Έχοντας πάει σχολείο την εποχή που μαθαίναμε τα άμφια των ιερέων, όταν θα προτιμούσαμε να ξέρουμε από πού αγοράζουν ρούχα οι Beatles μπορώ να διαβεβαιώσω ότι δεν διατηρώ και τις καλύτερες αναμνήσεις από τα θρησκευτικά. Τα θρησκευτικά είναι μια άσκηση ματαιοδοξίας της Εκκλησίας, που λατρεύει να βλέπει τα παιδιά να ασχολούνται με κάτι που είναι αυστηρά μεταφυσική εμπειρία. Παρά ταύτα δεν είμαι ενάντια στην διδαχή τους. Όχι για την παιδευτική αξία που η εκκλησία νομίζει ότι έχουν αλλά για την εθνική αξία που πραγματικά έχουν. Ακόμα και ένα τελειωμένος έλληνας άθεος αν στραβώσει κάτι μπορεί να κάνει τον σταυρό του ή να πει «Ελα Χριστέ και Παναγία». Η Εκκλησία αρέσκεται να πιστεύει ότι συμβαίνει επειδή «κάπου μέσα μας όλοι πιστεύουμε». Η πραγματικότητα όμως είναι σημαντικότερη. Η ορθοδοξία και τα σύμβολα της είναι το μεγαλύτερο ελληνικό common bond. Αυτός ο μυστήριος σταυρός με τα τρία δάχτυλα, που κάθε ένας κάνει και έναν διαφορετικό, από τάπα του μπάσκετ μέχρι κοκορέτσι, δεν στέλνει το σήμα «Εδώ είναι ένας πιστός» αλλά «Εδώ είναι ένας Ελληνας».
Και τα θρησκευτικά σαν στοιχείο εθνική συνοχής μπορούν να υπάρχουν μόνο με την σημερινή τους μορφή. Όχι σαν σεμινάριο συγκριτικής θρησκειολογίας, όπως επιχειρήθηκε την εποχή του Φίλη, ούτε σαν εισαγωγή στην pop, έντεχνη και ροκ μουσική όπως μοιάζει να προσπαθήθηκε να γίνουν στην θητεία του Γαβρόγλου αλλά συντηρητικά, έτσι όπως τα ξέρουμε. Με το ερώτημα να δημιουργείται όχι γιατί κόπηκαν ο Σαββόπουλος, ο Άσιμος και η Rihanna από το νέο βιβλίο των Θρησκευτικών αλλά ποιο αστέρι στο υπουργείο κατόρθωσε να τους στριμώξει μέσα.
Ο «Μπαγάσας» του Νικόλα Ασιμου είναι καλό τραγούδι. Εχει στίχους που ταιριάζουν στις εφηβικές ανησυχίες «Θέλω να τρέξω στις καλαμιές και τα λιβάδια, να ξαναγίνω καβαλάρης» και μεταφυσικές αναφορές «Ρε μπαγάσα! Περνάς καλά εκεί πάνω;». Επίσης δεν είναι στρατευμένο. Μπορεί να είναι για τον Θεό, ένα φίλο που πέθανε. Μιλάει για χαμένες επαναστάσεις «Για το χαμένο μου αγώνα, που τ' αστεράκια μείναν μόνα να τον κλαιν». Βέβαια υπάρχει μια γελοιότητα ένας θρησκευτικός να διδάσκει Ασιμο στο σχολείο αλλά ας πούμε ότι περνάει.
Η Συννεφούλα του Σαββόπουλου που κολλάει όμως; Επειδή «Σαν συννεφάκι φεύγει ξαναγυρνάει, μ' αγαπά τη μια την άλλη με ξεχνάει» και από το πολύ το κέρατο είχε αγιάσει ο άνθρωπος; Ακόμα περισσότερο η Rihanna με την Umbrella πως στριμώχτηκε στο βιβλίο; Χάρις στο «In anticipation for precipitation stack chips for the rainy day» που όχι τάξη γυμνασίου αλλά τον Τσακαλώτο θα είχε πρόβλημα προβληματίσει; Ή επειδή λέει «When the clouds come, we gone» αποκαλύπτοντας ότι στο υπουργείο κάποιος έχει προχωρημένα συμπτώματα συννεφολαγνείας;
Στα υπόλοιπα που κοπήκανε η γελοιογραφία του Economist δεν έγινε γνωστή άρα δεν υπάρχει γνώμη. Στη γιόγκα όμως υπάρχει. Κόπηκε επειδή αφορά θρησκεία. Και είναι περίεργο αλλά ισχύει. Στις Ινδίες που η κυβέρνηση προσεκτική στο να κρατήσει αποστάσεις από τις θρησκείες κόπηκε για τους εντελώς αντίθετους λόγους. Στην Ευρώπη όμως η γιόγκα δεν έχει θρησκευτικές προεκτάσεις. Αλλά αφού δεν έχει γιατί να έμπαινε στο βιβλίο των Θρησκευτικών; Όπως γιατί να έμπαινε ο Προσκυνητής του Αλκίνοου Ιωαννίδη, που από στίχους μπορεί να σε λιγώσει αλλά όχι και να βοηθήσει στην αναζήτηση του Θείου.
Το θέμα όμως δεν είναι αυτό. Ούτε αν μπήκε το «Η ζωή μου όλη» του Άκη Πάνου που για εργασία στην Γ' Γυμνασίου είναι ένας ενδιαφέρων αλλά πρώιμος προβληματισμός. Το θέμα είναι γιατί να υπάρχουν θρησκευτικά σε αυτή την μορφή και τι ρόλο νομίζει ότι μπορεί να παίξει η Εκκλησία στα σχολεία.
Αν πιστεύει ότι μπορεί να παίξει τον ρόλο του φίλου και του συμπαραστάτη, έχουμε το απόλυτο miscasting. Η ορθόδοξη εκκλησία δεν επιβίωσε εκμοντερνιζόμενη, αλλά διατηρώντας τον παραδοσιακό μέχρι και οπισθοδρομικό της χαρακτήρα. Ο ορθόδοξος παπάς είναι κάτι σαν τον εύζωνα. Όλοι καταλαβαίνουν ότι τα τσαρούχια φτιάχτηκαν για να πατιούνται στο βουνό και όχι στην άσφαλτο της Αμαλίας. Και όλοι καταλαβαίνουν ότι οι κότσοι και τα άμφια ήτανε ντεμοντέ ήδη με την πτώση του Βυζαντίου. Οι εύζωνες και οι παπάδες υπάρχουν όμως εκτός χρόνου. Για να μας λένε ότι πριν από εμάς υπήρχε κάτι άλλο. Και φυσικά όχι για να μας θυμίζουν τους στίχους του Ασιμου και του Πάνου.
