Βήμα - βήμα και με διόρθωση του λάθους που θα προκύπτει κάθε φορά, θα πρέπει να προχωρήσουν τα κράτη στην άρση των περιοριστικών μέτρων. Το σχήμα "δοκιμάζω και διορθώνω τα λάθη" είναι αναπόφευκτο, αφού δεν υπάρχει ακόμη ασφαλής και αποτελεσματική θεραπεία ή εμβόλιο, επισημαίνουν ερευνητές του LSE και της Σχολής Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου υπό την εποπτεία του καθηγητή Ηλία Μόσιαλου.
Κεντρικό μήνυμα της έρευνας είναι ότι οι χώρες θα πρέπει να επωφεληθούν από την εμπειρία που θα προκύψει και να οικοδομήσουν ισχυρά συστήματα υγείας, τα οποία θα μας προστατεύσουν από αντίστοιχους μελλοντικούς υγειονομικούς κινδύνους.
Οσο για την αναδιοργάνωση μετά το πέρασμα του covid - 19 θα απαιτήσει θεμελιώδεις αλλαγές τόσο στους τομείς της υγείας και της οικονομίας, όσο και στην άσκηση της πολιτικής, τουλάχιστον σε ότι αφορά την κατάχρηση εξουσίας και της χρήσης προσωπικών δεδομένων.
Οι ερευνητές του το London School of Economics Michael Anderson και του London School of Hygiene and Tropical Diseases Martin Mckee, υπό την εποπτεία του καθηγητή Ηλία Μόσιαλου, σε ανάλυσή τους που δημοσιεύθηκε στο Journal of the Royal Society of Medicine, επισημαίνουν ότι είναι εξίσου σημαντικό, οποιαδήποτε στρατηγική εξόδου από την υγειονομική κρίση να λαμβάνει υπόψιν της τις ευρύτερες επιπτώσεις στην υγεία, την οικονομία και τις δημόσιες πολιτικές.
Οι ειδικοί παραθέτουν σειρά παραμέτρων οι οποίες θα πρέπει να ληφθούν υπόψιν για την επάνοδο των χωρών από το πλήγμα της πανδημίας, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και μια "κοινή γλώσσα" στην ερμηνεία των δεδομένων για τον διακρατικό συντονισμό, καθώς οι ασθένειες δεν γνωρίζουν σύνορα.
Στην υγεία
Στις προτεραιότητες κατά την έξοδο στην κανονικότητα, οι ειδικοί επισημαίνουν τον αυξημένο αριθμό θανάτων όχι μόνο από τον κορονοϊό, αλλά από οξέα στεφανιαία σύνδρομα και εγκεφαλικά επεισόδια που δεν έφτασαν ποτέ στο νοσοκομείο εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων.
Αντίστοιχα καταγράφουν και τη μείωση των χειρουργείων σε καρδιοπαθείς και καρκινοπαθείς και ταυτόχρονα θέτουν θέμα ποιότητας περίθαλψης, λέγοντας πως οι θεραπείες που επελέγησαν ήταν για τους καρδιοπαθείς η θρομβόλυση αντί για διαδερμική στεφανιαία παρέμβαση και για τους καρκινοπαθείς, χημειοθεραπεία μικρότερου χρόνου.
Παράλληλα επισημαίνουν και τη μείωση των επισκέψεων στις δομές της πρωτοβάθμιας (εξωνοσοκομειακής) περίθαλψης.
Λόγω των δεδομένων αυτών, οι ερευνητές προειδοποιούν για πληθώρα ασθενών που έμειναν ακάλυπτοι με κίνδυνο της υγείας τους, γεγονός που θα απαιτήσει πλέον πρόσθετες ή πιο περίπλοκες θεραπείες. Και τονίζουν πως σε αυτούς τους ασθενείς πρέπει να δοθεί προτεραιότητα.
Αντίστοιχα θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα για τους ψυχικά πάσχοντες, τους εξαρτημένους, όσους υπέστησαν ενδοοικογενειακή βία και κατέφυγαν σε ειδικές δομές εγκαταλείποντας το σπίτι τους, αλλά πολύ περισσότερο τους εργαζόμενους στην υγεία, που εκτέθηκαν σε τραυματικές εμπειρίες για μακρό χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα να χρειάζονται πρόσθετη υποστήριξη για να μην υποστούν μακροχρόνιες συνέπειες ψυχικής υγείας.
Στην οικονομία
Σε ότι αφορά την οικονομία, οι ειδικοί θέτουν θέμα βιώσιμης ανάκαμψης, λαμβάνοντας υπόψιν τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ για μείωση του ΑΕΠ κατά 6,1% στις προηγμένες οικονομίες και της Γερμανικής κυβέρνησης για το κόστος του lockdown για ένα μήνα ή 3 μήνες, που υπολογίζεται από 4,3% - 7,5% του ΑΕΠ.
Απαντώντας στο ενδεχόμενο νωρίτερης άρσης των μέτρων, επιχειρηματολογούν, λέγοντας πως ούτε ο πληθυσμός θα δεχόταν να βγει έξω ενώ αυξάνονται τα κρούσματα, ούτε οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα μπορούσαν να ανταποκριθούν.
Προτείνουν μέτρα υποστήριξης των μικρομεσαίων με άτοκα δάνεια, στήριξη μισθών για τους εργαζομένους που έχασαν τη δουλειά τους, καθυστέρηση καταβολής φορολογικών απαιτήσεων και προστασία των επιχειρήσεων από κερδοσκόπους.
Δημόσια πολιτική
Υπογραμμίζοντας τη δήλωση του προέδρου Μακρόν για αλλαγές πολιτικής, επεσημαίνουν την από καιρό αποεπένδυση του δημοσίου τομέα διεθνώς, στις υπηρεσίες δημόσιας υγείας, πολιτική που δεν αξιολόγησε την ανάγκη των υπηρεσιών αυτών, σωστά.
Παράλληλα, συσχετίζουν την αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας και των μέτρων κοινωνικής απόστασης με τις πολιτικές ελευθερίες, μέσω εφαρμογών που παρακολουθούν την κίνηση των πολιτών, την υγεία τους, ενώ αποθηκεύουν και τα προσωπικά τους δεδομένα.
Ειδική αναφορά κάνουν οι ερευνητές σε παρέμβαση του Βίκτωρ Ορμπάν της Ουγγαρίας, που εκμεταλλεύθηκε την κρίση για να αναστείλει δημοκρατικές διαδικασίες.
Παρότι αναγνωρίζουν σωρεία πρόωρων θανάτων στους ηλικιωμένους εξαιτίας του πανδημικού ιού, υπογραμμίζουν ότι μεγαλύτερη θα είναι η επιβάρυνση στους νεώτερους, από πλευράς οικονομίας και απασχόλησης.
Στον τομέα των ψευδών ειδήσεων, οι ερευνητές περιλαμβάνουν τις πρόωρες ανακοινώσεις για τη χλωροκίνη που προκάλεσαν δηλητηριάσεις και διακοπή κλινικών μελετών, ενώ θέτουν θέμα για τις διοικήσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (Twitter, Facebook κλπ) όταν πρόκειται για ηγετικές προσωπικότητες, καθώς κατήργησαν μεν αναρτήσεις του Προέδρου Μπολσονάρο της Βραζιλίας, σε αντίθεση με μηνύματα του προέδρου Τραμπ που υπονόμευαν την πολιτική περί κοινωνικής απόστασης.
Υπογράμμισαν εδώ, πως "δεν υπάρχει σαφής μηχανισμός για την αντιμετώπιση μιας χώρας που αρνείται να υιοθετήσει πολιτικές για τον περιορισμό της εξάπλωσης των λοιμώξεων, παρόλο που οι ενέργειές της αποτελούν απειλή για τον υπόλοιπο κόσμο".
Καταλήγοντας οι ερευνητές σημείωσαν ότι:
-Είναι πολιτικά δύσκολο να εφαρμοστούν τα μέτρα κοινωνικής απόστασης, ενώ τεχνικά είναι απλά.
-Η χαλάρωση των μέτρων κοινωνικής απόστασης θα είναι τεχνικά πιο δύσκολη. Στην πραγματικότητα, θα είναι μια διαδικασία δοκιμής και σφάλματος.
-Θα υπάρξουν δυσκολίες στη ... μετάφραση των στοιχείων που θα προκύψουν στη βάση διαφορετικών εθνικών πλαισίων.
-Η προηγούμενη 10ετία λιτότητας άφησε τα συστήματα υγείας χωρίς πόρους. Ο μελλοντικός προγραμματισμός πρέπει να περιλαμβάνει βιώσιμη χρηματοδότηση και οικοδόμηση ανθεκτικότητας για την προετοιμασία ενδεχόμενων σημαντικών μελλοντικών απειλών για την υγεία.
