Τα πρόσφατα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού στο Βύρωνα και στη Θεσσαλονίκη προξένησαν φόβο και αποτροπιασμό στο σύνολο της κοινής γνώμης. Τα περιστατικά αυτά όμως, δυστυχώς, δεν είναι μεμονωμένα και προκαλούν έντονη ανησυχία. Είναι η κορυφή του παγόβουνου, ενός κινδύνου που απειλεί τα παιδιά μας, το μέλλον του τόπου μας.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του PISA, το 27% των Ελλήνων μαθητών ανέφερε ότι έπεσε θύμα σχολικού εκφοβισμού (bullying) τουλάχιστον κάποιες φορές τον μήνα, σε σύγκριση με το 23% κατά μέσο όρο στις χώρες του ΟΟΣΑ.
Το φαινόμενο είναι πολυπαραγοντικό και ως εκ τούτου η αντιμετώπισή του θα πρέπει να είναι σφαιρική και πολυεπίπεδη. Καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει η οικογένεια, ως καθοριστικός πυλώνας διαμόρφωσης της προσωπικότητας του παιδιού. Οι συμπεριφορές των παιδιών αντανακλούν τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουν στο σπίτι τους. Υφίσταται δηλαδή στην πράξη ένας αγωγός διάχυσης των προβλημάτων από το σπίτι στο σχολικό περιβάλλον. Η πρόσφατη οικονομική κρίση συνέβαλε περαιτέρω στην έξαρση των φαινομένων αυτών. Η μείωση των διαθέσιμων εισοδημάτων, η αγωνία για την εργασία και την επιβίωση οδήγησε αναπόφευκτα αρκετούς γονείς στο να ελαττώσουν την προσοχή τους στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους.
Και η κοινωνία, όμως, αναπαράγει πρότυπα βίας. Η αναπαραγωγή προτύπων μισαλλοδοξίας, ρατσισμού και απέχθειας προς την διαφορετικότητα, δημιούργησε νόρμες βίας και μίσους. Όταν στο Κοινοβούλιο ακούγονταν λόγια μίσους για ευάλωτες ομάδες συμπολιτών μας, ήταν εύλογο να ακολουθήσουν και τα σχολεία, βασικός πόλος κοινωνικοποίησης.
Η κατάσταση είναι σοβαρή αλλά ευτυχώς αναστρέψιμη. Χρειάζονται, ωστόσο, προτάσεις, συγκροτημένες και μελετημένες. Προτάσεις που θα λαμβάνουν υπόψιν τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές. Διότι το πρόβλημα που εμείς αντιμετωπίζουμε σήμερα το έχουν αντιμετωπίσει ήδη άλλες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Η αντιμετώπιση αυτή θα πρέπει να είναι διμέτωπη. Αφενός, είναι κρίσιμο να επιμορφωθούν κατάλληλα οι εκπαιδευτικοί μας. Να αποκτήσουν τις δεξιότητες εκείνες, τις γνώσεις ψυχολογίας, που θα τους επιτρέπουν να διαχειρίζονται τις περιπτώσεις σχολικού εκφοβισμού. Η παρουσία ψυχολόγων στα σχολεία, μέτρο που ήδη υφίσταται, θα πρέπει να επεκταθεί στο σύνολο των σχολείων της χώρας μας. Με αυτό τον τρόπο θα δοθεί στους μαθητές αλλά και στις οικογένειες τους, η δυνατότητα να λάβουν ψυχολογική υποστήριξη, μια χείρα βοηθείας για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που έχουν. Επιπλέον, όπως έχει εξαγγείλει ήδη και το Υπουργείο Παιδείας, δρομολογείται ήδη η δημιουργία του δασκάλου εμπιστοσύνης, ενός εκπαιδευτικού που θα αναλάβει την στήριξη των παιδιών.
Ταυτόχρονα απαιτείται, επιτέλους, να υπάρξει και μια αναμόρφωση των προβλεπόμενων συνεπειών για αυτά τα ζητήματα. Η αυστηροποίηση των ποινών, που σαφώς δεν θα πρέπει να είναι εξοντωτικές, είναι αναγκαία. Θα πρέπει να λειτουργεί παιδευτικά και αποτρεπτικά.
Παράλληλα, πλην των σχολείων, θα πρέπει να υπάρξει και μια γενικότερη αλλαγή φιλοσοφίας στην κοινωνία μας. Ζούμε δυστυχώς σε μια εποχή όπου η βία κυριαρχεί στο κοινωνικό σύνολο. Αναπαράγεται, δε, αδιακρίτως από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, με συνέπεια τα παιδιά από πολύ τρυφερή ηλικία να έρχονται σε επαφή με περιστατικά βίας, τα οποία αναπόφευκτα αναπαράγουν. Ενώ και η έκθεση των παιδιών από πολύ μικρή ηλικία στο διαδίκτυο διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και χρειάζεται η σωστή ενημέρωση τόσο των παιδιών όσο και των γονιών για τους κινδύνους που ελλοχεύουν.
Το πρόβλημα λοιπόν είναι εδώ και είναι υπαρκτό. Οφείλουμε όλοι να δράσουμε, και μάλιστα άμεσα. Διότι διαφορετικά ουδείς θα δικαιούται να πει ότι δεν ήξερε όταν η κοινωνία του αύριο θα είναι μια κοινωνία της βίας.
*Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος και Βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΝΔ
