Του Αλέξανδρου Σκούρα
Ένα από τα πολλά και συνεχώς αυξανόμενα σε αριθμό ζητήματα που προκαλούν την όξυνση των σχέσεων της Ελλάδας με τους γείτονές μας, είναι η απαλλοτρίωση από το αλβανικό κράτος εκτάσεων που ανήκουν σε μέλη της ελληνικής μειονότητας προκειμένου αυτά να αξιοποιηθούν τουριστικά.
Η ελληνική κυβέρνηση αντέδρασε, ως όφειλε, ζητώντας την προστασία της περιουσίας των Ελλήνων ομογενών της Αλβανίας. Κι ενώ οι λεπτομέρειες της υπόθεσης δείχνουν ότι το πρόβλημα πιθανότατα δεν θα επιλυθεί σύντομα, είναι σίγουρα παράδοξο η κυβέρνηση της χώρας μας, μια κυβέρνηση με βασικό πυλώνα ένα κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς που δεν δίστασε να εντείνει ακόμη περισσότερο την φοροεπιδρομή έναντι των περιουσιών των Ελλήνων στη χώρα, να σπεύδει - ορθώς - να υπερασπιστεί το ίδιο δικαίωμα για τους Έλληνες της Αλβανίας.
Η πρακτική της απαλλοτρίωσης άλλωστε πάντα δημιουργεί προβλήματα και εντάσεις, ακόμη και όταν κανένα άλλο κίνητρο ή σκοπιμότητα πέρα από την εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος δεν κρύβεται πίσω από την πρόθεση των ιθυνόντων. Το δικαίωμα της ιδιοκτησίας είναι ιερό, είναι ένα από τα θεμέλια της φιλελεύθερης δημοκρατίας και ευρύτερα του πολιτισμού μας. Και σίγουρα, ανάμεσα στην πλέον κατάφωρη κατάχρηση της πρακτικής της απαλλοτρίωσης είναι οι περιπτώσεις όπου κατάσχεται η ιδιοκτησία ενός ατόμου για να αξιοποιηθεί αυτή από κάποιον άλλο ιδιώτη - μια περίπτωση που αποτυπώνεται με τον πλέον γλαφυρό τρόπο στη διαβόητη απόφαση Kelo v. City of New London του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ το 2005, η οποία έκρινε συνταγματική την απαλλοτρίωση ιδιοκτησίας προς όφελος άλλου ιδιώτη, υπό την προϋπόθεση ότι η ανάπτυξη που θα έρθει θα αυξήσει π.χ. τα έσοδα των δημοτικών αρχών.
Μια τέτοια εξέλιξη, πέραν του ότι υπονομεύει ένα από τα θεμέλια του νομικού και πολιτικού μας πολιτισμού, έχει και άλλες πολύ αρνητικές συνέπειες, με κυριότερη τη διάβρωση της ασφάλειας που πρέπει να αισθάνεται κανείς ως προς το δικαίωμα χρήσης της περιουσίας του, προκειμένου να σχεδιάσει την αξιοποίησή της.
Γυρίζοντας στα δικά μας, μάλλον δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη η μετριότατη κατάταξη της Ελλάδας στον Διεθνή Δείκτη Ιδιοκτησιακών Δικαιωμάτων της Property Rights Alliance (στην σύνταξη του οποίου συμμετέχει και το ΚΕΦίΜ) όπου η χώρα μας καταλαμβάνει την 67η θέση παγκοσμίως, και τελευταία ανάμεσα στην ομάδα αναφοράς των χωρών της Δυτικής Ευρώπης, σημειώνοντας πτώση σε σχέση με πέρυσι (η Αλβανία τα πάει ακόμη χειρότερα καθώς βρίσκεται στην 102η θέση).
Πλέον, θεωρείται απολύτως αδιαμφισβήτητο μεταξύ των ειδικών επιστημόνων ότι η προστασία της ιδιοκτησίας είναι προϋπόθεση της ανάπτυξης και της ευημερίας, με την απουσία της να σχετίζεται με ελλείμματα όχι μόνο στο πεδίο της οικονομίας και των συνθηκών διαβίωσης των φτωχότερων, αλλά και σ' αυτό της ποιότητας της δημοκρατίας.
Ήρθε με άλλα λόγια η ώρα η ελληνική κυβέρνηση με τον ίδιο αξιέπαινο ζήλο που επέδειξε στην περίπτωση της καταπάτησης των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων των Ελλήνων της Αλβανίας, να υπερασπιστεί τα ίδια δικαιώματα και εντός της Ελλάδας. Είναι ζήτημα δικαιοσύνης, ευημερίας και δημοκρατίας.
