Κοιτάξτε προσεκτικά τη φωτογραφία που συνοδεύει το άρθρο. Είναι ιδιωτική, την τράβηξα σε γραφείο φίλου συμβολαιογράφου που διαδέχθηκε στο επάγγελμα τον πατέρα του. Δεξιά της εικόνας είναι τοποθετημένος ο τόμος που περιέχει 40 στον αριθμό συμβόλαια ακινήτων του έτους 1956. Αριστερά βρίσκεται ένα και μόνο συμβόλαιο μεταβίβασης ενός απλού διαμερίσματος τεσσάρων δωματίων πολυκατοικίας που βρίσκεται σε μια περιοχή της Αττικής το έτος 2020.
Από τα συμβόλαια του 1956, το μεγαλύτερο και πολυπλοκότερο αριθμεί 9 σελίδες. Στο τέλος προσαρτάται από τον συμβολαιογράφο το τριπλότυπο είσπραξης του φόρου μεταβιβάσεως ακινήτου. Τίποτε άλλο. Έτσι γίνονταν οι συναλλαγές στην Ελλάδα το έτος 1956, απλά και γρήγορα.
Στο σημερινό συμβόλαιο μεταβίβασης, επαναλαμβάνω ενός απλού διαμερίσματος πολυκατοικίας, προσαρτώνται υποχρεωτικά τα εξής πιστοποιητικά: 1) αποδεικτικό καταβολής φόρου μεταβίβασης, 2) αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας, 3) αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας, 4) πιστοποιητικό περί μη οφειλής ΕΝΦΙΑ, 5) πιστοποιητικό περί μη οφειλής ΤΑΠ σε δήμους, 6) βεβαίωση πολιτικού μηχανικού περί πολεοδομικής νομιμότητας, 7) πιστοποιητικό ενεργειακού επιθεωρητή, 8) υπεύθυνη δήλωση ιδιοκτήτη περί πολεοδομικής νομιμότητας του μεταβιβαζόμενου διαμερίσματος, 9) αντίγραφο οικοδομικής άδειας, 10) βεβαίωση οριστικής υπαγωγής στο ν. 4495/2017 με τα σχέδια που τη συνοδεύουν (για κάποιες πολεοδομικές παραβάσεις που τακτοποιήθηκαν), 11) απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος.
Δεν είναι μόνο ο αριθμός των πιστοποιητικών που μας ενδιαφέρει. Πίσω από την έκδοση καθενός από τα παραπάνω πιστοποιητικά κρύβεται και μια γραφειοκρατική παράνοια. Ενδεικτικά σας αναφέρω:
Η φορολογική ενημερότητα εκδόθηκε έπειτα από 34 ημέρες! Ο πωλητής δεν χρωστούσε προσωπικά ούτε ένα ευρώ στο ελληνικό Δημόσιο. Ωστόσο, είχε την ατυχία να συμμετέχει, ως απλό μέλος, στα διοικητικά συμβούλια μερικών ανωνύμων εταιρειών. Το μέλος του Δ.Σ. ανωνύμου εταιρείας δεν έχει ευθύνη για χρέη της εταιρείας προς το Δημόσιο. Απαιτείται, όμως, από τη φορολογική διαδικασία, πριν από τη χορήγηση ενημερότητας να δοθεί βεβαίωση από τις αρμόδιες ΔΟΥ των ανωνύμων εταιρειών στις οποίες συμμετείχε ότι ο πωλητής δεν είναι συνυπόχρεος με αυτές.
Για την ηλεκτρονική έκδοση του ΤΑΠ, ο πωλητής χρειάστηκε να περιμένει δύο εβδομάδες, αφού προηγουμένως ο δήμος ζήτησε να του προσκομίσει: α) τελευταίο εξοφλημένο λογαριασμό ΔΕΗ, β) βεβαίωση μηχανικού του νόμου 4495/2017, ότι δεν έχει αυθαιρεσίες, γ) αντίγραφο του συμβολαίου.
Πιστοποιητικό ότι δεν οφείλεται ΕΝΦΙΑ για την τελευταία πενταετία. Ο δύστυχος πωλητής είχε όμως αγοράσει το διαμέρισμα το έτος 2018. Στο προηγούμενο συμβόλαιο υποχρεωτικώς προσαρτήθηκε το σχετικό πιστοποιητικό από τον τότε αγοραστή. Του ζητήθηκε λοιπόν να προσκομίσει υπεύθυνη δήλωση, θεωρημένη από τη ΔΟΥ, ότι τα προηγούμενα χρόνια (πριν από το 2018) δεν το είχε. Η ηλεκτρονική θεώρηση της ΔΟΥ καθυστέρησε περίπου ένα μήνα.
Για τη βεβαίωση του πολιτικού μηχανικού, χρειάστηκε να προσκομιστούν στον συμβολαιογράφο όλες οι άδειες της πολεοδομίας με τις αναθεωρήσεις τους.
Πρόκειται απλώς για γραφειοκρατικό έγκλημα εις βάρος των δικαιωμάτων του πολίτη, αλλά και των συμφερόντων της εθνικής οικονομίας. Οι άσχετοι πολιτικοί υιοθετούν αβασάνιστα ό,τι παλαβομάρα τους εισηγούνται οι παμπόνηροι γραφειοκράτες, αδιαφορώντας για την ταλαιπωρία του πολίτη. Πίσω από κάθε παλαβό πιστοποιητικό κρύβεται προσεκτικά ένα δόλιο ειδικό συμφέρον μιας καλά οργανωμένης συντεχνίας (μηχανικοί, συμβολαιογράφοι κ.λπ.).
Μήπως όμως παντού συμβαίνει αυτό; Το αντίθετο, σε προηγμένες χώρες (Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Κύπρος κ.ά.) η μεταβίβαση ακινήτου γίνεται με έντυπο που συμπληρώνει ο πωλητής και ο αγοραστής και υποβάλλουν στο Κτηματολόγιο. Η διαδικασία παίρνει μερικές ώρες, χωρίς να παρεμβληθούν δικηγόροι, μηχανικοί, συμβολαιογράφοι και χωρίς κανένα σχεδόν πιστοποιητικό.
Δυστυχώς, δεν αντιλαμβανόμαστε πόσο μεγάλη ζημιά κάνει στη ζωή και την ελευθερία μας η αφύσικη αυτή συμβίωση με το τέρας της γραφειοκρατίας και της πολυνομίας. Ούτε όμως οι πολιτικοί αντιλαμβάνονται πόσο μεγάλο κακό προξενεί στην οικονομία. Βλέπουν μόνο το προφανές, κάποια λίγα έσοδα που θα μπουν στα ταμεία του κράτους από τα πρόστιμα των νομιμοποιήσεων και από κάποιους οφειλέτες φόρων και εισφορών. Δεν βλέπουν το θηριώδες όφελος που θα προκαλούσε στην οικονομία η διευκόλυνση και η απλοποίηση των συναλλαγών στα ακίνητα.
* Αναδημοσίευση από το Φιλελεύθερο του Σαββατοκύριακου 26 - 27 Σεπτεμβρίου
