Η συζήτηση κατά πόσο μπαίνει τέλος σε τρεις δεκαετίες παγκοσμιοποίησης, για το αν πρέπει να μπουν όρια και ρυθμίσεις, κυριαρχεί στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός. Η περισσότερη ρύθμιση όμως, δηλαδή η αύξηση της παρουσίας του κράτους, μεταφράζεται σε περισσότερες δημόσιες δαπάνες, όπως παρατηρεί στο Liberal ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος. Ποιος θα τις πληρώσει όταν τα εκλογικά σώματα και οι διεθνείς επενδυτές απεχθάνονται τους φόρους; Η αποχώρηση των επενδυτών και η επιλογή από τους εκλογείς, λαϊκιστών, θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε χρεοκοπίες και φτώχεια, προβλέπει ο πρώην υπουργός.
Μιλά για τα λάθη της Δύσης, για το αν αυτή θα συνεχίσει να καθορίζει τις εξελίξεις, για το κλίμα και για τον πόλεμο στην Ουκρανία, «που πληγώνει την Ευρώπη, ενώ οι ΗΠΑ βγαίνουν αλώβητες και ενισχυμένες». «Η Ευρώπη πασχίζει να αντικαταστήσει την εισαγόμενη ενέργεια από Ρωσία, αλλά οι ΗΠΑ χαϊδεύουν την Τουρκία που παραβιάζει τις περισσότερες κυρώσεις ενώ συνάπτουν στενές σχέσεις με την Βενεζουέλα του Μαδούρο που συνεργάζεται στενά με τη Ρωσία. Ποιος κοροϊδεύει ποιόν, λοιπόν;», διερωτάται ο Αν. Ανδριανόπουλος.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
Ένα φλέγον θέμα που συζητείται στο φετινό θερινό Νταβός είναι κατά πόσο το σύστημα παγκοσμιοποίησης βάσει του οποίου λειτουργεί ο πλανήτης εδώ και δεκαετίες, πνέει τα λοίσθια και χρειάζεται περισσότερη ρύθμιση. Ποια η γνώμη σας;
Δεν είμαι σίγουρος για αυτό. Ουσιαστικά εκφράζει τις ενδόμυχες επιθυμίες πολλών παγκόσμιων ΜΜΕ και λογής κυβερνητικών παραγόντων για ανάκτηση των εξουσιών που έχασαν με την κυριαρχία των αγορών και την κατάργηση των κανονισμών και των οικονομικών συνόρων. Το τι θα γίνει εξαρτάται από τις ηγεσίες και την πολιτική περιρρέουσα ατμόσφαιρα.
Η περισσότερη ρύθμιση στην οποία αναφέρεστε σημαίνει ουσιαστικά μεγαλύτερες δημόσιες δαπάνες. Ποιος όμως θα τις πληρώσει όταν τα εκλογικά σώματα, και οι διεθνείς επενδυτές, απεχθάνονται τους φόρους. Η αποχώρηση της, κατα τον George Freedman, «αγέλης των επενδυτών» και η επιλογή από τους εκλογείς των λαϊκιστών θα οδηγήσει σε χρεοκοπίες και φτώχεια. Προς τα πού πάμε λοιπόν;
Οι αλεπάλληλες κρίσεις (πανδημία, ενεργειακή κρίση, πόλεμος στην Ουκρανία), αναδεικνύουν τις αδυναμίες της Δύσης. Και επαναφέρουν τη συζήτηση κατά πόσο έχει έρθει το τέλος της κυριαρχίας της. Ποιό το μέλλον της; Θα συνεχίσει να είναι πρωταγωνιστής;
Η Δύση έχει προκαλέσει τα περισσότερα από τα προβλήματά της. Η πανδημία ξεκίνησε στην Κίνα και η Δύση προσπάθησε να την «εξαγοράσει», με μεγαλύτερες δαπάνες και μείωση των αυστηρών μέτρων καραντίνας στην αρχή. Στη συνέχεια έμαθε αλλά είχε ήδη αργήσει. Όταν βέβαια απαγορεύεις τη λειτουργία κομματιών της αγοράς οφείλεις αποζημιώσεις.
Δεν φταις όμως εσύ για την πανδημία. Παρά μόνο όταν αποφεύγεις να πάρεις πραγματικά μέτρα προστασίας. Λχ τώρα υπάρχει ο κίνδυνος της λεγόμενης ευλογιάς των πιθήκων. Έκλεισαν τα σύνορα από χώρες με κρούσματα; Όχι. Γιατί; Μήπως θιγεί ο τουρισμός ή η ΕΕ. Αν αυτά δεν τα αγνοήσεις, θα το πληρώσεις αργότερα.
Κάτι παρόμοιο συμβαίνει με το κλίμα. Πού στηρίζεται η υστερία που παρατηρούμε και τα μέτρα που ψηφίζονται και που καταστρέφουν τις οικονομίες μας; Σε ποια επιστημονικά δεδομένα. Μήπως στις μελέτες του IGPCC του ΟΗΕ που έχει διάτρανα αποδειχθεί η έλλειψη αξιοπιστίας του; Και ποιες επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει τη βιωσιμότητα για τις οικονομίες των μέτρων που παίρνονται; Καταργεί λχ η Ελλάδα τη χρήση λιγνίτη αλλά εξακολουθεί να τον χρησιμοποιεί η Γερμανία! Πώς και γιατί;
Η ακρίβεια και η επερχόμενη επισιτιστική κρίση έχουν προέλευση τα μέτρα για το κλίμα και όχι τον πόλεμο. Όλοι όμως σιωπούν και καταπίνουν, σχεδόν αμάσητη, την πραγματικότητα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία πληγώνει την Ευρώπη ενώ βγαίνουν σχεδόν αλώβητες, και ενισχυμένες μάλιστα, οι ΗΠΑ.
Η Ευρώπη πασχίζει να αντικαταστήσει την εισαγόμενη ενέργεια από Ρωσία, αλλά οι ΗΠΑ χαϊδεύουν την Τουρκία που παραβιάζει τις περισσότερες κυρώσεις ενώ συνάπτουν στενές σχέσεις με τη Βενεζουάλα του Μαδούρο που συνεργάζεται στενά με τη Ρωσία. Ποιος κοροϊδεύει ποιόν, λοιπόν;
Ποια η θέση της Ελλάδας σε αυτό το νέο περιβάλλον των νέων γεωπολιτικών και οικονομικών ισορροπιών; Πώς φαντάζεστε τον ρόλο της;
Οφείλει να βγάλει δόντια και να δαγκώνει λίγο. Η Τουρκία λχ μπλοκάρει την ένταξη στο ΝΑΤΟ Φινλανδίας και Σουηδίας ζητώντας πράγματα, από τις ΗΠΑ κυρίως. Γιατί να μην θέσουμε και εμείς θέματα; Αν λχ η Τουρκία εξασφαλίσει πράγματα για να άρει το βέτο, θα το θέσουμε τότε εμείς. Δεν μπορούν όλοι να ελίσσονται σε βάρος μας. Να είμαστε σοβαροί και συνεπείς. Αλλά όχι όταν οι άλλοι μας πατούν στο πόδι... Έχουμε σαφές γεωπολιτικό αποτύπωμα. Έχουμε δικαίωμα να κάνουμε τους πάντες να το αισθανθούν.
Κατά την επικεφαλής του ΔΝΤ, Κρ. Γκεοργκίεβα «ο ορίζοντας σκοτείνιασε στην παγκόσμια οικονομία». Ο ΟΗΕ προειδοποιεί για τον κίνδυνο παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης, ενώ οι ειδικοί μιλούν για υψηλές τιμές στο ρεύμα και το 2023. Πόσο πιθανό είναι να δούμε έξαρση του αριστερού και δεξιού λαϊκισμού μέσα σε αυτό το τοπίο; Τι θα φέρει αυτό;
Εξήγησα παραπάνω γιατί αυτό είναι πιθανό. Δεν είναι δυνατόν η Δύση να παίρνει μέτρα για το κλίμα που τσακίζουν την καπιταλιστική οικονομία ενώ Κίνα, Ρωσία και Ινδία σφυρίζουν αδιάφορα. Το κλίμα αφορά και αυτούς. Γιατί δηλαδή εμείς να αυτοτραυματιζόμαστε, ενώ οι άλλοι προωθούν τα συμφέροντά τους δίχως εμπόδια. Λχ το ρωσικό ρούβλι έφτασε τώρα στο υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με το δολάριο από το 2015. Μια τρύπα στο νερό με τις κυρώσεις δηλαδή.
Την ίδια ώρα το ρεύμα ακριβαίνει, η επισιτιστική κρίση έρχεται, οι επενδύσεις στις εξορύξεις για ενέργεια μειώνονται. Θα μείνουμε απαθείς παρατηρώντας την αυτοκτονία μας; Ξεχάστε λοιπόν τα μέτρα για το κλίμα και κοιτάξτε την ευημερία των λαών μας. Μόνο έτσι θα επιβιώσουμε σαν δημοκρατίες αλλά και σαν ορθολογικές κοινωνίες.
