Tης Βενετίας Κούσια
Η έλλειψη κατάλληλου εργατικού δυναμικού, η έλλειψη προσόντων, καθώς και η αναντιστοιχία προσόντων προκάλεσαν μεγάλες αλλαγές και αστάθεια στις αγορές εργασίας. Την ανικανότητα σύζευξης μεταξύ προσφοράς και ζήτησης πολλοί την αναφέρουν ως αγεφύρωτο χάσμα.
Βασική αιτία είναι οι άλλοι: η παγκοσμιοποίηση και η 4η Βιομηχανική Επανάσταση. Στο εκρηκτικό αυτό μίγμα προστέθηκε τα τελευταία χρόνια και η έλλειψη ευκαιριών εργασίας, έλλειψη νέων θέσεων. Έτσι δώσαμε λιγότερη έμφαση στις βραδυφλεγείς βόμβες που δημιουργούνται από τις χρόνια ανοικτές θέσεις εργασίας, όπως και στους μακροχρόνια άνεργους. Έφταιγε η έλλειψη οικονομικής μεγέθυνσης.
Όπως οι χρόνια ακάλυπτες θέσεις εργασίας ρουφάνε την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα της κάθε εταιρείας καθυστερώντας τη βιώσιμη ανάπτυξή της, έτσι και οι μακροχρόνια άνεργοι βαδίζουν απομακρυνόμενοι τόσο από την αγορά εργασίας όσο και από την ευημερία. Δεν χάνουν μόνο εισόδημα, χάνουν και τη ζωή τους. Και δεν χάνουν μόνο εκείνοι. Χάνουμε όλοι.
Η συζήτηση συνεχίζεται έντονα γύρω από τις συνεχιζόμενες ελλείψεις εργατικού δυναμικού και την αναντιστοιχία των προσόντων.
Για να μην καταλήγουμε σε ατέρμονες αντιπαραθέσεις και προκειμένου να φθάσουμε εγκαίρως σε βιώσιμες λύσεις, προτείνουμε:
1) Την αποσαφήνιση της σημασίας κάποιων ορισμών, όπως:
Α) Έλλειψη εργατικού δυναμικού, αφορά την έλλειψη υποψηφίων σε κάποια συγκεκριμένη ανοικτή θέση σε μια συγκεκριμένη αγορά.
Β) Έλλειψη προσόντων, αφορά την έλλειψη υποψηφίων με τα συγκεκριμένα προσόντα που απαιτούνται από συγκεκριμένους εργοδότες.
Γ) Αναντιστοιχία προσόντων, αφορά τις περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες τα σημερινά προσόντα του εργαζομένου δεν ταιριάζουν στις σημερινές απαιτήσεις της θέσης εργασίας.
2) Την αποσαφήνιση σχετικά με την αγορά εργασίας σε τοπικό επίπεδο. Αναφορές στους μέσους όρους του εθνικού ακόμη και του περιφερειακού επιπέδου αποπροσανατολίζουν τη συζήτηση. Η έγκαιρη και αναλυτική πληροφόρηση σε τοπικό επίπεδο είναι θεμελιώδες συστατικό των παρεμβάσεων, ώστε οι προτάσεις να αφορούν συγκεκριμένες επιχειρήσεις, συγκεκριμένο κανονιστικό πλαίσιο και ακαδημαϊκά ιδρύματα στη συγκεκριμένη περιοχή. Πιστεύω ότι όλοι καταλαβαίνουμε.
3) Την προσεκτικότερη χρήση της έννοιας επαγγελματικών τίτλων όταν αναφερόμαστε σε προσόντα. Οι δύο όροι χρησιμοποιούνται πολλές φορές εναλλακτικά. Όμως, τα προσόντα δεν αφορούν μόνο τους επαγγελματικούς τίτλους. Ένας τίτλος σπουδών μπορεί να είναι απαραίτητος, σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά δεν είναι αρκετός για να επιτελέσεις αποτελεσματικά και αποδοτικά αυτό που απαιτεί η θέση. Χρειάζονται καινούργιες προσεγγίσεις και τρόποι μέτρησης σχετικά με τα προσόντα. Επίσης, χρειάζονται και ανοικτά μυαλά τόσο για να βρουν οι εργαζόμενοι τρόπους απόκτησης και ανάπτυξης των επιθυμητών προσόντων εκτός τυπικής εκπαίδευσης. Το κυριότερο ίσως είναι ότι απαιτείται αποδοχή της διαφορετικότητας του κάθε ατόμου πέρα από συντεχνιακούς προστατευτισμούς προηγούμενων αιώνων που πεισματικά διατηρούνται ακόμη.
Τι λέτε θα τα καταφέρουμε να δούμε έξω από τα στενά πλέον ελληνικά σύνορα;
*Η δρ Βενετία Κουσία είναι πρόεδρος της Επιτροπής Απασχόλησης και μέλος του Δ.Σ. του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, γενική διευθύντρια στο Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας.
