Της Βίβιαν Ευθυμιοπούλου
Πριν από λίγες ημέρες κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο, συνοδευόμενη από πλήθος περιπαικτικών σχολίων, μια φωτογραφία που απεικόνιζε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας περιστοιχισμένο από κάποιο άγημα ή κάτι που έμοιαζε σε άγημα. Το στιγμιότυπο ήταν από εγκαίνια έκθεσης με προσωπικά αντικείμενα πεσόντων του 1940, στο Πολεμικό Μουσείο της Αθήνας. Είναι βέβαιο ότι η φωτογραφία θα μπορούσε να έχει ληφθεί με τρόπο που να μην προκαλέσει περιπαικτικά σχόλια αλλά είμαστε σίγουροι ότι ακόμα κι έτσι, αν είχε επικοινωνηθεί καλύτερα η εκδήλωση στην οποία τραβήχτηκε, οι περισσότεροι θα απείχαν του αρνητικού σχολιασμού από σεβασμό στην περίσταση.
Παρ'όλα αυτά, μια τόσο σημαντική έκθεση δεν είχε τη δημοσιότητα που της πρέπει ενώ ακόμα και σήμερα δεν εμφανίζεται καν στο διαδικτυακό τόπο του Πολεμικού Μουσείου!
Εδώ και καιρό, μας έχει δημιουργηθεί η εντύπωση πως οι προσπάθειες που κάνει η Ένωση Συγγενών Πεσόντων κατά τον Πόλεμο 1940-41 με πρόεδρο τον κ. Γιώργο Σούρλα μένουν στο περιθώριο των ενδιαφερόντων μας. Ακόμα και η τελετή που έγινε τον Αύγουστο στο στρατιωτικό νεκροταφείο στην Κλεισούρα όπου και ετάφησαν τα οστά ογδόντα-πέντε Ελλήνων πεσόντων στρατιωτικών του Ελληνο-Ιταλικού πολέμου 1940-1941, τα οποία ανευρέθησαν στο πλαίσιο εφαρμογής της διμερούς Συμφωνίας Ελλάδος-Αλβανίας του 2009, δεν είχε την κάλυψη που της άρμοζε ενώ η Πολιτεία θα μπορούσε να εκπροσωπηθεί στο υψηλότερο, δυνατό, επίπεδο.
Το ΥΠΕΘΑ θα μπορούσε να είχε δημιουργήσει δύο κανάλια στα social media, μια σελίδα στο facebook και ένα λογαριασμό στο instagram όπου θα ενημέρωνε με ελκυστικές φωτογραφίες και ιστορίες για την πορεία των ερευνών.
Ποιοι ήταν οι 80 που ετάφησαν στην Κλεισούρα; Δεν θα έπρεπε να έχουν συγκεντρωθεί κάπου οι φωτογραφίες τους, να μάθουμε τις ιστορίες τους μέσα στη χρονογραμμή (timeline) των γεγονότων του Έπους της Αλβανίας και πλαισιωμένες με ντοκουμέντα, χάρτες και επίσημα έγγραφα από το πλούσιο αρχείο της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού;
Πόσο επιμορφωτικό για τους πολίτες θα ήταν κάτι τέτοιο και με πόσο ωραίο και σύγχρονο τρόπο θα τιμούσε τη μνήμη των πεσόντων στο μέτωπο της Αλβανίας! Δεν είναι και τόσο δύσκολο, νοιάξιμο απαιτεί.
Μια τέτοια πρωτοβουλία ξεπερνά την έννοια της απόδοσης των οφειλόμενων τιμών, δημιουργεί πραγματική, ουσιαστική και αληθινή σχέση με την ιστορία μας, ενισχύει τον πατριωτισμό που είναι η αγάπη για την πατρίδα (και όχι το μίσος προς τις πατρίδες των άλλων…) και περιθωριοποιεί ως κενό νοήματος κάθε εθνικισμό.
Το πρόγραμμα εκταφής και ταυτοποίησης των οστών των πεσόντων στην Αλβανία είναι εξαιρετικά σημαντικό. Αξίζει να γίνει ευρύτερα γνωστό και ως αφορμή για μάθηση και ενεργητική εμπλοκή των νεότερων με την ιστορία μας. Γιατί είχε δίκιο ο ποιητής όταν φανταζόταν την Ελευθερία να βγαίνει μέσα από τα «ιερά κόκαλα των Ελλήνων». Τιμώντας τους προγόνους μας, τιμούμε κάθε αγώνα για την Ελευθερία.
