΑΕΕ ποιοτικά ΤΕΛΕΙΩΣ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ, που σε εμένα κόστισε 300 Ευρώ και 230 ημέρες καθυστέρηση!!.
Εγώ μπορώ να λέγω ότι… «η ΑΕΕ, που έκανε ο ΟΒΙ για το ΔΕ μου είναι «φύκια για μεταξωτές κορδέλες», επειδή τα τελευταία κάπου 40 χρόνια, που ασχολούμαι με τα ΔΕ, για να δω αν μία ιδέα μου είναι ή όχι πρωτότυπη έχω κάνει δεκάδες προσωπικές Εκθέσεις Έρευνας και έχω διαβάσει δωρεάν πολλές χιλιάδες ξένα ΔΕ!!, άρα ξέρω πολύ καλά και τι είναι και πως γίνεται μία Έκθεση Έρευνας. Προ internet αυτό ήταν τελείως αδύνατον! Ένα αντίγραφο ξένου ΔΕ από τον ΟΒΙ κόστιζε 600 Δραχμές!!! Το USPO απασχολεί 11.000 υπαλλήλους, από τους οποίους οι περισσότεροι είναι Ελεγκτές.
Μέχρι σήμερα 25/7/2019 ο ΟΒΙ δεν μου έχει κοινοποιήσει την τελική ΑΕΕ του και στις 15 Ιουνίου 2019 έληξε το δικαίωμα μου για διεθνοποίηση του πατέντου μου!!, οπότε και το έχασα οριστικά!!! Αυτή η απαράδεκτη καθυστέρηση του ΟΒΙ να διεκπεραιώσει την ΑΕΕ μου ήταν μια πολύ δυσάρεστη έκπληξη για εμένα, που τα… «ετίναξε όλα στον αέρα», μια και έπρεπε να αρχίσω από την αρχή και μέσα σε πολύ λίγες ημέρες να συντάξω νέα Αίτηση, νέες Αξιώσεις και νέα σχέδια για ξένο ΔΕ και να πληρώσω και κάπου 4.000 ή 5.000 Ευρώ, λεφτά, που δεν υπήρχαν, την στιγμή, που αντιμετωπίζω και ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα υγείας!!. Ενώ αν ο ΟΒΙ είχε εκδώσει το ΔΕ μου θα μπορούσα να το πουλήσω σε μια ξένη Εταιρεία, που θα ανελάμβανε και την διεθνοποίηση του!!
Πως θα λυθεί αυτό το μεγάλο πρόβλημα του ΟΒΙ;
Το πρόβλημα αυτό δεν λύνεται με την πρόσληψη ακόμη πέντε ή δέκα Ελεγκτών στον ΟΒΙ, που θα λύσουν αν το λύσουν προσωρινά αυτό το πρόβλημα, όταν στην χώρα μας με τις 6,9 Αιτήσεις για ΔΕ ανά εκατομμύριο κατοίκων του 2016 η αγορά ΔΕ είναι ουσιαστικά νεκρή!! Και πρέπει να ληφθούν μέτρα «νεκραναστάσεως» αυτής!!, που δεν είναι εύκολος στόχος.
Στην χώρα μας οι Αιτήσεις για ΔΕ θα έπρεπε να γίνονται ετησίως και το ταχύτερο δυνατόν 150 Αιτήσεις ανά εκατομμύριον, αν όχι όπως η Δανία με 334 και η Φινλανδία με 331 Αιτήσεις ανά εκατομμύριο κατοίκων!! Και για να επιτυγχάνεται αυτός ο στόχος πρέπει να γίνει πολλή δουλειά! Μυαλά υπάρχουν πολλά, που φεύγουν στο εξωτερικό. Αν και για να τους φτάσεις πρέπει να τρέξεις πιο πολύ από αυτούς!
Η λύση, αν το έχεις ζήσει από μέσα το πρόβλημα, όπως εγώ, είναι πολύ απλή!!
Είναι η Ενσωμάτωση στην Ελληνική Νομοθεσία για τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας (ΔΕ) της Provisional Patent Application (PPA) ή Προσωρινής Αιτήσεως για Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας (ΠΑΔΕ), που ισχύει και «θριαμβεύει» στις ΗΠΑ!!!.
Η Provisional Patent Application (PPA) ή Προσωρινή Αίτησις για Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας (ΠΑΔΕ) είναι ένας σχετικά νέος, (περίπου από το 1995!) θεσμός στο Αμερικανικό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (USPO), που εφαρμόζεται κάθε χρόνο όλο και από περισσότερους Αμερικανούς και ξένους Εφευρέτες, που καταθέτουν ΠΑΔΕ στο USPO. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στις ΗΠΑ εκδίδονται 600.000 – 700.000 ΔΕ ετησίως, στα οποία το 50% προέρχεται από Αιτήσεις για Αμερικανικό ΔΕ από κατοίκους άλλων χωρών.
Στις ΗΠΑ το 2010 είχαν κατατεθεί από Αμερικανούς 241,977 Αιτήσεις για ΔΕ (Utility patents) και χορηγήθηκαν 107,791 (Utility patents), ενώ το 2010 είχαν κατατεθεί 140.000 Αιτήσεις ΠΑΔΕ! Στις ΗΠΑ το 1999 είχαν υποβληθεί 55.000 ΠΑΔΕ, το 2001 85.000 ΠΑΔΕ, το 2006 120.000 ΠΑΔΕ και το 2010 140.000 ΠΑΔΕ! Όταν στις ΗΠΑ οι ΠΑΔΕ θριαμβεύουν, γιατί δεν θα θριαμβεύσουν εδώ;
Το γεγονός ότι ένα ποσοστό από αυτές τις ΠΑΔΕ εγκαταλείπονται και δεν γίνονται κανονικές Αιτήσεις, είναι μεν μία αναμενόμενη φυσιολογική συνέπεια, που δεν έχει καμία απολύτως σημασία, γιατί απλούστατα κάποιοι προτίμησαν να ξοδεύσουν 100 -150$ για να δοκιμάσουν μια ιδέα τους, αλλά όταν είδαν ότι δεν έχει εμπορικό ενδιαφέρον την απέρριψαν, ενώ άλλοι όταν είδαν ότι είχε εμπορικό ενδιαφέρον κέρδισαν εκατομμύρια!!!
Τι είναι μία ΠΑΔΕ? Ο εφευρέτης πληρώνοντας ένα τέλος π.χ. όπως στις ΗΠΑ 60$ (κάπου 50 ευρώ!) και κάποια αμοιβή στον Δικηγόρο του καταθέτει σύμφωνα με τις ορισμένες προδιαγραφές την Περιγραφή και τις Αξιώσεις της εφευρέσεως του και έτσι έχει την δυνατότητα για ένα χρόνο να ζητήσει χρηματοδότηση, να προωθήσει εμπορικά την εφεύρεση του, οπότε μπορεί μέσα σε αυτόν τον ένα χρόνο αν η εφεύρεση έχει εμπορικό μέλλον, τότε να καταθέσει την κύρια Αίτηση για Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας στον ΟΒΙ, όπως ο Αμερικανός καταθέτει στο USPO, που θα κατοχυρώνει την εφεύρεση του από την ημερομηνία καταθέσεως της ΠΑΔΕ, δηλαδή ένα χρόνο πριν!. Στις ΗΠΑ επιτρέπεται ακόμη και ο εφευρέτης να μπορεί να καταθέσει τουλάχιστον την ΠΑΔΕ χωρίς μεσολάβηση Δικηγόρου!
Ιδού γιατί τα πλεονεκτήματα των ΠΑΔΕ αναμφισβήτητα είναι τόσα πολλά και θαυματουργά!!!
Τα πλεονεκτήματα των ΠΑΔΕ θα τονισθούν ακόμη περισσότερο μετά από σύγκριση με την ελληνική πραγματικότητα!! Αν εφαρμοσθούν οι ΠΑΔΕ στην χώρα μας ο Έλληνας εφευρέτης με π.χ. 60 Ευρώ και τα σχετικά δικηγορικά έξοδα μπορεί ελεύθερα χωρίς να κινδυνεύει να χάσει δικαιώματα: (α) να αναζητήσει χρηματοδότηση, κάτι που χωρίς ΠΑΔΕ είναι τελείως αδύνατον να γίνει, (β) να πωλήσει την εφεύρεση του σε κάποια άλλη Εταιρεία, που θα αναλάβει και όλα τα άλλα έξοδα, (γ) ο ίδιος να κατασκευάσει την εφεύρεση του και να την προωθήσει εμπορικά και (δ) να μπορούν οι Έλληνες εφευρέτες να εξετάζουν με πολύ χαμηλό κόστος και οποιαδήποτε άλλη ιδέα τους και έτσι η σημερινή νεκρή αγορά ΔΕ να μπορέσει να αναστηθεί και να αναπτυχθεί με εκρηκτικούς ρυθμούς, όπως στις άλλες χώρες!!!
Η ενσωμάτωση των ΠΑΔΕ στην Ελληνική Νομοθεσία για τα ΔΕ, λύνει το πρόβλημα της αναπτύξεως των ΔΕ στην Ελλάδα και δημιουργεί τις προϋποθέσεις να ακολουθήσουμε και στα ΔΕ τον… «δρόμο, που χάραξαν οι ΗΠΑ και η Φινλανδία»!
* Ο Γιώργος Ευθ. Κάρλος είναι Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ.