Η γυναικεία απασχόληση στη χώρα μας είναι η χαμηλότερη στην Ευρώπη. Το αποκάλυψαν, σε όσους δεν το γνώριζαν, στην πρόσφατη έκθεσή τους για το Παρατηρητήριο Ελληνικής & Ευρωπαϊκής Οικονομίας του ΕΛΙΑΜΕΠ οι Γιώργος Μανάλης και Μάνος Ματσαγγάνης. Στην Ελλάδα, το 2019, μόλις 48,7% των γυναικών ηλικίας 20-64 ετών εργάζονταν, όταν για τους άνδρες το αντίστοιχο ποσοστό ανερχόταν σε 68,1%.
Αντίθετα, η χώρα μας παρουσιάζει χαμηλότερο μισθολογικό χάσμα ανάμεσα στα δύο φύλα από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο (οι Ελληνίδες αμείβονται κατά 10,4% λιγότερο των ανδρών, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος βρίσκεται στο 14,1%).
Οι ερευνητές συσχετίζουν το μεγάλο χάσμα στην απασχόληση με το μικρό χάσμα στις αμοιβές: Οι λίγες γυναίκες που εργάζονται υπερ-εκπροσωπούνται σε επαγγέλματα υψηλότερης μόρφωσης και ικανοποιητικότερων αμοιβών (π.χ. ιατροί). Δηλαδή, οι γιατροί και δικηγόροι ή στο σπίτι με τα παιδιά ή με το τηλεοπτικό πρωινάδικο.
Αν όμως αναλογιστούμε λίγο τι δουλειά μπορεί να κάνει μια γυναίκα που δεν έχει τελειώσει την Ιατρική ή τη Νομική ή κάποια από τις πανεπιστημιακές σχολές που οδηγούν αυτομάτως στο Δημόσιο (παλαιότερα τα Τμήματα της Φιλοσοφικής τα αποκαλούσαμε «καθηγητικές σχολές») απομένει η παροχή των υπηρεσιών: Εστίαση και τουρισμός.
Ίσως οι περισσότερες να σκέφτονται ότι δεν αξίζει τον κόπο να εργαστούν σε μια χαμηλόμισθη, πολύωρη, εξοντωτική δουλειά ειδικά εάν έχουν μικρά παιδιά. Εάν δεν υπάρχει διαθέσιμος ενήλικας στην οικογένεια να τα φροντίσει τότε όλος, σχεδόν, ο μισθός θα πηγαίνει στη φύλαξή τους.
Και τα προγράμματα γυναικείας επιχειρηματικότητας είναι πεταμένα λεφτά για λόγους που σχετίζονται με τη δομή της οικονομίας. Είτε άντρας είτε γυναίκα μικρός επιχειρηματίας, για να επιζήσεις στην αγορά όταν διακοπεί η κρατική ενίσχυση, θα πρέπει να παράγεις κάτι που θα ενδιαφέρει κάποιους να το αγοράσουν και τι ακριβώς παράγουμε στην Ελλάδα;
Όταν μιλάμε για την αγορά εργασίας είτε για τους άντρες είτε για τις γυναίκες ισχύει η πραγματικότητας της ελληνικής οικονομίας: Υπηρεσίες, λίγες θέσεις στην οικονομία της γνώσης σε ήδη υπερκορεσμένους κλάδους, λίγες παραγωγικές επιχειρήσεις.
Βρίσκουμε μια αξία να μην ξεχνάμε τα παραπάνω γιατί όλη η συζήτηση για τις Ελληνίδες και την αγορά εργασίας εξαντλείται στα κοινωνικά ταμπού, τις προκαταλήψεις, την περίφημη ισορροπία μεταξύ μητρότητας και εργασίας.
Το γεγονός είναι ένα: Στην Ελλάδα ακόμα κι εάν είχαμε λύσει όλα τα προβλήματα που εφάπτονται του φύλου, ακόμα κι εάν είχαμε ξεπεράσει όλες τις προκαταλήψεις και είχαμε επιλύσει όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενες μητέρες, το βασικό πρόβλημα θα ήταν ακόμα μπροστά μας: Η ελληνική οικονομία και η αδυναμία μας να αλλάξουμε το παραγωγικό της μοντέλο.
Σήμερα λοιπόν που θα ακούσουμε πάλι πλήθος εκθέσεων ιδεών, έμπλεες οργής αλλά και καλών προθέσεων, είναι καλή ιδέα να θυμίσουμε ότι το γυναικείο ζήτημα είναι μόνο πολιτικό και ως πολιτικό ζήτημα βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με όλα τα φλέγοντα ζητήματα της εποχής μας με πρώτο αυτό της οικονομίας.
Η χειραφέτηση των γυναικών περνάει μέσα από την Εργασία και δεν αρκεί το Κράτος να μας βρει νταντάδες για τα μωρά. Πρώτα πρέπει να μας βρει δουλειές.
