Τις ημέρες αυτές ολόκληρος ο πλανήτης φαίνεται να έχει στραφεί προς τα κράτη προκειμένου να προστατεύσει τη ζωή και την περιουσία των πολιτών από την πανδημία. Μέχρι ενός σημείου αυτή η στάση είναι φυσιολογική. Για αυτό άλλωστε έχουμε κράτη και ανεχόμαστε κυβερνήσεις. Προστασία της ζωής, της ιδιοκτησίας και της ελευθερίας μας. Στο τελευταίο βέβαια έχουν γίνει υποχωρήσεις προκειμένου να διατηρηθούν τα άλλα δύο, αλλά ακόμα και αυτές οι υποχωρήσεις γίνονται βάσει κανόνων, όχι αυθαίρετα και κατά βούληση των εκάστοτε κυβερνώντων - τουλάχιστον στη Δύση.
Όμως, η κρίση του κορονοϊού δεν μπορεί να ξεπεραστεί από τα κράτη. Ως γραφειοκρατικοί μηχανισμοί, είναι ανίκανοι να αναλάβουν και να φέρουν εις πέρας τόσο δύσκολα έργα. Τα κράτη, ανά τους αιώνες, αυτά που ξέρουν καλά είναι το να ασκούν το μονοπώλιο της βίας, να φορολογούν, και να κάνουν πολέμους. Ελάχιστες εξαιρέσεις κατάφεραν να ολοκληρώσουν επιτυχημένα εγχειρήματα που ξεφεύγουν από αυτά τα βασικά.
Σήμερα λοιπόν, που όλοι δείχνουν να στρέφουν τις ελπίδες τους προς τα κράτη, καλό είναι να αναγνωρίσουμε πως ο μη-κρατικός τομέας θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση της πανδημίας και την επόμενη ημέρα. Πρώτα, ας ξεκινήσουμε από τον ίδιο τον ιό. Ο ιδιωτικός, κερδοσκοπικός τομέας είναι εκείνος που μέσα σε λίγες εβδομάδες δημιούργησε, δοκίμασε και κυκλοφόρησε τα διάφορα τεστ ανίχνευσης του ιού που ενδεχομένως να αποτελούν το καλύτερο εργαλείο που έχουμε σήμερα στη διάθεσή μας. Έπειτα, ιδιωτικές, κερδοσκοπικές εταιρείες (κατά πάσα πιθανότητα) είναι εκείνες που θα βρουν το εμβόλιο ή το καλύτερο φάρμακο κατά του κορονοϊού. Μπορεί να μην το ξέρουμε με βεβαιότητα σήμερα αυτό, αλλά όλα προς τα εκεί δείχνουν συμπεριλαμβανομένης και της ιστορίας άλλων επιδημιών. Τέλος, ο ιδιωτικός, κερδοσκοπικός τομέας είναι εκείνος που έχει καταφέρει κάτι πραγματικά αδιανόητο. Μέσα σε όλον αυτόν τον παγκόσμιο πανικό, οι εφοδιαστικές αλυσίδες που αφορούν τα είδη πρώτης ανάγκης (και όχι μόνο) παραμένουν ενεργές. Τα σούπερ μάρκετ είναι γεμάτα και ανοιχτά και τα εστιατόρια διανέμουν φρεσκομαγειρεμένο φαγητό σε εκατοντάδες χιλιάδες πελάτες.
Την ίδια ώρα λοιπόν που οι περισσότεροι από εμάς έχουν κλειστεί στα σπίτια τους προκειμένου να μην καταρρεύσει το εθνικό σύστημα υγείας, διότι για αυτό μένουμε σπίτι, χιλιάδες μικροί ήρωες της ιδιωτικής οικονομίας φροντίζουν να έχουμε το φαγητό, την ψυχαγωγία και οτιδήποτε άλλο χρειαστούμε με το πάτημα ενός κουμπιού.
Μπορεί λοιπόν να φαίνεται ότι όλοι στρεφόμαστε στο κράτος αλλά ίσως αυτή η εικόνα να δημιουργείται διότι τον ιδιωτικό τομέα τον έχουμε δεδομένο παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι από εμάς εξαρτώμαστε από αυτόν και όχι από το κράτος. Γιατί τα λέμε όλα αυτά σήμερα; Διότι τόσο στην Ευρώπη όσο και αλλού, αυτή η απότομη στροφή προς τον κρατισμό έχει δώσει μεγάλη ώθηση σε πολιτικές που υπό κανονικές συνθήκες δεν θα είχαν καμία ελπίδα υλοποίησης. Σύμφωνα με την Καθημερινή, αρκετές χώρες του κόσμου δείχνουν να βυθίζονται στον οικονομικό εθνικισμό επιβάλλοντας απαγορεύσεις σε εξαγωγές, εισαγωγές ή προωθώντας μέτρα που λίγο-πολύ μπορεί να οδηγήσουν στην έμμεση κρατικοποιήση ολόκληρων κλάδων της οικονομίας.
Όπως λοιπόν οι πολιτικοί μας καλούν να παραμείνουμε ψύχραιμοι και στα σπίτια μας, έτσι και εμείς οφείλουμε να συστήσουμε στους πολιτικούς μας να αποφύγουν πολιτικές που θα αποτελέσουν πισωγύρισμα στα κεκτημένα της οικονομικής ελευθερίας. Άλλωστε, αν αναζητήσουμε τα αίτια της πανδημίας, περισσότερα θα βρούμε στον κρατισμό παρά οπουδήποτε αλλού. Αυτό όμως ας το αναλύσουμε μεταγενέστερα, όταν θα έχει ξεπεραστεί η κρίση.
