Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης διέγραψε τον Συντονιστή Ετεροδημοτών της Νέα Δημοκρατίας μετά την ανάρτησή του κατά της Κωνσταντίνας Κούνεβα. Με tweet του, ο γραμματέας της ΝΔ γνωστοποίησε το γεγονός και υπογράμμισε: «Ανάλογες εκφράσεις και συμπεριφορές δεν έχουν καμία θέση στην παράταξή μας»...
Έχει εν τω μεταξύ, σημασία ο χρόνος που παίρνονται τέτοιες αποφάσεις από την ηγεσία ενός κόμματος που θριάμβευσε στις εκλογές της Κυριακής. Την ώρα μάλιστα που όλα τα στελέχη της ΝΔ διακατέχονται από έναν ενθουσιασμό για το εκλογικό αποτέλεσμα και την προκήρυξη πρόωρων βουλευτικών εκλογών. Φτάνει να σκεφτεί κανείς το 2015 και την έπαρση των αριστερών «επαναστατών» του ΣΥΡΙΖΑ που νόμιζαν ότι είχαν εισβάλει στα ανάκτορα. Και εμφορούμενοι, από την κυριαρχία τους, είχαν γεμίσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με οπαδικά συνθήματα εναντίον των αντιπάλων.
Το ερώτημα που προκύπτει από τα δείγματα πολιτικής ευπρέπειας του πρόεδρου της ΝΔ είναι αν αποτελούν περιστασιακές εκφάνσεις ανωτερότητας ή αν αναγορεύονται σε πρότυπα συμπεριφοράς για τον πολιτικό πολιτισμό που έχει ανάγκη η κοινωνία. Αν δηλαδή ο Κυριάκος "εκπαιδεύει" το πολιτικό σύστημα και τους πολίτες ή απλώς, οι πάντες «σέβονται» προσποιητά τις επιλογές του.
Η απάντηση είναι μάλλον εύκολη και μας την δίνει ο Αριστοτέλης και ο Μακιαβέλι. Όπως και πολλοί άλλοι διαχρονικοί μελετητές των ηγεσιών και του «πλήθους»: οι κοινωνίες εκπαιδεύονται από δύο συστήματα, τα εκπαιδευτικά και τα πολιτικά. Από τους δασκάλους δηλαδή, και τους ηγέτες. Από τα μαθήματα και τους νόμους. Και κατά βάση από τον «εθισμό» στις συνήθειες.
Για παράδειγμα, άλλη η «παιδαγωγική» του Κωνσταντίνου Καραμανλή μέχρι το 1980 και άλλη του Ανδρέα Παπανδρέου από το 1981 και μετά. Και άλλη, ενδιάμεσα, του Γεωργίου Ράλλη ο οποίος επέδειξε μία αστική ευπρέπεια παντελώς ανίσχυρη μπροστά στην πασοκική λαίλαπα του μηδενισμού, του λαιικισμού και της βαρβαρότητας.
Επιπλέον, υπάρχει και κάτι άλλο που πρέπει να μας απασχολήσει σε σχέση με το «οπαδικό πνεύμα» των εκλογικών αναμετρήσεων. Πρέπει ή όχι να προτάσσει κανείς το θυμικό απέναντι στο λογική, όταν κερδίζει εκλογικές αναμετρήσεις; Πρέπει ή όχι να πανηγυρίζει μπροστά στους αντιπάλους επενδύοντας σε μεγαλύτερη συσπείρωση των ψηφοφόρων του; Και για να γίνω πιο συγκεκριμένος, πρέπει, αν θριαμβεύσει η ΝΔ στις εθνικές εκλογές, να εκφράσει ως κόμμα τον ενδεχόμενο συσσωρευμένο θυμό του ελληνικού λαού εναντίον του Αλέξη Τσίπρα και του κόμματός του;
Είναι σαφές ότι αυτό που θα επιλέξει η ηγεσία της αυτό θα ακολουθήσουν και οι ψηφοφόροι της. Με την διαφορά ότι η ελληνική κοινωνία έχει ήδη κουραστεί από τον διχασμό, το εμφυλιοπολεμικό κλίμα και τις παρωχημένες στρατηγικές «υπονόμευσης» του αντιπάλου.
Αντίθετα, έχει επέλθει, μετά από δεκαετίες, μία στοιχειώδης ωριμότητα που περισσότερο επιδιώκει ως μέσο πολιτικής επικοινωνίας την ευπρέπεια παρά το μίσος και την βαναυσότητα.
Σε κάθε περίπτωση η μετριοπάθεια του Μητσοτάκη μπορεί να είναι μία νέα «παιδαγωγική» στα πολιτικά ήθη της χώρας. Και μεγαλύτερη απόδειξη δεν υπάρχει από την ανωτερότητα που επιδεικνύει με κάθε ευκαιρία δημόσιας παρέμβασης.
Γιατί είναι πλέον καιρός η πολιτική αντιπαράθεση να αποφορτιστεί εντελώς από τα πάθη. Και ακόμα πιο πολύ, είναι καιρός να διδάξουμε στους πολίτες, ως δάσκαλοι, ως δημοσιογράφοι και ως ηγέτες ένα ήθος που θα διεγείρει τα ανώτερα και όχι τα κατώτερα ένστικτά τους. Μπορούμε να είμαστε «διονυσιακοί» στις παρέες, στα μπαρ και στα μπουζούκια. Και «απολλώνιοι» στις πολιτικές και οικονομικές μας επιλογές...