Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Όταν πριν τρεις μήνες συνελήφθη στις ΗΠΑ ο Μάικλ Κόσκια, ένας κερδοσκόπος στις «Συναλλαγές Υψηλής Συχνότητας» («high frequency trading») και του αποδόθηκαν 25 κατηγορίες από την αμερικάνικη κυβέρνηση, πολλοί το θεώρησαν ως μεμονωμένη πράξη. Όμως το κυνήγι δεν σταμάτησε εκεί. Ήρθε τώρα η σειρά του Νάβιντερ Σαράο. Ναι, αλλά ποιος είναι ο Νάβιντερ Σαράο;
Ο Νάβιντερ Σαράο, γνωστός με το κωδικό όνομα «το κυνηγόσκυλο του Χόνσλοου», ήταν ένας τρέιντερ που ζούσε στη λονδρέζικη συνοικία Χόνσλοου, και χρησιμοποιώντας το... κομπιούτερ του μέσα από το σπίτι του στο Λονδίνο, κατάφερε να οδηγήσει σε κατάρρευση τις τιμές των μετοχών στις ΗΠΑ, με συναλλαγές υψηλής συχνότητας. Ο ίδιος φαίνεται ότι κέρδισε 900 χιλιάδες δολάρια με τις κινήσεις του. Όμως οι ζημίες που προκάλεσε είναι απίστευτα μεγαλύτερες, με την κατάρρευση, μία κατάρρευση, που στη γλώσσα των τρέιντερ λέγεται «Φλας κραχ» («flash crash»). Είναι μια πολύ γρήγορη, βαθιά και ασταθής πτώση των τιμών που συμβαίνει μέσα σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Αυτή η απότομη κατάρρευση προέρχεται συχνά από τις συναλλαγές που εκτελούνται από ένα πρόγραμμα που μπορεί να είναι σε έναν υπολογιστή που δίνει εντολές για συναλλαγές υψηλής συχνότητας. Συναλλαγές που μπορεί να οδηγήσουν στην απώλεια και ανάκτηση δισεκατομμυρίων δολαρίων σε λίγα δευτερόλεπτα!
Το «Φλας κραχ» που έγινε στις 6 Μαΐου 2010, ο δείκτης του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης έχασε περίπου 10% σε δευτερόλεπτα, οδηγώντας σε απώλειες 4,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Έκτοτε τα «Φλας κραχ» έχουν γίνει της μόδας και μάλιστα σε πολλά χρηματιστήρια. Να σημειώσουμε ότι η απότομη πτώση τιμών γίνεται με σήματα πωλήσεων και αγορών, τα περισσότερα από τα οποία δεν εκτελούνται ποτέ! Πρόκειται για σήματα, που δίνουν την εντύπωση αγοράς ή πώλησης, ξεγελάνε τα όρια αγοράς και πώλησης των κανονικών επενδυτών, και ακυρώνονται πριν εκτελεστούν!
Παρότι η έκδοση του Νάβιντερ Σαράο από την Αγγλία στις ΗΠΑ είχε ζητηθεί εδώ και ένα χρόνο, τώρα φαίνεται περισσότερο πιθανό ότι ο Εγγλέζος αυτός Τρέιντερ, ο Νάβιντερ Σαράο, τώρα θα εκδοθεί στις ΗΠΑ. Αν αυτό γίνει, θα αποτελεί ενδιαφέρουσα εξέλιξη, καθώς δείχνει ότι το χέρι του νόμου πλέον δεν γνωρίζει σύνορα σε ό,τι αφορά την κερδοσκοπία. Αυτό μπορεί κάλιστα πλέον να αποτρέψει τις συναλλαγές σε «Συναλλαγές Υψηλής Συχνότητας» («high frequency trading») στο μέλλον.
Είναι όμως η σύλληψη λοιπόν του Σαράο κίνηση για τη διασφάλιση των επενδυτών ή απλά εκδικητική πράξη των μεγαλοτραπεζιτών σε «μικρά κοράκια»; Θα έπρεπε να χαιρόμαστε από τη σύλληψη κερδοσκόπων όπως του Νάβιντερ Σαράο; Θα θέλαμε να είναι έτσι, αλλά αυτό δεν το ξέρουμε. Παρότι οι πολέμιοι του HFT υποστηρίζουν ότι γίνεται αθέμιτη κερδοσκοπία έναντι των παραδοσιακών επενδυτών, υπάρχει και η άλλη άποψη. Οι υπερασπιστές των πρακτικών αυτών (Συναλλαγών Υψηλής Συχνότητας) υποστηρίζουν ότι με αυτές τις πρακτικές, που αποτελούν το 50% - 90% των συναλλαγών στην αγορά, η αγορά αποκτά ρευστότητα και βάθος, αυξάνονται οι συναλλαγές, και άρα μειώνεται το κόστος συναλλαγών. Κάτι, που, κατά πολλούς, είναι σημαντικό για ένα πιο αποτελεσματικό χρηματιστήριο...!
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.
