Η Δικαιοσύνη με τη δημοσιότητα είναι δύο έννοιες αδιαίρετες και με το σημείωμα αυτό δεν θέλουμε να επιχειρηματολογήσουμε για τα προφανή και τα αυτονόητα.
Μας προβληματίζει όμως ο τρόπος που η Ελληνική Αστυνομία αλλά και παράγοντες ποινικών δικών που προσελκύουν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης για διάφορους λόγους, όχι πάντα τους σωστούς, χρησιμοποιούν τη δημοσιότητα και τα εργαλεία της για να επιτύχουν τους στόχους τους.
Η πρακτική των διωκτικών αρχών, όταν διερευνούν εγκλήματα, να διοχετεύουν στην κοινή γνώμη πληροφορίες μέσω του Τύπου για να παραπλανήσουν βασικούς υπόπτους και να τους οδηγήσουν σε λάθη που μπορούν να αποκαλύψουν τους δράστες είναι παμπάλαια. Η ανάπτυξη των ηλεκτρονικών ΜΜΕ διευκόλυνε τις στρατηγικές αυτές και η διάδοση της χρήσης των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης τις απογείωσε.
Το αποτέλεσμα βέβαια είναι σε κάθε έγκλημα ειδικά στις δολοφονίες, η δημόσια σφαίρα να μετατρέπεται σε ένα απέραντο λαϊκό δικαστήριο οι μετέχοντες του οποίου, ανενόχλητοι, αποφαίνονται για τους υπόπτους και την ενοχή τους με τους εμπλεκόμενους να μένουν παντελώς ανυπεράσπιστοι.
Η υπόθεση των τριών παιδιών της Πάτρας είναι χαρακτηριστική. Βέβαια, αν κάποιοι βλέπουν πίσω από τις διαρροές που αναπαράγουν τα ΜΜΕ την ΕΛΑΣ και απορούν με το ρόλο των ιατροδικαστών στην υπόθεση αυτή οφείλουμε να θυμίσουμε ότι τα ΜΜΕ μόνο αθώα δεν είναι.
Στο παρελθόν έχουμε δει στην τηλεόραση, σε ζωντανή σύνδεση, μέχρι και διαπραγματεύσεις τηλεπαρουσιαστή με εγκληματία που κρατούσε πολίτες ομήρους!
Όμως δεν είναι μόνον αυτές οι περιπτώσεις που προκαλούν ανησυχία. Οι ανταποκρίσεις με τουιτάρισμα σε πραγματικό χρόνο (live tweeting) από ποινικές δίκες και η χρήση που γίνεται στη συνέχεια από επώνυμους και ψευδώνυμους λογαριασμούς στα σόσιαλ μίντια μας βάζει σε σκέψεις.
Σε αυτή την περίπτωση, έχουμε ένα πολύ καλό παράδειγμα: την κάλυψη της δίκη της Χρυσής Αυγής που έγινε συστηματικά, οργανωμένα και με διαφάνεια και προσέφερε πραγματική υπηρεσία στη Δημοκρατία. Όταν η υπόθεση είχε βαλτώσει ή ακόμα και ξεχαστεί, η μετάδοσή της από το τουίτερ λειτουργούσε ως διαρκής υπόμνηση της δράσης της εγκληματικής αυτής οργάνωσης.
Όμως τα «συνεργεία εθελοντών» που βλέπουμε τελευταίως να αναμεταδίδουν ποινικές δίκες μέσω τουίτερ, περισσότερο έχουν σκοπό να δημιουργήσουν στην κοινή γνώμη την αίσθηση ότι «επίκειται κουκούλωμα» της υπόθεσης που υποτίθεται ότι καλύπτουν δημοσιογραφικά παρά να συμβάλλουν στην ενημέρωσή της.
Έπειτα, τα τουίτ που παράγονται από τις ομάδες αυτές αναπαράγονται έτσι ώστε να δημιουργούν «κλίμα» για κάθε υπόθεση. Το λαϊκό δικαστήριο του τουίτερ έχει εκδώσει ετυμηγορία και τυχόν διαφωνία του δικαστηρίου με τον λαό θα εκληφθεί ως κυβερνητική ή άλλη παρέμβαση.
Η Δικαιοσύνη και η ενημέρωση είναι έννοιες αδιαίρετες όμως η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί είναι αφόρητη και χρήζει παρέμβασης. Σίγουρα οι θεσμικοί παράγοντες, όπως οι δικηγορικοί σύλλογοι, η Ελληνική Αστυνομία, οι ενώσεις των δημοσιογράφων, μπορούν να αυτορυθμιστούν.
Οφείλουν να το κάνουν πρώτοι αυτοί πριν η συζήτηση περάσει στους τρόπους ρύθμισης των αυτόκλητων λαϊκών δικαστών που με πρόσχημα την ενημέρωση της κοινής γνώμης και με ένα smartphone στο χέρι κάνουν μπούλινγκ στους δικαστές και τους παράγοντες των δικών.
Το θέμα είναι σοβαρό και οι αρμόδιοι πρέπει να το εξετάσουν.
