Του Αλέξανδρου Σκούρα
Ένα από τα αγαπημένα μου podcast, που τυγχάνει να είναι το δημοφιλέστερο podcast της Αμερικής και ένα από τα δημοφιλέστερα στον υπόλοιπο κόσμο, είναι το Joe Rogan Experience. Το podcast αυτό είναι αρκετά ιδιαίτερο και αν δεν το έχετε υπόψη σας αξίζει να το βάλετε στη λίστα. Το φορμάτ είναι αρκετά απλό: ο οικοδεσπότης Joe Rogan που είναι κωμικός και σχολιαστής μεικτών πολεμικών τεχνών (UFC), συζητά με τους καλεσμένους του μέχρι και για 3-4 ώρες συνεχόμενα, χωρίς προγραμματισμένες ερωταπαντήσεις και στημένους διαλόγους αλλά ανοιχτά και ακομπλεξάριστα. Στο podcast αυτό έχουν συμμετάσχει ως καλεσμένοι κορυφαίοι και διάσημοι επιστήμονες όπως ο Neil DeGrasse Tyson, επιχειρηματίες όπως ο Elon Musk, τηλεοπτικές προσωπικότητες όπως ο μακαρίτης Anthony Bourdain, και φυσικά αθλητές.
Στο προχθεσινό επεισόδιο, ο Rogan φιλοξένησε έναν από τους κορυφαίους (αν όχι τον κορυφαίο) κοινωνικό ψυχολόγο Jonathan Haidt ο οποίος πέρα από τη διδασκαλία μεταπτυχιακών φοιτητών στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, ηγείται της Ετερόδοξης Ακαδημίας, ενός κοινοφελούς οργανισμού που απαρτίζεται από 2.500 καθηγητές και πανεπιστημιακούς και έχει ως στόχο τη βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας μέσω της υπεράσπισης της ελεύθερης έρευνας, των διαφορετικών απόψεων, και της δημιουργικής αντίθεσης μέσα στο ακαδημαϊκό περιβάλλον. Η πρώτη μου επαφή με τον Haidt ήταν όταν διάβασα, κατόπιν παρότρυνσης του φίλου και δασκάλου μου Tom Palmer, το βιβλίο του The Righteous Mind, ένα έργο που ερευνά τους λόγους για τους οποίους καλοί και καλοπροαίρετοι άνθρωποι διχάζονται από την πολιτική και τη θρησκεία. Δυστυχώς, στα ελληνικά κυκλοφορεί μόνο ένα βιβλίο του, Η Υπόθεση της Ευτυχίας, το οποίο επίσης αξίζει της προσοχής σας. Πριν τρία χρόνια, είχα και την τιμή να γνωρίσω αυτόν τον σπουδαίο ακαδημαϊκό, επιστήμονα και ακτιβιστή από κοντά στα πλαίσια ενός συνεδρίου στο Mαϊάμι των ΗΠΑ.
Ο Haidt, σε συνεργασία με τον Greg Lukianoff, κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες ένα πολύ σημαντικό βιβλίο που εξετάζει πως οι καλές προθέσεις των γονιών και των καθηγητών της γενιάς Ζ (όσα παιδιά έχουν γεννηθεί μετά το 1995), την οδηγούν στην αποτυχία. Ο Lukianoff, ένας πολύ σημαντικός φιλελεύθερος που ηγείται του Ιδρύματος για τα Ατομικά Δικαιώματα στην Εκπαίδευση (FIRE), μαζί με τον Haidt προσπαθούν να αφυπνίσουν την αμερικανική κοινωνία για τα αίτια της ισχυροποίησης της πολιτικής ορθότητας και της στρατευμένης επιστήμης στα κορυφαία πανεπιστήμια της χώρας τους.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης με τον Joe Rogan, ο Haidt έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου στους γονείς των σημερινών εφήβων, κυρίως αυτών που φοιτούν στο γυμνάσιο, αναφορικά με τη χρήση των κοινωνικών δικτύων από τα παιδιά τους. Σύμφωνα με τα εμπειρικά δεδομένα, από το 2011 μέχρι και σήμερα παρατηρείται ραγδαία επιδείνωση της ψυχικής υγείας των παιδιών κάτω των 17, με κύρια θύματα τα κορίτσια κάτω των 15. Η επιδείνωση αυτή, όπως καταγράφεται από τον αριθμό παιδιών που περνούν ψυχολογικές διαταραχές ή βλάπτουν θελημένα το σώμα τους, συσχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με τη χρήση κοινωνικών δικτύων - όπως το Facebook και το Instagram, από τις νέες και νέους αμερικανούς. Σύμφωνα με τον Haidt, η συμμετοχή των γυμνασιοπαίδων στα κοινωνικά δίκτυα δημιουργεί απρόβλεπτες συνέπειες στην ψυχική τους υγεία καθώς συμβάλλουν στη δημιουργία ενός τοξικού κλίματος που λόγω της τεχνολογίας και της συνεχούς σύνδεσης με το διαδίκτυο, επιδεινώνει τα βιώματα μίας ιδιαίτερα δύσκολης ηλικίας.
Αφού μελέτησε τα δεδομένα, ο Haidt προτείνει στους γονείς να επικοινωνήσουν με τους γονείς των συμμαθητών των παιδιών τους και τους διευθυντές των σχολείων ώστε να δημιουργηθούν ομάδες αλληλοϋποστήριξης γονέων που απαγορεύουν στα παιδιά τους να έχουν λογαριασμούς στα κοινωνικά δίκτυα μέχρι τουλάχιστον τις τελευταίες τάξεις του λυκείου. Μάλιστα, εμφανίζεται πεπεισμένος ότι πλέον τα διαθέσιμα δεδομένα των ΗΠΑ επιβεβαιώνουν αρκετές από τις υποψίες για τις αρνητικές συνέπειες των social media στα παιδιά που διανύουν την εφηβεία και θεωρεί ότι οι γονείς που επιτρέπουν στα παιδιά τους να έχουν σχετικούς λογαριασμούς, αυξάνουν τις πιθανότητες τα παιδιά τους να πάθουν κατάθλιψη ή να αποπειραθούν να αυτοκτονήσουν.
Δυστυχώς, στην Ελλάδα οι κοινωνικές επιστήμες δεν έχουν φτάσει ακόμα στο επίπεδο που να έχουμε πολλά στοιχεία διαθέσιμα επομένως μπορούμε μόνο να υποθέσουμε πως είναι πολύ πιθανό οι υποθέσεις και οι προτάσεις του Haidt να έχουν εφαρμογή και στη χώρα μας. Αν είναι έτσι, καλά θα κάνουν οι γονείς να ενημερωθούν και να προβληματιστούν για το ιδιαίτερα σημαντικό θέμα της ψυχικής υγείας των παιδιών τους
