Ένα από τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία μας είναι η έλλειψη χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, αυτό που ο ΟΟΣΑ ορίζει ως τον συνδυασμό «συνειδητότητας, γνώσης, δεξιοτήτων, στάσεων και συμπεριφορών στοιχεία τα οποία είναι απαραίτητα για τη λήψη σωστών χρηματοοικονομικών αποφάσεων, με απώτερο στόχο την επίτευξη της ατομικής χρηματοοικονομικής ευημερίας». Μία από τις εκφάνσεις αυτού του προβλήματος αναδεικνύεται όποτε η χώρα μας αντιμετωπίζει κάποια φυσική καταστροφή.
Δυστυχώς, έχουμε γαλουχηθεί με τη νοοτροπία της εξάρτησης από κράτος σε οτιδήποτε αφορά την προστασία της περιουσίας μας (μα πού είναι το κράτος επιτέλους;), επιδεικνύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο μία αυτοκαταστροφική έλλειψη «ασφαλιστικής συνείδησης». Επικρατεί, ιδιαίτερα στη χώρα μας, μια εν μέρει δικαιολογημένη δυσπιστία των καταναλωτών προς το ρόλο και τις προτεραιότητες των ασφαλιστικών εταιρειών, αλλά και ως προς τη δυνατότητα ικανοποιητικής κάλυψης μελλοντικών κινδύνων.
Στην Ελλάδα του 2021, ακόμη και μετά την επέλευση ενός τραυματικού γεγονότος όπως ήταν η πρόσφατη πυρκαγιά που κατέκαψε επί ένα 48ωρο πάνω από 50 χιλιάδες στρέμματα καταστρέφοντας έναν από τους λίγους εναπομείναντες πνεύμονες πρασίνου στο Λεκανοπέδιο της Αττικής και της Κορινθίας, συνεχίζουμε να μην εμπιστευόμαστε τον θεσμό της ιδιωτικής ασφάλισης, ένα θεσμό που πραγματικά αποτελεί τον βασικότερο τρόπο προστασίας από τέτοιους κινδύνους σε ολόκληρο τον αναπτυγμένο κόσμο.
Αφορμή για τις σκέψεις αυτές ήταν η καθόλα άστοχη τοποθέτηση των κυρίων Κανάκη και Κιούση της επιτυχημένης εκπομπής ‘Ράδιο Αρβύλα,’ οι οποίοι θέλοντας να αποδείξουν ότι οι δημοσιογράφοι του ΣΚΑΙ υπολείπονται ενσυναίσθησης και σεβασμού προς τους κατοίκους των δοκιμαζόμενων περιοχών διότι τους προέτρεψαν να ασφαλίσουν τις οικίες τους έναντι των κινδύνων πυρκαγιάς.
Εδώ λοιπόν έχουμε να κάνουμε με δυο πολύ καίρια ζητήματα που θίγουν τον θεσμό της ιδιωτικής ασφάλισης και εξαπλώνουν τον οικονομικό αναλφαβητισμό. Στη συγκεκριμένη περίπτωση τον ασφαλιστικό αναλφαβητισμό.
Πρώτα οφείλουμε να αναγνωρίσουμε το κακό timing από την πλευρά των δημοσιογράφων του ΣΚΑΙ, για την επικοινωνία των αγαθών της ιδιωτικής ασφάλισης. Η σωστή στιγμή για την ενημέρωση των καταναλωτών δεν είναι η κορύφωση μιας καταστροφής αλλά το μεγάλο χρονικό διάστημα που προηγείται αυτής. Έπειτα η αναφορά των ‘Ράδιο Αρβύλα όχι μόνο κατά των αδιαμφισβήτητων πλεονεκτημάτων της ιδιωτικής ασφάλισης αλλά και η δαιμονοποίησή του σαν θεσμό αυστηρά και μόνο κερδοσκοπικό.
Στην πραγματική οικονομία και χάρη στα ασφαλιστικά προϊόντα που διατίθενται στην ελληνική αγορά, οι καταναλωτές έχουν πλέον επιλογές για να προστατευθούν από ενδεχόμενους κινδύνους διαφόρων μορφών που μπορεί να αντιμετωπίσουν στη ζωή τους και οι οποίοι μπορούν να επιφέρουν σοβαρές χρηματοοικονομικές και ψυχολογικές συνέπειες στους ίδιους και τις οικογένειές τους.
Επίσης, όλοι μας συμφωνούμε ότι η πρώτη μας κατοικία είναι το πολυτιμότερο υλικό αγαθό μας, το πιο σημαντικό περιουσιακό μας στοιχείο μέσα στο οποίο εξελίσσονται οι ζωές μας. Η ασφάλιση κατοικίας είναι ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο στη ζωή του Έλληνα πολίτη. Και αυτό όχι μόνο γιατί αποτελεί ένα μεγάλο περιουσιακό στοιχείο αλλά και γιατί είναι ο χώρος που στεγάζονται τα όνειρα και οι ελπίδες της οικογένειας για ένα καλύτερο αύριο.
Πρέπει λοιπόν όλοι να κατανοήσουμε την αναγκαιότητα της ασφάλισης και της προστασίας της ζωής και της περιουσίας και το γεγονός ότι αν επιλέγουμε να μην ασφαλιζόμαστε, αποδεχόμαστε αυτόν τον κίνδυνο και επωμιζόμαστε τις συνέπειές του. Το κράτος μπορεί συχνά να επιχειρεί να παίξει αυτόν τον ρόλο αλλά το κάνει με τους εκάστοτε δημοσιονομικούς περιορισμούς (δηλαδή με μικρότερες αποζημιώσεις από τον ιδιωτικό τομέα, μεγάλες καθυστερήσεις κλπ.) και με δεδομένα πολιτικά κριτήρια.
Η ασφάλιση είναι μια πράξη συνειδητότητας και ευθύνης που επιτρέπει στο άτομο να εξασφαλισθεί οικονομικά έναντι μελλοντικών υπαρκτών κινδύνων, μέσω της τακτικής καταβολής ενός μικρού σχετικά χρηματικού ποσού, μεταφέροντας τους κινδύνους και τις οικονομικές τους συνέπειες στις ασφαλιστικές εταιρίες. Εμείς που δραστηριοποιούμαστε στη συγκεκριμένη αγορά, συνοψίζουμε το παραπάνω με τη φράση "Ασφαλίζω σημαίνει φροντίζω".
Θα είχε ανεκτίμητο ερευνητικό ενδιαφέρον εάν κάποιος σε ανύποπτο χρόνο έθετε στους κ.κ. Κανάκη και Κιούση το εξής σενάριο: Έστω ότι έχετε ένα σπίτι 70 τ.μ. κοντά σε δασική περιοχή. Θα ήταν τεράστιο κονδύλι για τον οικονομικό σας προγραμματισμό να πληρώσετε ένα ασφάλιστρο της τάξεως των 4 ευρώ το μήνα (το ποσό είναι απολύτως ρεαλιστικό) για να μεταφέρετε το κίνδυνο από ενδεχόμενη πυρκαγιά για τη συνολική αξία της οικίας σας;
Φυσικά, τα οφέλη της ασφάλισης δεν μπορούν να γίνουν ευρέως γνωστά αν οι φορείς που ασχολούνται με τη συγκεκριμένα αγορά ή προωθούν τον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό δεν αποφασίσουν να ενημερώσουν τους καταναλωτές για αυτά. Ενόψει των πυρκαγιών που όλοι ευχόμαστε να αποφύγουμε φέτος το καλοκαίρι, ίσως η ώρα για να ξεκινήσει αυτή η εκπαιδευτική εκστρατεία να είναι τώρα.
* Ο Γιώργος Αλεξόπουλος είναι CEO της Alexopoulou Royal Insurance Agents
