Του Μιχάλη Γκλεζάκου*
Πέρασαν κιόλας 5 χρόνια από εκείνο το δημοψήφισμα του 2015, ίσως το πιο θολό, το πιο παραπλανητικό και το πιο ανορθόδοξο δημοψήφισμα που έγινε ποτέ σε αυτή τη χώρα. Ακόμη χειρότερα, η τότε κυβέρνηση, όχι μόνο δεν σεβάστηκε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, αλλά κινήθηκε προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά.
Όλα ξεκίνησαν με την ανάληψη της εξουσίας από τον ΣΥΡΙΖΑ, τον Ιανουάριο 2015. Η νέα κυβέρνηση είχε την ψευδαίσθηση ότι η ασθενική Ελληνική οικονομία μπορούσε να επιβιώσει λειτουργώντας κόντρα στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία και αντιγράφοντας μοντέλα τύπου Κούβας ή Βενεζουέλας. Ήταν σαν να πίστευε ότι μπορεί κάποιος να ταξιδέψει Αθήνα-Θεσσαλονίκη, οδηγώντας με άνεση στο αντίθετο ρεύμα της εθνικής οδού και μάλιστα τις πρωινές ώρες, που κατεβαίνουν προς Αθήνα εκατοντάδες νταλίκες.
Πίστευε επίσης, ότι μπορούσε να απευθύνεται στις Ευρωπαϊκές χώρες, λέγοντας τους «δανείστε μας και σκάστε, δεν σας πέφτει λόγος τι θα κάνουμε εμείς τα δανεικά και αν θα μπορούμε να σας τα επιστρέψουμε».
Ο τότε υπουργός Oικονομικών (σημερινός πρόεδρος της «Μέρα25»), φερόταν στους ομολόγους του με αλαζονεία, σαν να τους έκανε τη χάρη να ακούει τις ενστάσεις τους, αλλά όχι βέβαια και να τις παίρνει στα σοβαρά. Πολλοί Έλληνες παραληρούσαν από εθνική περηφάνεια: Επιτέλους ορθώσαμε ανάστημα, επιτέλους πουλούσαμε μαγκιά στους Ευρωπαίους. Τους απειλούσαμε με νέο Κούγκι: «Αν σταματήσετε να μας στηρίζετε, αν μας αφήσετε να χρεοκοπήσουμε, η Ευρώπη θα καταρρεύσει». Όσο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έστελνε δισεκατομμύρια ευρώ σε διαρκή ροή, τόσο εμείς δείχναμε την… παλληκαριά μας. Μέχρι την 25/6/2015 η ΕΚΤ είχε στείλει κάπου 90 δισ (129 δισ έως και την 31/7/2015), δίνοντας μας χρόνο για να καταλήξουμε σε κάποια συμφωνία με τους δανειστές μας.
Εμείς όμως, δεν εννοούσαμε να καταλάβουμε ότι ακολουθούμε μια ηλίθια και αδιέξοδη πορεία. Μοιραία λοιπόν, συγκρουστήκαμε με τις… νταλίκες και βρεθήκαμε στην… εντατική. Με λίγα λόγια, μας είπαν «αφού επιμένετε, συνεχίστε την πορεία σας εκτός Ευρώπης» και χωρίς τα λεφτά της ΕΚΤ.
Τότε κατάλαβε η ελληνική κυβέρνηση ότι έπρεπε να αφήσει τις «θεωρία επί πίνακος» και να δει την πραγματικότητα. Στο μεταξύ, είχε χτυπήσει τις πόρτες Ρωσίας και Κίνας για δανεικά, έτσι για «να την… σπάσει» στην Ευρώπη, χωρίς όμως ανταπόκριση. Όπως αποκαλύφθηκε αργότερα, ο Πούτιν «μας έδωσε» στην Ε.Ε., πουλώντας εκδούλευση σε Γαλλία και Γερμανία (οι Ρώσοι πάντα μας χρησιμοποιούσαν και μας εγκατέλειπαν, από τα Ορλωφικά (1770) μέχρι τη γενοκτονία των Ποντίων (1919).
Σε εκείνη λοιπόν την ιδιαίτερα κρίσιμη φάση που παιζόταν η τύχη των παιδιών μας, ο ΣΥΡΙΖΑ έβαλε την πολιτική του επιβίωση πάνω από την επιβίωση της χώρας, οδηγώντας μας σε ένα ακατανόητο και σε κάθε περίπτωση επικίνδυνο δημοψήφισμα. Στόχος ήταν να βγει το "ΝΑΙ", να τους δώσει δηλαδή ο λαός την εντολή να προχωρήσουν σε συμφωνία, ώστε να μη φορτωθούν το αντίστοιχο πολιτικό κόστος. Για «ξεκάρφωμα» όμως, βγήκε σύσσωμο το κόμμα υπέρ του "ΟΧΙ", για να δείξει ότι είναι συνεπές στην αρνητική του στάση του απέναντι στην Ευρώπη. Όμως ο λαός είδε το θέμα κάπως ρομαντικά και κόντρα σε κάθε λογική ψήφισε "ΟΧΙ" και μάλιστα με μεγάλη πλειοψηφία.
Και τότε, προ του κινδύνου κατάρρευσης της χώρας και απώλειας της εξουσίας, το κυβερνών κόμμα έκανε μια απίθανη τούμπα, που θα τη ζήλευε και ο καλύτερος ακροβάτης: Αγνόησε τη λαϊκή ετυμηγορία και προχώρησε στη σύναψη νέου μνημονίου (ας σημειωθεί ότι η εκλογική του επιτυχία οφείλονταν στην αντιμνημονιακή του στάση). Αυτοί δηλαδή που διακήρυσσαν και διακηρύσσουν ότι είναι υπηρέτες του λαού, όχι μόνο τον «έγραψαν», αλλά και τον δούλεψαν κανονικά, ζητώντας τη γνώμη του και κάνοντας το αντίθετο από αυτό που ο λαός αποφάσισε!
Το παράξενο σε αυτή την ιστορία είναι ότι στις εκλογές που ακολούθησαν ο λαός τους αντάμειψε. Προφανώς ήταν τόση η οργή του για τη χρεοκοπία της χώρας, που ο κόσμος δεν μπορούσε να συγχωρήσει ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Προτίμησε να εμπιστευτεί εκείνους που τον κορόιδεψαν, εκείνους που με ασυγχώρητο ερασιτεχνισμό έπαιζαν επί ένα εξάμηνο με την τύχη αυτής της χώρας, φέρνοντας την στην άκρη του γκρεμού.
Όλα τα πιο πάνω δείχνουν πόσο πολύτιμη είναι η μελέτη της ιστορίας μας, ακόμη και της πιο πρόσφατης. Ας βγάλουν τα συμπεράσματα τους όλα τα κόμματα και ας φροντίσουν να μην επαναλάβουν τα λάθη τους (τουλάχιστον τα μεγάλα), που τόσο πολύ έχουν κοστίσει στον ελληνικό λαό.
* Ο Μιχάλης Γκλεζάκος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικής στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς.
