Της Σοφίας Βούλτεψη*
Όταν τον Φεβρουάριο του 2014 ο Αντώνης Σαμαράς μιλούσε για έσοδα 150 δις ευρώ από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, ο Τσίπρας και η παρέα του ειρωνεύονταν μιλώντας για «λαϊκισμό» και για «νέο αδιέξοδο success story», κραυγάζοντας «καμιά σταγόνα αίμα για το πετρέλαιο»! Σήμερα, ο Τσίπρας δεν διστάζει να φορέσει… κελεμπία υποδυόμενος τον… πετρελαιά!
Αδίστακτος και επιδιδόμενος σε διαρκείς μεταμφιέσεις, ο κ. Τσίπρας αποφάσισε να εντάξει και τον σημαντικότατο αυτό εθνικό μας πλούτο στους προεκλογικούς του σχεδιασμούς – αφού προηγουμένως είχε φροντίσει να τον εντάξει στο υπερταμείο!
Σε αντίθεση με την κυβέρνηση Σαμαρά που ούτε υπερταμείο είχε δεχθεί αλλά και είχε ψηφίσει νόμο, το 2013, που προέβλεπε η διάθεση των εσόδων από τους υδρογονάνθρακες στο Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γενεών.
Οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, όμως, το 2017, προκειμένου να κλείσει η αξιολόγηση δέχθηκαν ότι το υπουργείο των Οικονομικών «θα μπορεί να μεταφέρει τις συμμετοχές του σε επιχειρήσεις (συμπεριλαμβανομένων νεοσύστατων επιχειρήσεων του Δημοσίου) στην Ελληνική Εταιρία Συμμετοχών και Περιουσίας».
Δηλαδή, όταν προχθές ο κ. Τσίπρας στο τέλος της προεκλογικής περιόδου έστηνε άλλη μια παράσταση - αυτή τη φορά για την υπογραφή των συμβάσεων μίσθωσης για την παραχώρηση δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή «Δυτικά Κρήτης» - απλά έβαζε άλλη μια υπογραφή κάτω από την παράδοση των υδρογονανθράκων μας στους δανειστές.
Όπως θα προσέξατε, αυτό που έχουν υπογράψει ήταν πολύ προσεκτικά διατυπωμένο, ώστε να μην αναφέρεται η λέξη «υδρογονάνθρακες». Όταν, όμως, υπέγραφαν ότι το ΥΠΟΙΚ «θα μπορεί να μεταφέρει τις συμμετοχές του σε επιχειρήσεις (συμπεριλαμβανομένων νεοσύστατων επιχειρήσεων του Δημοσίου) στην Ελληνική Εταιρία Συμμετοχών και Περιουσίας», δέχονταν να μεταφερθούν τα πάντα – και οι μελλοντικές εταιρίες – στο αιωνόβιο υπερταμείο.
Οι ανακοινώσεις Σαμαρά
Στις 26 Φεβρουαρίου 2014, ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς είχε επισκεφθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, όπου και προήδρευσε σύσκεψης με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου (Μανιάτης, Παπαγεωργίου, Καλαφάτης). Μετά το τέλος της σύσκεψης, ο Σαμαράς δήλωσε:
«Υπάρχουν πια ισχυρές ενδείξεις για την ύπαρξη σημαντικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στη Δυτική Ελλάδα: σε χερσαίες περιοχές της Ηπείρου και στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο του Ιονίου. Ενώ, ασφαλώς, συνεχίζεται η επεξεργασία των στοιχείων από τις έρευνες στο θαλάσσιο χώρο Νότια της Κρήτης. Από τα κοιτάσματα για τα οποία, έχουμε, αυτή τη στιγμή, πολύ ισχυρές ενδείξεις – τις ανέφερε ο Υπουργός – μπορεί κανένας, χωρίς να είναι ούτε αισιόδοξος, ούτε απαισιόδοξος, να πει ότι σε βάθος 25-30 ετών μπορεί τα φορολογικά έσοδα του Δημοσίου από αυτά τα στοιχεία τα οποία αναφέραμε, να ακουμπήσουν ακόμα και 150 δισεκατομμύρια ευρώ. Και βέβαια, χωρίς να υπολογίζουμε σε αυτά, έρευνες οι οποίες ακόμα συνεχίζονται και δεν έχει ολοκληρωθεί η επεξεργασία των στοιχείων τους.
Πιο αναλυτικά δεν θέλω τώρα να μιλήσω εγώ, αλλά θέλω να πω ότι επισκέφθηκα τον χώρο των γεωλογικών δεδομένων, όπου έχουμε μία πλήρη Εθνική Καταγραφή – θα το έλεγα μία Εθνική, πλέον, Βιβλιοθήκη – όλων των στοιχείων των οποίων υπάρχουν και τα οποία τα μαζέψαμε όλα μαζί, για τα κοιτάσματά μας. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό και μόνο συγχαρητήρια αξίζουν σε αυτούς τους Δημοσίους Υπαλλήλους, οι οποίοι πραγματικά με αυταπάρνηση εργάζονται για αυτό το οποίο είναι το μέλλον του Τόπου.
Και γιατί όχι; Και μία οικονομική ανεξαρτησία δικιά μας, πολύ πιο μεγάλη από αυτή που είχαμε εμείς παλαιότερα ονειρευτεί. Το επόμενο χρονικό διάστημα ολοκληρώνουμε τις συμβάσεις παραχώρησης για τις περιοχές του Πατραϊκού Κόλπου και των Ιωαννίνων, για τις οποίες έχουμε και τις πιο ισχυρές ενδείξεις, ενώ αμέσως μετά θα κατατεθούν και για κύρωση στο Κοινοβούλιό μας.
Επίσης και ευρύτερα, θέλω να πω ότι ξέρουμε πια ότι η Ανατολική Μεσόγειος αποτελεί μια νέα, πολύ σημαντική πηγή ενεργειακής τροφοδοσίας της Ευρώπης, γεγονός που αναβαθμίζει γεωστρατηγικά τη χώρα μας. Αυτό, λοιπόν, απαιτεί να αποκτήσει η Ελλάδα επιτέλους μια συνολική στρατηγική για την Ενέργεια. Και αυτό έχουμε ξεκινήσει και κάνουμε. Συνεργαζόμαστε με τις καλύτερες διεθνείς εταιρείες, για να διασφαλίσουμε την πλήρη, τη σωστή, επιστημονική διερεύνηση, καθώς και την ανάπτυξη των υπόγειων και υποθαλάσσιων θησαυρών που έχει η πατρίδα μας.
Αυτό – η έρευνα και η Ανάπτυξη – είναι το πρώτο σκέλος μιας συνολικής στρατηγικής για την Ενέργεια. Άλλωστε, η αξιοποίηση των εθνικών κοιτασμάτων θα δημιουργήσει και άμεσες εκατοντάδες θέσεις εργασίας, για να μην πω χιλιάδες έμμεσες θέσεις εργασίας. Έτσι η Ελλάδα θα αποκτήσει σημαντική θέση στο ενεργειακό χάρτη της ευρύτερης περιοχής. Και θα γίνει και ένας βασικός πυλώνας σταθερότητας, ανάπτυξης και ευημερίας στην ευρύτερη ταραγμένη αυτή περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου».
Είπε επίσης: «Τα δημόσια έσοδα από την αξιοποίηση του εθνικού πλούτου, με νόμο της Κυβέρνησής μας, θα διατεθούν επίσης, όπως το είπε προηγουμένως ο Υπουργός, για τη στήριξη του ασφαλιστικού συστήματος, μέσα από τη λειτουργία του Ταμείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γενεών που έχουμε θεσμοθετήσει, κατά το πρότυπο της Νορβηγίας.
Αυτό – δηλαδή η αξιοποίηση του ενεργειακού πλούτου για την ενίσχυση της κοινωνικής μας συνοχής - αποτελεί το τρίτο σκέλος, το κοινωνικό αν θέλετε σκέλος, μιας συνολικής Ενεργειακής στρατηγικής που ανέφερα προηγουμένως. Ακόμα τα έσοδα από τον πλούτο αυτό, θα πάνε και στη δημιουργία υποδομών, σε χρηματοδότηση της έρευνας, σε μεγάλα αναπτυξιακά προγράμματα σε όλους τους τομείς όπου η χώρα μας διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Ο ορυκτός μας πλούτος, από την άλλη πλευρά, δεν πρόκειται να υποκαταστήσει το στόχο μας για μια ανταγωνιστική Ελλάδα. Αντίθετα, θα είναι ένα εφαλτήριο για ακόμα περισσότερη ανταγωνιστικότητα σε άλλους κλάδους. Αυτό – δηλαδή η αξιοποίηση του ενεργειακού πλούτου για την ενίσχυση όλων των ανταγωνιστικών κλάδων της Εθνικής Οικονομίας –είναι το τέταρτο σκέλος, της Εθνικής μας στρατηγικής για την Ενέργεια, το κατεξοχήν αναπτυξιακό».
Όπως είπαμε, ήδη από το 2013 νομοθετήθηκε η διάθεση των εσόδων από τους υδρογονάνθρακες στο Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γενεών.
Η αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ
Την επομένη των δηλώσεων Σαμαρά, δηλαδή στις 27 Φεβρουαρίου 2014, το περίφημο Τμήμα Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ εξέδωσε την ακόλουθη άκρως επιθετική ανακοίνωση:
«Η μνημονιακή κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, εγκλωβισμένη στις αρπάγες του μνημονίου και παγιδευμένη στις άφρονες πολιτικές επιλογές της, προσπαθεί να στήσει ξανά νέο αδιέξοδο “success story”. Μόλις παραδόθηκαν τα δεδομένα από τις σεισμικές έρευνες, που έγιναν στο Ιόνιο και Νοτίως της Κρήτης, προσπαθεί να σερβίρει ξαναζεσταμένες τις εκτιμήσεις και δια στόματος πρωθυπουργού να δηλώνει ότι υπάρχουν «ενδείξεις για έσοδα 150 δις από τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων σε πολλές περιοχές της χώρας μας».
Δυστυχώς, για τον κο πρωθυπουργό, τις ίδιες ακριβώς δηλώσεις- εκτιμήσεις είχε κάνει τον Δεκέμβριο του 2012 σε τοπική εφημερίδα της εκλογικής του περιφέρειας ο τότε γραμματέας της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ και νυν υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κος Ι. Μανιάτης, πολύ μάλιστα πριν αρχίσουν οι όποιες έρευνες στο Ιόνιο και Ν. της Κρήτης. Η δήλωση αυτή, που επαναλαμβάνεται και σήμερα, δείχνει τη “σοβαρότητα”, την “αξιοπιστία” και τον έντονο μικροπολιτικό και αποπροσανατολιστικό λαϊκισμό με τον οποίο αντιμετωπίζεται και χρησιμοποιείται το ζήτημα. Ίσως ο κος υπουργός να διαθέτει «κληρονομικό χάρισμα» ή οι σεισμικές έρευνες ήταν άχρηστες και δεν πρόσθεσαν κανένα νέο στοιχείο».
Και έσπευδαν να μας… προσγειώσουν:
«Όμως η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Μακρύς ο δρόμος που πρέπει να ακολουθηθεί, με λεπτομερείς γεωλογικές και γεωχημικές έρευνες, μέχρις ότου έρθει η εποχή να στηθούν τα ερευνητικά γεωτρύπανα. Η βεβαιότητα επιτυγχάνεται από τη στιγμή που έχουν ολοκληρωθεί οι έρευνες και γνωρίζουμε όλα τα φυσικοχημικά και γεωλογικά στοιχεία, όπως ποσότητα, ποιότητα βάθη θαλασσών, βάθη γεωτρήσεων κ.λ.π. Εάν, όλα τα στοιχεία είναι γνωστά τότε σε συνδυασμό με την εκτίμηση του κόστους ανόρυξης, του κόστους μεταφοράς και των τρεχουσών τιμών οδηγούν στην εκμεταλλευσιμότητα ή όχι μιας συγκέντρωσης υδρογονανθράκων.
Μέσα στο πλαίσιο του ενεργειακού σχεδιασμού και των στρατηγικών επιλογών σταδιακής απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, θα μπορούσε να προχωρήσει η αξιοποίηση τους, πάντα βέβαια μετά από ουσιαστικό, δημοκρατικό διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες και χωρίς να εμπλέκεται με λαϊκισμούς σχετικά με την αποπληρωμή του χρέους και την βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων».
Πόλεμος στους υδρογονάνθρακες
Ο πόλεμος του ΣΥΡΙΖΑ κατά της εξόρυξης των υδρογονανθράκων είχε ξεκινήσει ήδη από τις πρώτες ημέρες της κυβέρνησης Σαμαρά. Κι' αυτό, διότι από την πρώτη στιγμή ο Σαμαράς είχε δώσει έμφαση στο μεγάλο αυτό θέμα.
Στις 5 Ιουλίου 2012 – επομένη του ορισμού της Επιτροπής που θα αναλάμβανε την αξιολόγηση των προσφορών που μόλις είχαν υποβληθεί για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στη Δυτική Ελλάδα (Ιωάννινα, Πατραϊκός Κόλπος και Κατάκολο) η (περίφημη) Επιτροπή Ενέργειας του Τμήματος Οικονομικής Πολιτικής ΣΥΝ, είχε σπεύσει να ανακοινώσει:
«Ακόμη μια φορά, διαστρεβλώνοντας την πραγματική εικόνα, μίλησαν περί δήθεν μεγάλων εταιρειών και τεραστίων κοιτασμάτων, προσπαθώντας να δημιουργήσουν μια ευφορία, ότι τα δύσκολα πέρασαν και οι εταιρίες μας εμπιστεύονται και πάλι. Η πραγματικότητα βέβαια είναι εντελώς διαφορετική, δεν μας εμπιστεύτηκαν μεγάλες εταιρίες και πολλές από αυτές που συμμετέχουν δεν έχουν καν την οικονομική δυνατότητα να διεξάγουν έρευνα υδρογονανθράκων!». Και πρόσθεταν:
«Η όποια αξιοποίηση των κοιτασμάτων, εφ' όσον υπάρχουν, προϋποθέτει εκπόνηση εθνικού σχεδίου με συνεκτίμηση όλων των παραμέτρων: οικονομικών, γεωπολιτικών, ενεργειακών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών. Η διερεύνηση του θέματος είναι αντικείμενο του δημοσίου και δημόσιων επιστημονικών φορέων με κοινωνικό έλεγχο και πλήρη διαφάνεια των αποτελεσμάτων, παράλληλα, με την αξιοκρατική στελέχωση του Φορέα Υδρογονανθράκων. Για τον ΣΥΡΙΖΑ/ΕΚΜ όλα τα παραπάνω αποτελούν στοιχειώδεις προϋποθέσεις για την Έρευνα και εκμετάλλευση των Υδρογονανθράκων».
Στο παιχνίδι της απαξίωσης είχε μπει και ο ίδιος ο κ. Τσίπρας, ο οποίος, στις 5 Μαΐου 2014, από την Κεντρική Πλατεία της Κέρκυρας, είπε: «Υπόσχονται λαγούς όχι με πετραχήλια, αλλά με πετρέλαια, όπως έκανε προχτές ο κύριος Σαμαράς».
Ήθελαν «δημοκρατικό ενεργειακό σχεδιασμό»!
Έτσι, στις 9 Σεπτεμβρίου του 2014, ο ΣΥΡΙΖΑ καταψήφισε τις συμβάσεις για έρευνα και εξόρυξη των υδρογονανθράκων.
Το τι είχε ακουσεί σ' εκείνη τη συνεδρίαση δεν λέγεται – προϊόντα εξωθεσμικών επιτροπών, υπέρ των εργολάβων, υπέρ των πολυεθνικών, μονομερείς, προκλητικά ετεροβαρείς, success story χωρίς επιστημονική βάση, αποικιοκρατικές, δώρα στις πρώην «επτά αδελφές», παράδοση του ορυκτού πλούτου σε μια χούφτα ομίλους, προϊόντα εγωκεντρικού ψευδοπατριωτικού παραληρήματος και έντονου μικροπολιτικού και αποπροσανατολιστικού λαϊκισμού!
Και τελικά μας διαβεβαίωσαν ότι ερχόμενοι στην εξουσία θα προχωρούσαν σε έναν… «δημοκρατικό ενεργειακό σχεδιασμό»!
Καμιά σταγόνα αίμα για το πετρέλαιο!
Οι συμφωνίες του Καϊρου ανάμεσα στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Αίγυπτο χαρακτηρίστηκαν (με κείμενα στο επίσημο όργανο της «Αριστερής Πλατφόρμας» του ΣΥΡΙΖΑ, την Ίσκρα) «αιματοβαμμένες».
Τα συνθήματα έδιναν και έπαιρναν: Όχι στον ιμπεριαλισμό, όχι στην «εθνική συστράτευση» για το «κυριαρχικό δικαίωμα» στην ΑΟΖ, όχι στην ιμπεριαλιστική συμμαχία με Ισραήλ - ΗΠΑ - Ε.Ε., όχι στην απάτη ότι οι λαοί έχουν να κερδίσουν κάτι από το αστικό σχέδιο «μνημόνιο + υδρογονάνθρακες»! Και άλλα πολλά. Όπως:
«Ελλάδα και Ρωσία στο στόχαστρο του δυτικού ιμπεριαλισμού», αφού «η Δύση και συγκεκριμένα ο αμερικανο-νατοϊκός ιμπεριαλισμός, συνεπικουρούμενος από την ΕΕ, μεθοδεύει σχεδιασμένα εδώ και μήνες την κάθετη πτώση των διεθνών τιμών του πετρελαίου», προκειμένου «να πλήξουν βαρύτατα τη ρωσική οικονομία ως βασική εξαγωγό υδρογονανθράκων»!
Και υπήρχαν και χειρότερα: Σχετικά με την Διακήρυξη του Καϊρου και υπό τον τίτλο «Ειρήνη στο Αιγαίο, καμιά σταγόνα αίμα για τα πετρέλαια», άλλη συνιστώσα… έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου. Για την… «πολεμοχαρή συμφωνία Σαμαρά- Αναστασιάδη με τον τύραννο της Αιγύπτου» - κατά την οποία (τον Νοέμβριο του 2014) αποφασίστηκε η επίσπευση των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελλάδας-Κύπρου και Αιγύπτου για την οριοθέτηση των μεταξύ τους ΑΟΖ – και η οποία, κατά τη γνώμη τους «αποδεικνύει ότι η ελληνική (και η κυπριακή) πλευρά έχει προχωρήσει σε μια ισχυρή συμμαχία με τις πιο μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις στον πλανήτη, κύρια τις ΗΠΑ και τις πολυεθνικές τους, αλλά και με το σιωνιστικό κράτος του Ισραήλ και κάνει ό,τι απαιτούν οι δυνάμεις αυτές προκειμένου να αποσπάσει για λογαριασμό της ελληνικής κυρίαρχης τάξης ένα κομμάτι από τα μελλοντικά κέρδη από την άντληση υδρογονανθράκων».
«Αναβαθμίζεται ο αντιδραστικός άξονας Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου», μας ενημέρωναν!
Και ένας υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ υποστήριζε πως η εκ μέρους της Κύπρου ανακήρυξη της ΑΟΖ αποτελεί… μονομερή ενέργεια σε βάρος οκτώ όμορων κρατών!
Διότι «μνημόνιο και υδρογονάνθρακες είναι πλευρές του ίδιου, ενιαίου σχεδίου και όχι παράλληλες και μη σχετιζόμενες πραγματικότητες». Επομένως, «η Αριστερά πρέπει να σπάσει το αστικό σχέδιο «μνημόνια + υδρογονάνθρακες» και στους δύο του πυλώνες και όχι να το υιοθετήσει διά της εθνικής παρακαμπτηρίου»!
Οπότε:
«Καμία σταγόνα αίμα για τα πετρέλαια. Ο ελληνικός λαός δεν έχει κανένα συμφέρον να πολεμήσει για τα συμφέροντα του σιωνιστικού κράτους του Ισραήλ και των επιχειρήσεων του, για τις αμερικανικές, ιταλικές ή άλλες πολυεθνικές του πετρελαίου, για την αιματοβαμμένη χούντα της Αιγύπτου ή για τους Έλληνες φοροφυγάδες που θα στείλουν στην Ελβετία και στο Λουξεμβούργο τα όποια «ελληνικά» κέρδη από τα πετρέλαια. Καταγγελία του σφαγέα Σίσι, απαίτηση να απελευθερωθούν οι πολιτικοί κρατούμενοι στην Αίγυπτο και να πάψουν οι διώξεις σε βάρος αριστερών και άλλων δημοκρατών αγωνιστών. Κάτω η χούντα του Καΐρου, λευτεριά σε όλον τον αιγυπτιακό λαό. Λευτεριά στον παλαιστινιακό λαό.
Οι λαοί δεν έχουν αντίθετα συμφέροντα, επειδή τσακώνονται τα αφεντικά τους μεταξύ τους. Τον ελληνικό λαό τον απειλεί (και τον πλήττει θανάσιμα) η μνημονιακή λιτότητα των Σαμαροβενιζέλων και τον τουρκικό οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές του Ερντογάν. Οι άρχουσες τάξεις των δύο χωρών και οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, αυτοί είναι οι πραγματικοί εχθροί Ελλήνων και Τούρκων εργαζομένων: αυτοί τους απομυζούν, αυτοί θέλουν να τους στείλουν και στο σφαγείο του πολέμου και αυτούς πρέπει να πολεμήσουν».
Επαναστατική γυμναστική!
Μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015 στο τιμόνι της προσπάθειας βρέθηκε ο άνθρωπος που φιλοξενούσε όλα αυτά τα κείμενα – ο κ. Λαφαζάνης! Αυτόν είχε τοποθετήσει ο κ. Τσίπρας σ' αυτό το κρίσιμο πόστο!
Και άρχισε να μας μιλά για «μια νέα ενεργειακή στρατηγική με σαφές προοδευτικό πρόσημο», για ανάπτυξη «μιας ανεξάρτητης, πολυεπίπεδης και πολυδιάστατης ενεργειακής στρατηγικής πολλαπλών δεσμών και συνεργασιών χωρίς μονομερείς εξαρτήσεις και τεσσάρων οριζόντων», με γνώμονα το «λαϊκό συμφέρον», για την ανάγκη η χώρα να πάψει να είναι «εξαρτημένος ενεργειακός δορυφόρος ορισμένων ηγεμονικών κρατών ή ομάδων κρατών, για «εξαρτημένο τροϊκανό οικονομικό προτεκτοράτο» και για «ενεργειακή μπανανία».
Μετά μας είπε πως οι διαγωνισμοί στις τρεις χερσαίες περιοχές θα προχωρούσαν κανονικά, ενώ για τους υπόλοιπους (για τα είκοσι θαλάσσια οικόπεδα) θα ακολουθούσε διαφορετική πρακτική.
Το αποτέλεσμα ήταν να ανακρούσουν πρύμναν όλες οι ξένες εταιρίες, ακόμη και η ENEL, που πρώτη είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον.
Ο λόγος για διαγωνισμούς που είχαν δημοσιευθεί (από τις 13 Νοεμβρίου 2011) στην Εφημερίδα της ΕΕ, καθώς η Ελλάδα, χωρίς καν να έχει ανακηρύξει ΑΟΖ, κατόρθωσε τα οικόπεδα αυτά, πολλά από τα οποία βρίσκονται εκτός των χωρικών της υδάτων, να αναγνωριστούν από την ΕΕ.
Είχαν προηγηθεί, τον Απρίλιο του 2012 και τον Δεκέμβριο του 2013, συναντήσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ με αντιπροσωπείες από την Αργεντινή, όπου όλοι μαζί διακήρυξαν την υποστήριξή τους στη χώρα αυτή έναντι της Ισπανίας, καθώς και την ανάγκη να «εθνικοποιηθεί συνολικά ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας»!
Μέσα στη γενική σύγχυση, εκείνη την (ηρωική) περίοδο, από τη Νέα Υόρκη, ο κ. Καμμένος μας μιλούσε για… συνεκμετάλλευση των κοιτασμάτων με τις ΗΠΑ, ώστε να οδηγηθούμε σε «γραμμή χρηματοδότησης». Και είχε αποκαλύψει πως πρότεινε στην Αμερικανίδα τότε υφυπουργό Νούλαντ μια συμφωνία μεταξύ των δύο κυβερνήσεων και πως εκείνη του αντιπρότεινε συμφωνία με αμερικανικές εταιρίες.
Ο ίδιος, σε συνέντευξη Τύπου, μόλις στις 21 Ιανουαρίου 2015, είχε ταχθεί υπέρ «μιας στρατηγικής συμμαχίας με τη Ρωσία σε ενεργειακό και οικονομικό επίπεδο».
Στο μεταξύ, στις 6 Φεβρουαρίου 2015 είχε λήξει η προθεσμία για την υποβολή προσφορών, στο πλαίσιο διεθνούς διαγωνισμού που η Ελλάδα είχε προκηρύξει τον Αύγουστο του 2014, από εταιρίες που θα ενδιαφέρονταν για έρευνες υδρογονανθράκων στις περιοχές Άρτας, Αιτωλοακαρνανίας και ΒΔ Πελοποννήσου.
Tον Ιούλιο του 2015 για το «οικόπεδο 2» είχαμε μόνο μία προσφορά και μόλις τρεις για τα είκοσι προκηρυχθέντα «οικόπεδα».
Και χρειάστηκε να φθάσουμε στον Οκτώβριο του 2016 για να πέσει η περίφημη συριζαϊκή υπογραφή – η οποία σύμφωνα με πληροφορίες έπεσε όταν διατυπώθηκε η απειλή για απόσυρση του ενδιαφέροντος.
Η επαναστατική αυτή γυμναστική κράτησε σχεδόν δύο χρόνια. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ έβαλε την πρώτη υπογραφή τον Οκτώβριο του 2016 (όταν διατυπώθηκε η απειλή για απόσυρση του ενδιαφέροντος).
Ήταν η απόφαση για την παραχώρηση των δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων για την θαλάσσια "Περιοχή 2 (Block 2)" στο Ιόνιο. Μιλάμε για παραχωρήσεις στο πλαίσιο του διαγωνισμού που προκηρύχθηκε το 2014 για την παραχώρηση 20 συνολικά θαλάσσιων περιοχών στο Ιόνιο και το νότιο Κρητικό πέλαγος και την δημοσίευσή του στην επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.
Σημειώστε ότι η προκήρυξη του διαγωνισμού φέρει ημερομηνία 31/7/2014 και ο Διαγωνισμός προκηρύχθηκε τυπικά από την δημοσίευση της Υπουργικής Απόφασης στο ΦΕΚ 2186/08.08.2014.
Θυμίζω ότι τον Ιούλιο του 2015 (υπουργός πλέον ο Σκουρλέτης) αποκαλύφθηκε ότι δεν είχαν καν μπει στον κόσμο να αποσφραγιστούν οι προσφορές. Όπως μας είπαν «είχαν άλλες προτεραιότητες» - δηλαδή το δημοψήφισμα, το τρίτο μνημόνιο και τα λοιπά.
Ο δε κ. Σκουρλέτης, στην ομιλία του επί των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης, στις 6 Οκτωβρίου 2015, είχε πει:
«Η Έρευνα Υδρογονανθράκων βρίσκεται σε αρχικά στάδια και απόψεις που έχουν προβληθεί ακόμη και σε ανώτερο επίπεδο (πχ κατά την επίσκεψη Σαμαρά σε ΗΠΑ) για τεράστια κοιτάσματα, μόνο επικοινωνιακούς λόγους εξυπηρετούν. Μέχρι ν' αποδειχθεί ότι υπάρχουν εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα ο δρόμος είναι μακρύς.
Αναγνωρίζοντας την αξία του περιβάλλοντος, δραστηριότητες που σχετίζονται με τους υδρογονάνθρακες πρέπει να πραγματοποιηθούν αν πληρούνται και τηρούνται απολύτως οι σύγχρονοι κανονισμοί ασφαλείας και προστασίας του περιβάλλοντος. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, μετά από διαβούλευση με αρμόδιους επιστημονικούς φορείς, Εταιρείες, αλλά και τις τοπικές κοινωνίες, θα προωθηθεί ένα νέο, σύγχρονο, θεσμικό πλαίσιο που μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει, τη θεσμοθέτηση κρατικής εταιρείας υδρογονανθράκων»!
Δηλαδή θα έφτιαχναν κρατική εταιρία κατά τα πρότυπα της Βενεζουέλας!
Αγκαλιά με τον «σφαγέα»!
Μετά, ο Τσίπρας άρχισε να τρέχει στις τριμερείς με Αίγυπτο και Κύπρο και στις τετραμερείς με Ισραήλ, που ο Σαμαράς είχε εγκαινιάσει. Υποστηρίζοντας μάλιστα ότι – και αυτό – έγινε για πρώτη φορά! Και μιλώντας για… πυλώνες σταθερότητας (που κάποτε ήταν… αιματοβαμμένοι!).
Και δεν είχε κανένα πρόβλημα να κάθεται στις πολυτελείς πολυθρόνες του «σφαγέα Σίσι» - τον οποίο είχαν καταγγείλει ως πραξικοπηματία που ανέτρεψε τον ισλαμιστή Μόρσι! Και έβρισκε και χρόνο να κάνει τουρισμό στις Πυραμίδες!
Η πρώτη τριμερής
Η αλήθεια είναι ότι η πρώτη τριμερής πραγματοποιήθηκε στο Κάιρο στις 8 Νοεμβρίου 2014, με κοινές δηλώσεις Σαμαρά, Αναστασιάδη και Σίσι και την υιοθέτηση της «Διακήρυξης του Καϊρου» για την οριοθέτηση των μεταξύ των τριών χωρών ΑΟΖ.
«Είναι μια συνάντηση που την χρωστούσαμε και οι τρεις μας στην ιστορία», είχε πει τότε ο Σαμαράς.
Μάλιστα, εκείνη η Διακήρυξη, που ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εξαφανίσει, ήταν εξαιρετικά συγκεκριμένη για όλα τα φλέγοντα θέματα:
«Οι τρεις χώρες υπογραμμίζουμε την καθολική ισχύ της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και αποφασίζουμε να προχωρήσουμε το ταχύτερο τις διαπραγματεύσεις μας για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μας όπου αυτό δεν έχει ακόμη γίνει».
Μάλιστα περιλάμβανε και αναφορά στην ανάγκη σεβασμού των κυριαρχικών δικαιωμάτων και καλεί την Τουρκία να σταματήσει όλες τις εν εξελίξει σεισμογραφικές έρευνες εντός της θαλάσσιας ζώνης της Κύπρου και να αποφύγει παρόμοιες δραστηριότητες στο μέλλον. Έκανε επίσης αναφορά σε μία δίκαιη συνολική και διαρκή λύση του κυπριακού σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. (Αλλά ο κ. Τσίπρας παριστάνει ότι για πρώτη φορά οι Τούρκοι επιχειρούν έρευνες και πρώτη φορά αυτός εξασφαλίζει δηλώσεις κατά της Τουρκίας)
Αξίζει να σημειώσουμε ότι ως αξιωματική αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ καταδίκαζε κάθε ενέργεια προς την κατεύθυνση εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων, υποστηρίζοντας πως κάθε συζήτηση επί του θέματος αποτελούσε προπαγάνδα για να «περνάνε τα μνημόνια».
Κι' όταν τον Φεβρουάριο του 2013 η Ελλάδα προχώρησε σε ρηματική διακοίνωση προς τον ΟΗΕ με την οποία κατοχυρώνονταν οι ελληνικές θέσεις, με δεδομένη την άδεια που είχε εκδώσει η Άγκυρα για έρευνες σε περιοχές ελληνικής υφαλοκρηπίδας νότια της Ρόδου, με το ελληνικό υπουργείο των Εξωτερικών να διατυπώνει σαφείς θέσεις οι οποίες στηρίζονται στη διεθνή σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας που έχουν κυρώσει 162 χώρες μέλη του ΟΗΕ, στις οποίες δεν περιλαμβάνεται η Τουρκία, ο ΣΥΡΙΖΑ εξέδωσε ανακοίνωση κατηγορώντας την κυβέρνηση για… καθυστερημένη αντίδραση!
Οι συμβάσεις του 2014
Και επειδή ο Τσίπρας παριστάνει ότι αυτός για πρώτη φορά υπέγραψε συμβάσεις, ιδού η αλήθεια:
Οι συμβάσεις υπογράφηκαν στις 14 Μαΐου 2014, παρουσία των κ.κ. Σαμαρά και Βενιζέλου, αφού αφού εγκρίθηκαν και από το Ελεγκτικό Συνέδριο, με τα εξής στοιχεία:
Ανάδοχοι:
- Για τη χερσαία περιοχή των Ιωαννίνων, το σχήμα ENERGEAN OIL AND GAS/ PETRA PETROLEUM. Στα Ιωάννινα οι εκτιμήσεις για τα απολήψιμα αποθέματα κυμαίνονται από 50- 100 εκατ. βαρέλια.
- Για τη θαλάσσια περιοχή του Πατραϊκού (όπου τα εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα είναι 200 εκατ. βαρέλια), το σχήμα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ/ EDISON/ PETROCELTIC.
- Για το Κατάκολο (εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα 3 εκατ. βαρέλια), το σχήμα ENERGEAN OIL AND GAS/ TRAJAN OIL & GAS Ltd.
Έσοδα του Δημοσίου:
1. Φορολογία, 20 (κανονική) + 5 (περιφερειακός φόρος) = 25%.
2. Μίσθωμα, το οποίο διαμορφώνεται βάσει:
- του ύψους της παραγωγής,
- των γεωγραφικών, γεωλογικών & λοιπών χαρακτηριστικών της περιοχής,
- του συντελεστή εσόδων και εξόδων.
Για ανακτήσιμα αποθέματα 100 εκατ. βαρελιών από ένα κοίτασμα, με μέση τιμή 90 δολάρια/βαρέλι, τα έσοδα για το Δημόσιο υπολογίζονται σε περίπου 6 δισ. ευρώ.
- Ελάχιστο δεσμευτικό πρόγραμμα εργασιών για κάθε χρονική φάση του σταδίου των ερευνών, καθώς και ελάχιστη οικονομική δέσμευση (με έκδοση εγγυητικής επιστολής) για την εκτέλεση των εργασιών αυτών. Προβλέπεται επίσης σταθερός φορολογικός συντελεστής σε βάθος χρόνου για διασφάλιση της απόδοσης της μακροχρόνιας επένδυσης.
- Το ερευνητικό στάδιο περιλαμβάνει γεωλογικές και γεωφυσικές έρευνες και μελέτες, καθώς και την εκτέλεση των πρώτων ερευνητικών γεωτρήσεων. Η απαιτούμενη επένδυση βαρύνει αποκλειστικά τον ανάδοχο.
- Κατά το στάδιο των ερευνών, η ελάχιστη δεσμευτική επένδυση που συμφωνείται στις συμβάσεις είναι της τάξης των 60 εκατομμυρίων ευρώ, εκτιμάται όμως ότι στην πράξη θα είναι υπερδιπλάσια. Συμφωνήθηκε η επιτάχυνση της εκτέλεσης των γεωτρήσεων και η μεταφορά των σχετικών έργων όσο δυνατόν νωρίτερα.
Προστασία Περιβάλλοντος
Δίνεται έμφαση στη διασφάλιση των αυστηρότερων ευρωπαϊκών προδιαγραφών περί τήρησης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Τα μέτρα αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων επιβλήθηκαν σε δύο επίπεδα: στην προληπτική δράση σε κάθε στάδιο δραστηριοτήτων, τόσο για τις περιπτώσεις κανονικής λειτουργίας, όσο και για τις περιπτώσεις έκτακτων συμβάντων, με την υποχρέωση προετοιμασίας σχεδίων διαχείρισης έκτακτων αναγκών για πιθανά περιστατικά, καθώς επίσης και στη δημιουργία των απαραίτητων μηχανισμών που θα ασκούν αποτελεσματικό έλεγχο και επόπτευση όλων των δραστηριοτήτων.
Ο ανάδοχος υποχρεούται να τηρεί σαφείς και εξαιρετικά αυστηρούς κανόνες που καλύπτουν ολόκληρο τον κύκλο ζωής των πάσης φύσεως δραστηριοτήτων έρευνας και παραγωγής, από τον σχεδιασμό, μέχρι την τελική απομάκρυνση μιας εγκατάστασης άντλησης πετρελαίου ή φυσικού αερίου.
Υποχρέωση εκπαίδευσης Ελλήνων εργαζομένων
Συμφωνήθηκε με τους επενδυτές η καταβολή ετησίως συγκεκριμένου ποσού, για την εκπαίδευση και κατάρτιση στελεχιακού δυναμικού της χώρας στον τομέα υδρογονανθράκων.
Έγινε τότε γνωστό ότι:
- Για κάθε άμεση θέση εργασίας στον κλάδο των υδρογονανθράκων δημιουργούνται 3,2 νέες θέσεις πλήρους απασχόλησης στην ευρύτερη οικονομία.
- Για κάθε ένα δολάριο που λαμβάνουν οι άμεσα εργαζόμενοι στον κλάδο Υ/Α δημιουργούνται περίπου άλλα 2 δολάρια σε εργαζόμενους άλλων κλάδων της οικονομίας.
- Κάθε 1 δολάριο παραγόμενης αξίας από τον κλάδο, οδηγεί σε επιπρόσθετη παραγωγή αξίας περίπου 1,3 δολαρίων στην ευρύτερη οικονομία.
Δηλαδή, όχι μόνο μας πήγαν σε ένα τρίτο μνημόνιο, αλλά καθυστέρησαν επί πέντε χρόνια μια υπαρξιακού χαρακτήρα διαδικασία όπως αυτή της εξόρυξης των υδρογονανθράκων, παριστάνοντας πως όλα έγιναν επί των ημερών τους.
*Υποψήφια Βουλευτής Β΄ Αθηνών Νότιος Τομέας με τη Νέα Δημοκρατία, πρώην υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητική εκπρόσωπος, δημοσιογράφος
