Του Αλέξανδρου Σκούρα
Η εποχή που οι πολιτικοί ηγέτες πόζαραν για τις κάμερες μπροστά από ένα πόντιουμ πριν κονταροχτυπηθούν στα πλαίσια ενός ντιμπέιτ μπορεί να μην έχει τελειώσει, όμως εδώ και λίγα χρόνια η πολιτική ενημέρωση, η ιδεολογική εμβάθυνση και ο σχηματισμός απόψεων έχει αποκεντρωθεί. Πλέον, οι πολίτες βρίσκουν στο youtube, τη wikipedia, το twitter και το facebook έναν τεράστιο αριθμό πληροφοριών, άλλοτε έγκυρων άλλοτε fake news, και σχηματίζουν άποψη για την πολιτική πολύ πριν μάθουν τη γραμμή του εκάστοτε πολιτικού.
Θύματα της επικοινωνιακής αυτής επανάστασης δεν είναι μόνο οι πολιτικοί και τα κόμματα που έχουν χάσει μεγάλο κομμάτι της δύναμής τους, αλλά και τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης που έχουν απωλέσει το μονοπώλιο της πληροφόρησης. Εναλλακτικές μορφές πληροφόρησης, όπως τα podcasts, έχουν αποκτήσει τεράστια δύναμη και φανατικό κοινό που βασίζεται πάνω τους για την ενημέρωση του. Ένα τρανταχτό, ίσως και επαναστατικό, παράδειγμα είναι το Joe Rogan Experience στο οποίο η στήλη έχει αναφερθεί και στο παρελθόν. Πρόσφατα, ο Joe Rogan φιλοξένησε τον διευθύνοντα σύμβουλο του Twitter Jack Dorsey, την Vijaya Gadde που είναι η υπεύθυνη για τη νομική και πολιτική εκπροσώπηση του Twitter, και τον Tim Cook που είναι ανεξάρτητος δημοσιογράφος.
Το podcast διήρκησε 3,5 ώρες και ο σκοπός της όλης συζήτησης ήταν η “ανάκριση” των εκπροσώπων της Twitter σε σχέση με τις διακρίσεις κατά συντηρητικών απόψεων στην πλατφόρμα τους. Το θέμα της προοδευτικής προκατάληψης του twitter έχει λάβει παγκόσμιες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια και κάθε καινούργια πολιτική που υιοθετεί η πλατφόρμα επηρεάζει τον δημόσιο διάλογο κάθε χώρας στην οποία το twitter είναι προσβάσιμο. Το podcast, που διατίθεται μέσω αρκετών ιστοσελίδων, του Apple Store, και του Youtube - στο οποίο το συγκεκριμένο επεισόδιο έχει ξεπεράσει τα 3,5 εκατομμύρια προβολές - κατάφερε κάτι που κανένα τηλεοπτικό κανάλι δεν θα τολμούσε. Τέσσερις άνθρωποι, καθισμένοι γύρω από ένα τραπέζι και συζητούν κατόρθωσαν να προσελκύσουν εκατομμύρια πολίτες από όλο τον κόσμο προσφέροντας ένα τηλεοπτικά βαρετό θέαμα που όμως πρόσφερε στο ακροατήριό του μία άνευ προηγουμένου διείσδυση στα άδυτα μίας από τις μεγαλύτερες διαδικτυακές πλατφόρμες.
Λίγο βορειότερα, στο Τορόντο του Καναδά, δύο ιδιαίτερα γνωστοί και αμφιλεγόμενοι φιλόσοφοι ετοιμάζονται να κονταροχτυπηθούν διαλεκτικά στις 19 Απριλίου. Αναφέρομαι στο πολυαναμενόμενο debate μεταξύ του φιλοσόφου Σλαβόι Ζίζεκ - γνωστού σε εμάς τους Έλληνες λόγω της σχέσης του με το κυβερνών κόμμα - και του Jordan Peterson, ενός Καναδού κλινικού ψυχολόγου που τα τελευταία χρόνια θεωρείται ως ο διασημότερος δημόσιος διανοούμενος της δεξιάς. O Peterson είναι προϊόν της εποχής μας.
Έγινε γνωστός επειδή εξέφρασε την άρνησή του στην καταναγκαστική υιοθέτηση αντωνυμιών φύλου στο πανεπιστήμιο που δίδασκε και από το Youtube όπου δημοσίευε τα μαθήματα που έδινε σε προπτυχιακούς φοιτητές ψυχολογίας και έδινε συμβουλές σε νέους (κυρίως) ώστε να βρουν νόημα στη ζωή τους. Αρχικά θεωρήθηκε ως εκπρόσωπος του alt-right αλλά με τον καιρό κατέστη σαφές ότι ο εχθρός του είναι πρωτίστως η πολιτική ορθότητα και ουδεμία σχέση είχε με τον ρατσισμό. Αντίθετα, πλέον θεωρείται ως ένας από τους πιο περιζήτητους ομιλητές και από τους πιο επιτυχημένους (εμπορικά) Καναδούς συγγραφείς όλων των εποχών. Ο Ζίζεκ, επίσης αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, χάρη στο ιδιαίτερο στυλ γραφής και ομιλίας του θεωρείται από τους ριζοσπάστες αριστερούς ως ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους διανοητές - φιλοσόφους. Οι αντίπαλοί του, μαζί με μεγάλο μέρος της επιστημονικής κοινότητας, δεν τον παίρνουν ιδιαίτερα στα σοβαρά. Οι δύο αυτοί διάσημοι διανοητές θα αντιπαρατεθούν στον Καναδά με θέμα “μαρξισμός εναντίον καπιταλισμού” σε ένα κατάμεστο θέατρο με τιμές εισιτηρίων από τα 42 έως τα 113 δολάρια Καναδά. Μάλιστα, επειδή τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν αρκετά γρήγορα, οι τιμές τους φτάνουν μέχρι και τα 400 δολάρια στη δευτερογενή αγορά.
Σκεφτείτε λίγο τις δύο παραπάνω περιπτώσεις. Από τη μία οι πολίτες βλέπουν 3 και 4 ώρες διαλόγου, χωρίς διακοπή, στο Youtube και από την άλλη πληρώνουν παραπάνω από 350 ευρώ για να δουν δύο διανοητές να κάνουν αντίλογο. Όλα αυτά γίνονται την ίδια στιγμή που οι εφημερίδες αργοπεθαίνουν, τα τηλεοπτικά κανάλια χάνουν κοινό και αξιοπιστία, και τα πολιτικά κόμματα χάνουν την επιρροή τους. Το βασικό συμπέρασμα, δεν μπορεί να είναι άλλο από το γεγονός ότι το παιχνίδι έχει αλλάξει και όσοι δεν προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα θα μείνουν πίσω, μαζί με τις ιδέες τους.
