Ένα τόσο μικρό μπουκαλάκι, τόσο καιρό παρατημένο στα ράφια των πολυκαταστημάτων και των φαρμακείων τι μπορεί πράγματι να μας πει για τη δικής μας συμπεριφορά τη δύσκολη αυτή περίοδο της πανδημίας;
Πολλά, που άλλοτε τα αντιλαμβανόμαστε άμεσα και άλλοτε όχι και τόσο, είτε γιατί τελούμε υπό το καθεστώς πανικού είτε επειδή βλέπουμε μόνο την κορυφή του παγόβουνου, το εμφανές κομμάτι, αγνοώντας το τι κρύβεται κάτω από αυτό που πάντα είναι μεγαλύτερο του πρώτου.
Ας το αφήσουμε όμως να μιλήσει και να μας διηγηθεί τη μικρή του ιστορία.
«Πέρασε καιρός πολύς εκεί που με τοποθέτησαν οι υπάλληλοι του καταστήματος. Ευτυχώς δεν ήμουν μόνος.
Παρέα μου είχα και άλλα αντισηπτικά μπουκαλάκια και εκεί, όταν ο κόσμος λιγόστευε και τα φώτα έσβηναν ανταλλάσαμε κάποιες σκέψεις και μερικές φορές λόγια θλίψης και απόγνωσης.
Γιατί εμάς δεν μας προτιμούν;
Γιατί ο κόσμος περνά μπροστά από εμάς και ούτε καν καταδέχεται να μας κοιτάξει;
Είμαστε εδώ για να εξυπηρετήσουμε κάποιες ανάγκες του καταναλωτή. Για αυτό υπάρχουμε. Αυτός είναι ο σκοπός της ύπαρξής μας και για αυτό μας δημιούργησαν. Διαφορετικά τι νόημα έχει η εδώ παρουσία μας; Κάποιες σπάνιες φορές ορισμένα από εμάς τα προτιμούσαν οι πελάτες. Αισθανόμαστε μια ανακούφιση. Ίσως αύριο να ήταν η δική μας η σειρά να εξυπηρετήσουμε τον καταναλωτή. Βλέπετε η ελπίδα, όπως λένε οι άνθρωποι, πεθαίνει τελευταία.
Τίποτα όμως δεν έγινε και οι πελάτες συνέχισαν αδιάφορα να περνούν από μπροστά μας, ρίχνοντας κλεφτές υποτιμητικές ματιές.
Είχαμε τελείως απογοητευθεί ότι ο βίος μας θα τελείωνε εδώ στο ράφι.
Ξαφνικά, όλα άλλαξαν. Ακούσαμε για τη διασπορά κάποιου επικίνδυνου ιού, που με τρόπο ύποπτο επιτίθεται στον άνθρωπο και πολλές φορές τον νικά.
Ακούσαμε για τον Covid-19 , έτσι τον ονόμασαν οι ειδικοί επιστήμονες, και για το ότι θα έπρεπε να χρησιμοποιείται αντισηπτικό για τα χέρια. Από τη μια, αυτό μας λύπησε. Από την άλλη όμως βρήκαμε και εμείς λόγο ύπαρξης που δεν είναι άλλος από την εξυπηρέτηση του καταναλωτή. Εκεί που περνούσαν αδιάφορα από μπροστά μας τώρα συνωστίζονται και γρήγορα τα ράφια αδειάζουν και παραμένουν άδεια για πολύ καιρό. Δεν υπάρχει αρκετή ποσότητα για να καλύψει την εξωφρενική αυτή ζήτηση που λόγω συγκυρίας δημιούργησε φαινόμενα ελλείψεων στην αγορά. Έτσι πάντα συμβαίνει. Απαράβατος νόμος. Έτσι συνέβη και τώρα, εν μέσω πανδημίας που ώθησε τον κόσμο σε εμάς για να του καλύψουμε τις ανάγκες.
Κάναμε ό,τι μπορούσαμε να βοηθήσουμε και είμαστε υπερήφανοι που ανταποκριθήκαμε ικανοποιητικά σε αυτές τις δύσκολες στιγμές.
Βέβαια, οι τιμές που μας αγόρασαν οι καταναλωτές ήταν υψηλότερες.
Έτσι όμως δεν λειτουργεί η αγορά και σιγά σιγά η κατάσταση ομαλοποιείται;
Κίνητρα προς τους παραγωγούς, αύξηση της προσφοράς μείωση των τιμών και επαρκής πλέον εφοδιασμός.
Αυτοί είναι οι βασικοί κανόνες της οικονομίας και σε περίπτωση που δεν τους ακολουθήσουμε δημιουργούνται στρεβλώσεις που στρέφονται εναντίον του καταναλωτή, τον οποίον υποτίθεται ότι οι αρχές θέλουν να προστατεύσουν.
Σήμερα ο μικρός πανικός των πρώτων ημερών έχει περάσει. Τα ράφια είναι επαρκώς εφοδιασμένα και η μικρή παρέα μας μεγαλώνει, εκεί που κάποτε επικρατούσε ερημιά.
Ο καταναλωτής βρίσκει αυτό που επιθυμεί χωρίς κόπο και οι τιμές έχουν επέλθει στα προ κρίσης επίπεδα.
Και εμείς αισθανόμαστε ικανοποίηση ότι προσφέρουμε κάτι στη μάχη αυτή».
Η μικρή αυτή φανταστική ιστορία δεν είναι άλλη από την πρόσφατη «κρίση των αντισηπτικών» που βιώσαμε.
Πολλοί αισθάνθηκαν την ανάγκη να καταλογίσουν στην οικονομία της αγοράς αναποτελεσματικότητα, ζητώντας κρατικές παρεμβάσεις και περιορισμούς στο όνομα της αισχοκέρδειας που πράγματι υπήρξε, ως περιοδικό όμως φαινόμενο, όπως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις.
Λαμπρό πεδίο εκμετάλλευσης της έκτακτης αυτής κατάστασης από κάθε είδους κρατιστές που ζητούν εναγωνίως τη δικαίωση των οραμάτων τους.
Φαινόμενα ελλείψεων πάντα δημιουργούνται όταν δεν υπάρχει επαρκής προφορά ώστε να ικανοποιήσει την αυξημένη ζήτηση εξαιτίας των εκτάκτων καταστάσεων. Η αγορά και οι μηχανισμοί της έχουν πάντα τη θαυμαστή αυτή ικανότητα να προσαρμόζονται και να προσφέρουν αγαθά ή υπηρεσίες που ικανοποιούν τον καταναλωτή.
Είναι πράγματι αξιοθαύμαστο, πόση αλήθεια κρύβεται πίσω από τη μικρή αυτή ιστορία, που αναδεικνύει την υπεροχή της οικονομίας της αγοράς.Μιας αγοράς, που όταν λειτουργεί χωρίς διοικητικές και πολιτικές παρεμβάσεις βρίσκει τρόπους να ικανοποιεί τις ανάγκες, τόσο των μεμονωμένων καταναλωτών όσο και της κοινωνίας.
Απλά, λοιπόν, μαθήματα οικονομίας σε περίοδο πανδημίας, που το ταπεινό αντισηπτικό μάς έδωσε τη δυνατότητα να κατανοήσουμε την απλή ομορφιά της.
