Έρχεται κατάρρευση του κινέζικου χρηματιστηρίου, που θα παρασύρει ΗΠΑ και Ευρώπη;

Του Κωνσταντίνου Βέργου*

Το χρηματιστήριο της Σαγκάης συγκλονίστηκε σήμερα από σημαντικές ρευστοποιήσεις που οδήγησαν σε 6,4% πτώση. Είναι αυτή η πτώση η αρχή της κατάρρευσης των κινέζικων μετοχών, αλλά και των μετοχών στη Δύση; Η απάντηση δεν είναι τόσο απλή όσο αρχικά φαίνεται.

Καταρχήν το κινέζικο χρηματιστήριο επηρεάστηκε αρνητικά από ανησυχίες για τη ρευστότητα στην αγορά της Κίνας, οι οποίες είναι εν μέρει δικαιολογημένες. Η χώρα όντως αντιμετωπίζει κάποια επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης της οικονομικής δραστηριότητας. Επιβράδυνση με σαφή αρνητικά αποτελέσματα στα έσοδα των εταιρειών και στα κέρδη τους. Το τελευταίο, μάλιστα, διάστημα θα λέγαμε ότι η ανάπτυξη της κινέζικης αγοράς στηρίχτηκε κυρίως στην εγχώρια ζήτηση, καθώς το εξωτερικό εμπόριο μειώθηκε σε αξία σημαντικά. Τα μειωμένα εταιρικά κέρδη έχουν επίπτωση τόσο στην αγορά εργασίας, όσο και στις αξίες ακινήτων και μετοχών. Οι τιμές στα ακίνητα φαίνεται να βρίσκονται σε φάση σταθεροποίησης, ενώ οι τιμές των μετοχών βίωσαν σημαντική πτώση. Όμως αυτή είναι μόνο η πρώτη ανάγνωση. Η χώρα πήρε το τελευταίο διάστημα σημαντικά μέτρα τόσο για τη διεύρυνση της ρευστότητας στην αγορά ομολόγων (αναφερθήκαμε σε αυτά στο χθεσινό μας άρθρο) όσο και για την απελευθέρωση των ορίων διακύμανσης στο χρηματιστήριο μετοχών.

Αυτές οι αλλαγές επιτρέπουν αφενός την ελεύθερη πτώση των τιμών, όταν οι επενδυτές εκτιμούν ότι οι αξίες έχουν υπερτιμηθεί, όπως τώρα, όμως σε μακροπρόθεσμη βάση δημιουργούν μια εικόνα και ένα περιβάλλον αξιοπιστίας που επιτρέπει την αύξηση τόσο των συναλλαγών, όσο και των αξιών. Αυτό το τελευταίο δεν πρέπει να μας διαφεύγει. Καθώς οι ξένοι επενδυτές κατέχουν λιγότερο από 0,5% της αγοράς μετοχών, και 2% Ομολόγων, η Κίνα είναι ξεκάθαρα πιο πιθανό να έχει εισροές κεφαλαίων στην επόμενη περίοδο από ξένους επενδυτές, παρά εκροές. Επίσης ο παράγοντας αστάθειας των αγορών που ήταν οι τιμές των εμπορευμάτων πλέον έχει μειωθεί μετά τη σταθεροποίηση και μικρή ανάκαμψη των τιμών πετρελαίου, κάτι που θα βοηθήσει την κινέζικη αγορά.

Από πλευράς επίσης τεχνικής εικόνας του χρηματιστηρίου δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία για το πού μπορεί να πάνε οι τιμές στο χρηματιστήριο της Σαγκάης, της Σέντζεν και του Χονγκ Κονγκ. Πιθανότατα θα πάνε χαμηλότερα. Διαγραμματικά, οι τιμές σχηματίζουν μάλιστα τον γνωστό τρομακτικό σχηματισμό «ώμου - κεφαλιού», τον θυμόμαστε από το 2000 σε πολλά δυτικά χρηματιστήρια, που δείχνει το χρηματιστήριο της Σαγκάης να οδεύει πολύ χαμηλότερα. Η μείωση τιμών μπορεί, μάλιστα, να φτάσει από τα επίπεδα δείκτη 2.740 μονάδων που είναι τώρα στις 2.350 μονάδες περίπου σε πρώτη φάση και σε επίπεδα 2.000-2.200 στη συνέχεια.

Αν αυτό συμβεί, θα αποτελεί πτώση 20% - 25%, που ασφαλώς αποτελεί μία τρομακτική πτώση, αν μιλάμε για δυτικό χρηματιστήριο, όχι όμως τόσο τρομακτική πλέον για την Κίνα των μεγάλων διακυμάνσεων. Αυτή η πτώση επίσης θα περάσει σε κάποιο βαθμό σε ξένα χρηματιστήρια, καθώς υπάρχει σύνδεση επενδύσεων και αποτιμήσεων παγκοσμίως. Όμως δύσκολα θα πάει χαμηλότερα, καθώς τα επίπεδα 2.000 – 2.200 μονάδων είναι επίπεδα στα οποία έχουν γίνει μεσοσταθμικά το 80% των επενδύσεων στα τελευταία 6 χρόνια, άρα οι επενδυτές δεν έχουν κίνητρο να πουλήσουν τις μετοχές τους από εκείνα τα επίπεδα. Από πλευράς αρνητικών νέων, όμως, εκτιμούμε ότι η ανησυχία θα περάσει το επόμενο διάστημα όχι στην Κίνα, που βρίσκει σιγά - σιγά τον δρόμο της, αλλά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου πλέον διεξάγονται τα stress tests του 2016, και τα οποία έχουν τη δυναμική να οδηγήσουν σε εκπλήξεις στο επόμενο διάστημα, αν υπάρξουν αρνητικά δεδομένα για ευρωπαϊκές τράπεζες...

* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.

Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.