Συζητείται αυτές τις μέρες στη Βουλή μία σημαντική μεταρρύθμιση για την προστασία του περιβάλλοντος, για τη στήριξη της ιδιοκτησίας, για την ανάπτυξη. Αναφέρομαι στο νομοσχέδιο εκσυγχρονισμού της πολεοδομικής και χωροταξικής νομοθεσίας. Μία μεταρρύθμιση που βασίζεται στις καλές ευρωπαϊκές πρακτικές.
Με το νομοσχέδιο αυτό, μεταξύ άλλων: Απλοποιούμε το καθεστώς των χρήσεων γης για να το κάνουμε φιλικότερο στις επενδύσεις. Ενθαρρύνουμε την ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας σε οργανωμένα επιχειρηματικά πάρκα, ούτως ώστε να προστατεύσουμε την ελληνική φύση από την ανεξέλεγκτη χωροθέτηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Ενεργοποιούμε τη Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης (στηριζόμενοι στη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας) και με τον τρόπο αυτό απαντάμε σε ένα χρόνιο αίτημα, ιδίως των ιδιοκτητών διατηρητέων.
Επιταχύνουμε την έκδοση οικοδομικών αδειών κάνοντας τις σχετικές διαδικασίες πιο φιλικές για τους μηχανικούς και τους πολίτες. Απαλλάσσουμε από την ομηρία των «αιώνιων» ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων πολλούς ιδιοκτήτες σε όλη την Ελλάδα. Δίνουμε μεγαλύτερο συντελεστή δόμησης στα φιλικά προς το περιβάλλον κτίρια. Εκσυγχρονίζουμε όλες τις διατάξεις για την προσβασιμότητα των ανθρώπων με αναπηρία όπως συμβαίνει σε όλες τις προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες.
Θέλω ωστόσο να σταθώ στο θέμα που έχει κυριαρχήσει στη δημόσια συζήτηση: Τις ρυθμίσεις που εισάγουμε για τον περιορισμό της άναρχης εκτός σχεδίου δόμησης. Διακινήθηκε από διάφορους ένας μύθος τους τελευταίους μήνες ότι, δήθεν, οι ρυθμίσεις αυτές θα εμποδίσουν όσους διαθέτουν οικόπεδα σε εκτός σχεδίου περιοχές να χτίσουν. Η κατάσταση είναι διαφορετική. Βάζουμε τάξη, αλλά χωρίς να αιφνιδιάζουμε προσπαθώντας να συνδυάσουμε την περιβαλλοντική προστασία με τη στήριξη της ιδιοκτησίας.
Από τη μια μεριά, για τα εκτός σχεδίου οικόπεδα άνω των 4 στρεμμάτων θα συνεχίσουν να ισχύουν όσα προβλέπει η τωρινή νομοθεσία μέχρι την έκδοση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, τα οποία θα εξηγήσω παρακάτω. Από την άλλη, όσοι έχουν εκτός σχεδίου οικόπεδα κάτω των 4 στρεμμάτων και βιάζονται να χτίσουν θα έχουν στη διάθεσή τους τουλάχιστον 6 χρόνια για να το κάνουν αυτό: 2 χρόνια για να βγάλουν οικοδομική άδεια (στα οποία δεν θα προσμετράται η όποια καθυστέρηση από τα δασαρχεία και τις αρχαιολογικές υπηρεσίες) και άλλα 4 χρόνια που είναι το διάστημα ισχύος της οικοδομικής άδειας.
Όσοι όμως δεν βιάζονται, μπορούν να περιμένουν την έκδοση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων στη βάση των οποίων θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν την περιουσία τους, όπως συμβαίνει και στο 20% της χώρας όπου ήδη υπάρχουν τέτοια Σχέδια. Σε αυτές τις περιοχές σήμερα περιλαμβάνονται και νησιά πχ. Πάρος, Σέριφος, Σίφνος. Απλώς η αξιοποίηση της περιουσίας τότε θα γίνει με πολεοδομικούς κανόνες που θα επιτρέπουν μια βιώσιμη οικιστική ανάπτυξη και για αυτό το λόγο θα ενισχύουν τελικά και την αξία της περιουσίας. Περνάμε λοιπόν από το μπάχαλο σε μια ευρωπαϊκή πολιτική. Και γίνεται φανερό, ότι με τα τουλάχιστον 6 χρόνια που δίνουμε σε όσους θέλουν να χτίσουν, η κριτική περί δήμευσης της μικρής περιουσίας γκρεμίζεται όπως ένας πύργος από τραπουλόχαρτα!
Έρχομαι τώρα στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια. Αποτελούν βασική μεταρρύθμιση αυτού του νομοσχεδίου τα οποία θα κάνουν την Ελλάδα Ευρώπη στα θέματα του χωροταξικού σχεδιασμού. Θα χρηματοδοτηθούν με πόρους που θα προέλθουν κατά κύριο λόγο από το Ταμείο Ανάκαμψης, ώστε από το 20% κάλυψης της χώρας από τέτοια Σχέδια σήμερα, να πάμε στο 32% το 2023 και στο 100% το 2028. Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια θα διευκολύνουν την ανάπτυξη της οικοδομικής δραστηριότητας στη βάση κανόνων που σέβονται την κοινή λογική και το περιβάλλον.
Στη βάση όσων ισχύουν στην υπόλοιπη ΕΕ! Η εφαρμογή τους θα ξεκινήσει από τα νησιά και από τις τουριστικές περιοχές όπου υπάρχει και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για οικοδομική δραστηριότητα. Σε αυτές τις περιοχές υπολογίζουμε ότι θα τελειώσουν σε 2-3 χρόνια. Επομένως δεν θα υπάρξει κενό μεταξύ της μεταβατικής περιόδου που δίνουμε και της νέας πραγματικότητας που θα δημιουργηθεί.
Έτσι λοιπόν θα μπει τάξη στο χωροταξικό σχεδιασμό. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Διότι, η ιδιοκτησία και η ανάπτυξη πλήττονται τόσο από τη σημερινή κατάσταση πολεοδομικής και χωροταξικής αναρχίας όσο και από την υποβάθμιση του περιβάλλοντος που αυτή προκαλεί. Αντίθετα, η τάξη και οι κανόνες θα προστατεύσουν το περιβάλλον, το οποίο με τη σειρά του είναι ένα καλό νέο για την αύξηση της αξίας της περιουσίας των πολιτών και την οικονομική ανάπτυξη. Για αυτούς τους λόγους βασικά φέρνουμε αυτές τις ρυθμίσεις.
Τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι το νομοσχέδιο αυτό αποτελεί μία μεγάλη μεταρρύθμιση που βάζει τη χώρα στο κλαμπ των προηγμένων ευρωπαϊκών χωρών στα θέματα της χωροταξίας και της πολεοδομίας. Είναι μια μεταρρύθμιση αποτέλεσμα σοβαρής δουλειάς και μακράς διαβούλευσης με την κοινωνία και τους αρμόδιους φορείς. Μια μεταρρύθμιση που δεν αιφνιδιάζει, αλλά αντίθετα δίνει μία σημαντική περίοδο προσαρμογής. Αλλά και μια μεταρρύθμιση που στοχεύει να βάλει τέλος σε μία σειρά κακοδαιμονιών που χαρακτηρίζουν την χωροταξία και πολεοδομία στη χώρα μας. Ώστε να περάσουμε από την αταξία και την αναρχία στην τάξη και τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Ώστε η Ελλάδα να μπει στην εποχή της ισχυρής ανάπτυξης που σέβεται το περιβάλλον. Στην εποχή της πράσινης ανάπτυξης!
* Ο Κωστής Χατζηδάκης είναι υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας