Του Γιάννη Παντελάκη
Αν πιστέψεις ότι σε μια υπερ - δανεισμένη και χρεοκοπημένη χώρα, «λεφτά υπάρχουν», «η ανάπτυξη έρχεται», «τα μνημόνια σκίζονται κάθε μέρα» ή «ακυρώνονται μ' ένα άρθρο και ένα νόμο και θα είναι μέρα μεσημέρι», γιατί να μην πιστέψεις και τον Σώρρα με τα 600 δισ. που θα ξεπλήρωνε το δημόσιο χρέος της χώρας; Η απόσταση δεν είναι μεγάλη, ιδιαίτερα όταν μαζί με τα χρόνια που περνούν, η κρίση βαθαίνει, τα προβλήματα επιβίωσης οδηγούν στο απόλυτο αδιέξοδο, η άγνοια και παραπληροφόρηση κυριαρχούν και ένα από τα βασικά κριτήρια με τα οποία επιλέγεις τους εκπροσώπους σου, είναι αυτό του πιο ωραίου παραμυθά.
Προχθές, πολλοί είδαν με έκπληξη τον «ευεργέτη» Σώρρα να γεμίζει ασφυκτικά μια αίθουσα στην Τρίπολη και να υπόσχεται πως –μετά το δημόσιο χρέος-θα πληρώσει και την εφορία όλων των Ελλήνων ! Και τον αποθέωσαν. Η έκπληξη, δεν είναι πως ένας τέτοιος τύπος «συγκινεί» σεβαστές ομάδες ανθρώπων, η έκπληξη είναι πως μας προκαλεί ...έκπληξη ένα τέτοιο γεγονός. Μάλλον δεν έχουμε κατανοήσει σε απόλυτο βαθμό πως πάντα υπάρχουν κάποιοι (και όπως φαίνεται δεν είναι λίγοι) που είναι ικανοί να πιστέψουν όλα τα λόγια που τους χαϊδεύουν τ αυτιά έστω και αν δεν μπορεί να έχουν σχέση με την πραγματικότητα, που μπορούν ένα παρακμιακό φαινόμενο της τρας τηλεόρασης, όπως ο Λεβέντης, να το στείλουν στην Βουλή ως εκπρόσωπό τους και να τον αναδεικνύουν ως τον πιο δημοφιλή πολιτικό αρχηγό, που μπορούν να υιοθετήσουν θεωρίες συνωμοσίας ως εργαλεία ανάλυσης της πολυεπίπεδης κρίσης μας.
Προφανώς και το φαινόμενο δεν περιορίζεται στην χώρα, έχει εκφράσεις παντού. Άνθρωποι έτοιμοι να πιστέψουν το αδύνατο ή το μεταφυσικό για να δώσουν απαντήσεις για τις οποίες απλά χρειάζεται στοιχειώδης γνώση και απλή λογική. Ωστόσο, μάλλον η θεμελιώδης διαφορά από άλλες χώρες είναι, πως σε μας το παραμύθι αποτελεί συστατικό στοιχείο και του πολιτικού, αλλά και του δημοσιογραφικού λόγου. Χωρίς αυτό, ο λόγος θεωρείται στεγνός, χωρίς ουσία, χωρίς ελπίδα και χωρίς προοπτική. Είναι ένας λόγος που δεν είναι ελκυστικός επειδή ακριβώς μας φέρνει αντιμέτωπους με την πραγματική αλήθεια. Την οποία γνωρίζουμε ή μπορούμε να την προσεγγίσουμε, αλλά πολλές φορές επειδή είναι τόσο δυσάρεστη και ενδέχεται να μας αυτοακυρώσει, επιλέγουμε τον άλλο δρόμο, έστω και αν αυτός βρίσκεται μακριά από την αλήθεια.
Να επικαλεστούμε ένα επίκαιρο παράδειγμα. Τις ημέρες αυτές, ένα από τα θέματα που κυριαρχούν είναι η ιστορία των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ. Έξι χρόνια μετά την είσοδό μας στα μνημόνια και ακόμα δεν έχουμε συμφωνήσει στο ύψος του ελλείμματος που μας οδήγησε σε αυτά. Δεν έχουμε καν συμφωνήσει ότι τα χάλια στα δημόσια οικονομικά είναι αυτά που μας οδήγησαν στα μνημόνια. Υπάρχουν ακόμα θεωρίες (που πολλοί πιστεύουν) βάσει των οποίων, υπάρχει μια διεθνής συνωμοσία πίσω απ' όλα αυτά, με δυο λόγια κάποια κέντρα μας την είχαν στημένη. Φυσικά για λόγους φθόνου και ζήλιας για τον περιούσιο λαό.
Στην ιστορία των ελλειμμάτων, τα πράγματα θα έπρεπε να είναι ξεκάθαρα. Η τότε κυβέρνηση Καραμανλή έδινε στοιχεία τα οποία αμφισβητούσε ακόμα και ο διορισμένος από αυτήν διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. Η Ε.Ε. με δική της έρευνα διαπίστωσε το ύψος του ελλείμματος. Πέντε χρόνια μετά και οι κομματικές σκοπιμότητες έχουν προκαλέσει μια θολή εικόνα για το ύψος του. Ο δημοσιογραφικός λόγος συχνά παρακινούμενος από αυτές τις σκοπιμότητες λειτουργεί ως συμπληρωματικό στοιχείο της σύγχυσης. Η αλήθεια μοιάζει δυσδιάκριτη. Ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας απέναντι σ αυτή την σύγχυση προτιμά να δίνει τις δικές του ερμηνείες. Και με οδηγό την αφέλεια, την άγνοια ή την άρνηση να δει την πραγματικότητα , γεμίζει τις αίθουσες που μιλάει ο Σώρρας ή άλλοι τέτοιοι…