Κατά τη χθεσινή πρώτη ημέρα του συνεδρίου του Κύκλου «Ελλάδα Μετά V - Από την κρίση στην κανονικότητα ή η κρίση ως κανονικότητα;» στο πάνελ που αναζήτησε απάντηση στην ερώτηση αν η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να ρυθμιστεί, ο Κώστας Γιαννακίδης παρατήρησε ότι σε πολύ λίγα χρόνια, οι συζητήσεις που κάνουμε σήμερα για τις νέες τεχνολογίες θα φαντάζουν γραφικές, όπως πλέον αντιμετωπίζουμε ανάλογες συζητήσεις που γίνονταν πριν από είκοσι χρόνια, για τις αλλαγές που θα φέρει η οικιακή χρήση των προσωπικών υπολογιστών και του διαδικτύου.
Ισχύει. Η μόνη πτυχή των χρήσεων και των εφαρμογών της τεχνολογίας που μένει σταθερή στο χρόνο και μάλιστα ως ζητούμενο είναι η ασφάλεια.
Όταν ο ψηφιακός κόσμος είναι η νέα πραγματικότητα που δύσκολα ξεχωρίζει από τον αναλογικό, οι απειλές και οι κίνδυνοι για κράτη, οργανισμούς και άτομα είναι πλέον καθημερινή.
Αυτός είναι και ο λόγος που η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αντιλαμβάνεται την κυβερνοασφάλεια ως κάτι διαφορετικό από την ασφάλεια όπως αυτή νοείται στον αναλογικό κόσμο, όπως μας εξήγησε στη συζήτηση που είχαμε, στο ίδιο συνέδριο, με τη Δέσποινα Σπανού, Διευθύντρια του Γραφείου του Αντιπροέδρου της Κομισιόν, Μαργαρίτη Σχοινά.
Είναι αλήθεια ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι καλύτερα οχυρωμένη απέναντι στις κυβερνοεπιθέσεις γιατί διαθέτει ήδη νομοθεσία για το κυβερνοέγκλημα και την κυβερνοασφάλεια. Και γραπτή και ψηφισμένη νομοθεσία σημαίνει αυτόματα καλά επεξεργασμένοι και εμπεδωμένοι ορισμοί του προβλήματος που ορίζουν και το επιστητό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επεξεργαστεί ήδη πρωτόκολλα διαχείρισης κυβερνοεπιθέσεων τα οποία μάλιστα δοκιμάζονται καθημερινά, όπως μας διαβεβαίωσε η κυρία Σπανού.
Διαβάζοντας όμως τα policy papers της ΕΕ προκύπτει αβίαστα ότι όλες οι απειλές ξεκινούν και καταλήγουν στο κινητό μας, στο χρήστη, δηλαδή στο άτομο.
Χωρίς να θέλουμε να μπλέξουμε σε αυτό το σημείωμα την ταλαιπωρημένη έννοια της ατομικής ευθύνης, δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε ότι η αντιμετώπιση των σύγχρονων απειλών εξαρτάται και από τον βαθμό που τα άτομα είναι εκπαιδευμένα στην αντιμετώπισή τους. Είτε πρόκειται για τις κρίσεις που προκαλεί το κλίμα είτε για τις κρίσεις που προκαλεί η τεχνολογία, ο ρόλος των ατόμων είναι καταλυτικός στην αντιμετώπισής τους.
Η καλύτερη εκπαίδευση των πολιτικών στην πρόληψη και την αντιμετώπιση των νέων κινδύνων έχει ένα ακόμα όφελος πέρα από τα προφανή: τα άτομα που ξέρουν πως να προστατευτούν από τις νέες απειλές γνωρίζουν πως να διαφυλάξουν και τα ατομικά τους δικαιώματα από τις αυθαιρεσίες της κρατικής εξουσίας, με βασικότερο το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα.
Οι πολίτες πρέπει να απαιτήσουμε από τα κράτη να μας εκπαιδεύσουν ώστε να μπορούμε να προφυλαχθούμε από αλλά και να αντιμετωπίζουμε τις νέες απειλές. Στο τέλος της ημέρας κανένα κράτος, το οποίο έτσι κι αλλιώς κανένας ελεύθερος άνθρωπος δεν μπορεί να εμπιστεύεται τυφλά και απόλυτα, κανένας οργανισμός, δεν μπορούν να περιφρουρήσουν τα δικαιώματά μας καλύτερα από εμάς, τα άτομα.
