Του Γιάννη Παντελάκη
Η σκόνη έκατσε κάπως. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι πέτυχε να επιβάλλει τη νομιμότητα στο τηλεοπτικό τοπίο. Όσα ήθελε τα έκανε. Τέσσερις άδειες, τέσσερα κανάλια. Και αν δεν πέσει ο ουρανός στο κεφάλι της (από την αναμενόμενη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας), ήδη μπορούμε να προδιαγράψουμε την επόμενη ημέρα της ιδιωτικής τηλεόρασης. Ας κάνουμε ταμείο λοιπόν, βγάζοντας συμπεράσματα για τα διακυβεύματα αυτής της ιστορίας. Θα σταματήσει ή τουλάχιστον θα περιοριστεί η διαπλοκή στον βαθμό που συνδέεται με τα κανάλια; Ο τηλεθεατής θα βγει κερδισμένος επειδή η τηλεόραση στο νέο τοπίο θα προσφέρει πλουραλισμό και αντικειμενικότητα. Θ'' ανέβει η ποιότητα του προγράμματός της;
Ο κ. Τσίπρας, με υψωμένο το χέρι κουνάει τα 246 εκατ. ευρώ που παίχτηκαν (στην κυριολεξία) στον διαγωνισμό ρουλέτα. Θα τα δώσει, μας είπε, για την ανθρωπιστική κρίση, για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς, για τα νοσοκομεία και για να επιστρέψουν οι νέοι επιστήμονες μετανάστες. Αν διαιρέσουμε το ποσό που θα εισπραχθεί από τις άδειες, δια του τέσσερα (όσες οι δράσεις που εξήγγειλε), αναλογούν για κάθε δράση από 20,5 εκατ. Δεν είναι μεγάλο ποσό, δεν είναι και αμελητέο.
Ωστόσο για να μοιραστούν, πρέπει πρώτα να εισπραχθούν. Και σύμφωνα με τον νόμο Παππά, αυτό θα συμβεί στη διάρκεια των επόμενων τριών χρόνων. Άρα, σε πρώτη φάση, η πρώτη δόση θα αποτελείται από το 1/3 του συνολικού. Για να κατανοήσουμε μια ενδεικτική σύγκριση είσπραξης χρημάτων από τις άδειες και κόστους των δράσεων που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός, να σημειώσουμε μόνο πως από μια δράση (5.000 νοσηλευτές,12μηνης διάρκειας για πρόγραμμα κοινωφελούς δράσης) το κόστος φτάνει τα 48 εκατ. ευρώ! Αν σ'' ένα χρόνο δοθεί αυτό το ποσό, κατανοούμε πόσα θα δοθούν για τις υπόλοιπες δράσεις. Κάποιος δεν μας λέει την αλήθεια.
Όλα αυτά, βέβαια, μοιάζουν με μπακαλίστικους λογαριασμούς. Οι οποίοι ωστόσο δεν βγαίνουν, ακόμα και με βάσει τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες. Όμως, το μεγαλύτερο πρόβλημα βρίσκεται αλλού. Ότι το οικονομικό όφελος από τις τηλεοπτικές άδειες αποτελεί πρόβλεψη του μνημονίου των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Οι δανειστές θα αποφασίσουν που θα πάνε τα χρήματα και όλοι γνωρίζουμε πως θα πάνε στη μεγάλη τρύπα του δημόσιου χρέους. Αν και όποτε εισπραχτούν.
Πριν προσπεράσουμε τους αριθμούς όμως, να σημειώσουμε πως από το ενδεχόμενο κλείσιμο των τεσσάρων σταθμών που λειτουργούν σήμερα, το Δημόσιο θα έχει μια πολλαπλάσια ζημιά από πλευράς εσόδων. Θα χάσει φόρους, θα χαθούν ασφαλιστικές εισφορές και, το κυριότερο, θα χαθούν πολλά εκατομμύρια από τα δάνεια με τα οποία είναι χρεωμένα πολλά κανάλια. Αυτά τα δάνεια δεν θα εισπραχθούν ποτέ, αφού οι υποθήκες που μπήκαν για να τα πάρουν είναι πολύ μικρής αξίας.
Ωστόσο, η οικονομική παράμετρος αυτής της υπόθεσης είναι μάλλον πολύ μικρότερης σημασίας από το μεγάλο ζητούμενο που είναι ο περιορισμός της διαπλοκής και η ποιοτική αναβάθμιση της νέας ιδιωτικής τηλεόρασης. Από πουθενά δεν προκύπτει ότι οι νέοι ή παλαιοί ιδιοκτήτες των καναλιών θα σταματήσουν να επιδιώκουν ως εξωθεσμικοί παράγοντες διασυνδέσεις με την οικονομική ή πολιτική εξουσία. Δεν κόπηκε κανένας ομφάλιος λώρος, δεν μπήκε καμία προϋπόθεση. Οι καναλάρχες θα μπορούν παράλληλα να αναπτύσσουν οποιεσδήποτε δραστηριότητες, ακόμα και αν αυτές αφορούν στο δημόσιο χρήμα. Ένας καναλάρχης μπορεί να είναι εργολάβος δημόσιων έργων και προμηθευτής του Δημοσίου. Μπορεί να είναι οτιδήποτε.
Ένας καναλάρχης μπορεί ακόμα να είναι υπόδικος για κακουργήματα, ούτε γι'' αυτό υπήρχε καμιά αρνητική πρόβλεψη στον νόμο. Μπορεί ακόμα να έχει σχέση με ύποπτες δραστηριότητες, έναν κίνδυνο που επισήμανε πολλές φορές ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Χρυσόγονος. Από τον νόμο παράλληλα που αφορά στον επίμαχο διαγωνισμό, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη και σε ό,τι αφορά την αναγκαία αντικειμενικότητα στην πληροφόρηση ή τον πλουραλισμό. Καμία προϋπόθεση ποιοτικών κριτηρίων για το παρεχόμενο πρόγραμμα. Το ΕΣΡ, που θα μπορούσε να παίξει κάποιο ρόλο σ'' αυτά, δεν υπάρχει.
Τις τελευταίες ημέρες δημοσιοποιούνται πολλές πληροφορίες για συζητήσεις που γίνονται μεταξύ νέων καναλαρχών και παλαιών που δεν πήραν άδεια. Όλες αποσκοπούν στη συμμετοχή των παλιών με κάποιο τρόπο στα νέα σχήματα. Είναι βάσιμο το ενδεχόμενο, δηλαδή, όσοι καναλάρχες κόπηκαν από τον διαγωνισμό ή αρκετοί από αυτούς να συμμετάσχουν στα νέα σχήματα. Αυτό σημαίνει πως τα νέα κανάλια θα είναι τα μισά αριθμητικά, αλλά θα έχουν όλους ή τους περισσότερους από τους σημερινούς καναλάρχες! Αυτό που δεν θα έχουν είναι τους σημερινούς εργαζόμενους, οι οποίοι είτε θα γραφτούν στις ήδη μεγάλες λίστες ανεργίας του ΟΑΕΔ, είτε κάποιοι θα προσληφθούν με εξευτελιστικούς μισθούς στα νέα κανάλια. Ναι, θα είναι τουλάχιστον 400 οι εργαζόμενοι σε κάθε κανάλι, αλλά είναι πολλές οι πιθανότητες να εργάζονται για 400 και 500 ευρώ.
Χωρίς καμία υπερβολή, κάπως έτσι προβλέπεται πως θα είναι το νέο τηλεοπτικό τοπίο. Αν αυτό θεωρείται καλύτερο από το σημερινό, ας το κρίνει ο καθένας…
