H Citronne στον Πόρο πήρε το όνομά της από μια λεμονιά στην εσωτερική αυλή ενός σπιτιού του 18ου αιώνα που μετατράπηκε σε αίθουσα τέχνης. Το δέντρο τα τελευταία 15 χρόνια έβγαλε ρίζες βαθιές και «μπολιάστηκε» με γερά ονόματα της εγχώριας τέχνης που αντέχουν στο χρόνο: Λάππας, Αδαμάκος, Ψυχοπαίδης, Σόρογκας, Μαντζαβίνος κ.ά. έχουν αφήσει βαθύ το ίχνος τους στην γκαλερί με εκθέσεις που σε κάνει να κατεβαίνεις στο λιμάνι, αφήνοντας το καράβι να φύγει για Ύδρα, Σπέτσες, Ερμιόνη.
Η σκυτάλη από όλους αυτούς δίνεται φέτος το καλοκαίρι σε έναν εικαστικό διεθνούς εμβέλειας. Ο Κωνσταντίνος Ξενάκης που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή σε ηλικία 89 ετών, μας υποδέχεται στο νησί με το ολοζώντανο έργο του.
Κοσμοπολίτης, γεννημένος στο Κάιρο το 1931, από τη δεκαετία του '50 μοιράζει τη ζωή του ανάμεσα στο Παρίσι, στο Βερολίνο, στην Αθήνα και πολλούς άλλους τόπους που γνωρίζει μέσα από τα ταξίδια του. Παραγωγικότατος, με πλήθος εκθέσεων στο ενεργητικό του, γεμάτος ιδέες και δημιουργική ένταση, έχει έναν ακατάπαυστο ενθουσιασμό για την τέχνη και τη φιλοσοφική σκέψη.
Όσοι τον γνώρισαν λένε ότι ήταν ένας άνθρωπος γοητευτικός, που είχε ζήσει και συναναστραφεί με σημαντικούς καλλιτέχνες σε μια περίοδο όπως το 1960 και το 1970 όπου υπήρχε ένα διαφορετικό είδος ζύμωσης.
Δεν ήταν μόνο μαχητικός αλλά υπήρξε και πρωτοπόρος σε τούτο: προέβλεψε τη σημασία του δικτύου, όχι απλώς στην επικοινωνία των ανθρώπων, αλλά και στην οργάνωση της κοινωνικής τους ζωής. Και θέλησε ως μπροστάρης να δείξει μια εικαστική γλώσσα με ευθείες αναφορές στο χαοτικό διαδίκτυο.
Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποίησε σημεία και σύμβολα που ξεκινούν από τον αρχαίο κόσμο της Αιγύπτου και της Ελλάδας και φτάνουν έως τους κώδικες των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Δυστυχώς, πέθανε προτού προλάβει να δει την τελευταία του έκθεση, στον Πόρο.
«Ο Κωνσταντίνος Ξενάκης μας δίδαξε μια άλλη προσέγγιση, μια κωδική αδυσώπητη κριτική για τον κόσμο που φτιάξαμε -ιδιαίτερα στην πατρίδα μας. Η προσωπική του απελπισία, όμως, αφυπνίζει και καθοδηγεί» επισημαίνει η επιμελήτρια της έκθεσης Τατιάνα Σπινάρη.
Η Citronne συνεχίζει την ετήσια συνεργασία της με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Πόρου, στήνοντας μία έκθεση φόρο τιμής στο έργο του μεγάλου καλλιτέχνη.
Η ιστορικός τέχνης Τατιάνα Σπινάρη δεν αντιλαμβάνεται την γκαλερί απλώς ως μια επιχείρηση. Στην αίθουσα Τέχνης που διευθύνει με συνέπεια και μεράκι, αρθρώνει μια σοβαρή πρόταση πολιτισμού, ασκώντας ένα σύνθετο ρόλο, παιδαγωγικό, κοινωνικό, αλλά και οικονομικό προς όφελος όλου του νησιού.
Στον χώρο της γκαλερί, δείχνεται κι ένα αφιέρωμα στη δουλειά του εξαιρετικού φωτογράφου Νίκου Μάρκου. Πρόκειται για ένα έργο που δημιουργήθηκε μετά από πολυετή παρατήρηση των παρεμβάσεων του ανθρώπου στη φύση, εντός και εκτός της πόλης και αποτελεί καταγραφή των ανησυχιών του φωτογράφου για τις συνέπειες της αδιανόητης καταστροφής του φυσικού μας περιβάλλοντος, μέσα και γύρω από τον βιοτικό μας χώρο.
«Ελλάδα. Κώδικες γραφής». Επιμέλεια έκθεσης: Τατιάνα Σπινάρη και Μαρία Γιαννοπούλου.
