Μέχρι πριν από δύο χρόνια, ακόμα και όταν το ακούγαμε δεν καταλαβαίναμε ακριβώς τη σημασία του: «Όλοι πρέπει να έχουν πρόσβαση στις θεραπείες για τον καρκίνο».
Συνέβαινε και διαφορετικά; Είχαμε την υποψία ότι ήταν κάποιο ακόμα ρητορικό πυροτέχνημα για τις ανισότητες και δηλωτικό της τάσης να βαφτίζουμε τα πάντα δικαιώματα.
Σήμερα, μπαίνοντας στον τρίτο χρόνο της πανδημίας, έχουμε καταλάβει ότι δεν έχουν όλοι πρόσβαση στις υπηρεσίες δημόσιας υγείας και ότι το εισόδημα είναι μόνο ένας παράγοντας που μπορεί να προκαλεί αυτή την ανισότητα. Παράμετροι όπως η φυλή, το φύλο, η ηλικία, η σεξουαλική ταυτότητα, χαρακτηριστικά που κανείς μας δεν έχει επιλέξει, μπορεί να γίνουν εμπόδιο στην πρόσβασή μας σε υπηρεσίες και ειδικότερα στις θεραπείες για τον καρκίνο.
Δε χρειάζεται να είσαι φτωχός για να μην έχεις πρόσβαση σε μια αντικαρκινική θεραπεία. Κάποιες φορές αρκεί το να είσαι ηλικιωμένος και να θεωρηθεί ότι δεν αξίζει να δαπανηθούν πόροι σε εσένα. Όσο απίστευτο και αν ακούγεται, είναι ακριβώς έτσι.
Στην πανδημία μπήκε και άλλη μια παράμετρος στη συζήτηση για την πρόσβαση στις υπηρεσίες δημόσιας υγείας: η παραπληροφόρηση, οι προκαταλήψεις, η δυσπιστία προς την επιστημονική γνώση.
Υπάρχει κάποιος που πιστεύει πως αύριο που θα έχουμε εμβόλιο (εμβόλιο βέβαια έχουμε ήδη για το HPV που συνδέεται με την ανάπτυξη του καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας) για να προλάβουμε διάφορες μορφές καρκίνου ή όταν οι κυτταρικές θεραπείες θα γίνουν ευρύτερα διαθέσιμες, δε θα εμφανιστούν οι αρνητές τους; Είναι βέβαιο ότι θα συμβεί και αυτό.
Σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα του Καρκίνου που θα ακουστούν πάλι τα πάντα, έχει μια αξία να δοθεί έμφαση αφενός στο ισχυρότερο όπλο μας: την πρόληψη. Χρειαζόμαστε δημόσιες πολιτικές υγείας που θα έχουν σχεδιαστεί με γνώμονα την πρόληψη. Τα πιο γνωστά χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ, με αιχμή το Ταμείο Ανάκαμψης, προβλέπουν μεγάλα κονδύλια γι αυτό. Πρέπει να αξιοποιηθούν προς κάθε κατεύθυνση και όχι απλώς σε βάθος χρόνου αλλά συνεχώς. Σημειώνουμε ότι εξαιτίας των πανδημικών μέτρων στους χώρους εστίασης και την έμφαση που δίνεται στους ελέγχους στην τήρησή τους, έχει επιστρέψει το κάπνισμα, ανεξέλεγκτο σε όλους τους κλειστούς χώρους.
Οι δημόσιες πολιτικές Υγείας με ραχοκοκαλιά την πρόληψη αναμένεται να περιορίσουν τις ανισότητες στην πρόσβαση των θεραπειών του καρκίνου.
Το τοπίο έχει ήδη αλλάξει και το έχουμε διαπιστώσει ήδη με τα εμβόλια mRNA και τις εξατομικευμένες θεραπείες που είναι ήδη προσβάσιμες σε όσους μπορούν να τις πληρώσουν. Σύντομα θα είναι διαθέσιμες στους πολλούς και θα είναι τόσο προσιτές που θα καλύπτονται και από τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης.
Ο εκδημοκρατισμός των θεραπειών για τον καρκίνο μαζί με την πρόληψη είναι το σύνθημα του παρόντος. Η χώρα μας πρέπει να το υιοθετήσει.
