Του Δημήτρη Καμπουράκη
Ομολογώ ότι το χθεσινό μου κείμενο για τον τουρισμό, είχε μια ανταπόκριση που δεν την περίμενα. Πήρα δεκάδες mails και τηλεφωνήματα από επαγγελματίες του χώρου, που δυστυχώς επιβεβαίωναν τις εμπειρικές μου παρατηρήσεις και μου έδωσαν πρόσθετα στοιχεία. Φαίνεται πως όσο κορυφώνεται η καλοκαιρινή περίοδος, τόσο διαφαίνεται ότι κάτι δεν πάει τελικά καλά στην φετινή τουριστική περίοδο.
Ανάμεσα στις παρατηρήσεις των αναγνωστών, συγκράτησα μια σχεδόν κοινή σε όλους. Ότι ξαφνικά, τους τελευταίους δυο μήνες, κόπηκαν με το μαχαίρι οι δηλώσεις των επισήμων μας για νέο ρεκόρ τουριστών το 2018. Πράγματι, αυτό που και η κ. Κουντουρά αλλά και δεκάδες άλλοι υπουργοί επαναλάμβαναν μέχρι την άνοιξη για προμηνύματα που ανέβαζαν τον περυσινό αριθμό επισκεπτών, ξαφνικά χάθηκαν απ' το κάδρο. Πόσο καιρό έχετε να δείτε την υπουργό τουρισμού σε κανάλι; Μήπως συμβαίνει ήδη κάτι που ακόμα εμείς οι υπόλοιποι δεν έχουμε το συνειδητοποιήσει;
Πληροφορίες από ανθρώπους που ενεργοποιούνται στην Κρήτη, την Κω, την Κέρκυρα κι αλλού, περιέχουν ανησυχητικές προειδοποιήσεις. Απ' ότι μου λένε, οι tour operators έχουν ρίξει απότομα τις τιμές για Ελλάδα τον τελευταίο μήνα, καθώς τα αεροπλάνα που είχαν ναυλώσει από την Ευρώπη είχαν αρχίσει να έρχονται με προβληματικές πληρότητες. Μου είπαν και «σχεδόν άδεια», αλλά το θεώρησα υπερβολή. Ως γνωστόν, κουμάντο στον παγκόσμιο μαζικό τουρισμό κάνουν πεντέξι πολυεθνικοί όμιλοι, που κατευθύνουν τα μιλιούνια των τουριστών εκεί που θέλουν, με μόνιμο στόχο την αύξηση των κερδών τους.
Όταν λοιπόν μια χώρα κάνει ρεκόρ για δυο ή τρία συνεχή χρόνια, είναι λογικό ν' αρχίσει ν' ανεβάζει τις τιμές της. Τότε ακριβώς είναι που οι πολυεθνικοί όμιλοι της ρίχνουν μια κατραπακιά στέλνοντας τους πελάτες σε άλλους προορισμούς, ώστε αυτή να κάνει την αναγκαία «διόρθωση». Πάει να πει, να συνέλθει και να ξαναρίξει τις τιμές στα τάρταρα ώστε να ξαναμπεί στον χάρτη. Σοβαροί άνθρωποι που ξέρουν τον χώρο, φοβούνται μήπως έχει αρχίσει να υλοποιείται τέτοιο σχέδιο και για την Ελλάδα, δίχως εμείς να το 'χουμε πάρει χαμπάρι. Όχι ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι, αλλά τουλάχιστον να ξέρουμε τι μας γίνεται.
Μεταξύ μας τώρα, κάτι τέτοιο θα χρειαζόταν σε ορισμένους «επαγγελματίες» εδώ στην Ελλάδα. Τα κυλικεία, για παράδειγμα, σε αεροδρόμια, λιμάνια και πλοία, είναι απαράδεκτα. Επειδή τα περισσότερα είναι μονοπώλια και οι αναμονές του κόσμου είναι πολύωρες, έχουν τιμές που μπροστά τους το Βυζαντινό του Χίλτον μοιάζει με καντίνα που πουλάει βρώμικα. Οι τιμές είναι απροσπέλαστες, προκλητικές. Το ίδιο και τα δωμάτια σε γνωστούς προορισμούς και δεν εννοώ την Μύκονο ή την Σαντορίνη. Να με συμπαθούν, αλλά υπάρχουν και Έλληνες που θέλουν μια βδομάδα διακοπές και με το επίπεδο ζωής που έχουμε, δεν είναι δυνατόν να φεύγουν τα πενηντάρικα σαν μαρουλόφυλλα μόλις βγεις από την Αθήνα. Κακό να μην έρθει κόσμος στην χώρα, αλλά κάπου πρέπει να σταματήσει κι αυτή η καταλήστευση.
Εν' πάσει περιπτώσει, φέτος και τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με την ύπαρξη τουριστικού ανταγωνισμού στην περιοχή μας. Η Τουρκία και η Αίγυπτος επανακάμπτουν. Εδώ εμείς αυξάνουμε κατακόρυφα τις τιμές των αεροδρομίων (η Fraport δεν μας τα λέει καλά σ' αυτό) ενώ η Τουρκία δίπλα επιδοτεί ως κράτος κάθε αεροπλάνο γεμάτο τουρίστες που φθάνει στα αεροδρόμια της. Η στιγμή για κρίση με τη Ρωσία δεν ήταν και η καλύτερη, ήδη αρχίζουν και ακυρώνονται κρατήσεις καθώς ο ρωσικός τουρισμός είναι εν' πολλοίς ελεγχόμενος απ' το κράτος. Αλλά κυρίως είναι οι τιμές. Ξέρετε πως όσοι ασχολούνται με την βραχυχρόνια μίσθωση, την γνωστή Airbnb, κλαίνε φέτος; Τέλος πάντων, μακάρι να υπάρξει ανάκαμψη της τελευταίας στιγμής, αλλά μάλλον εκείνοι που στήριζαν τις προεκλογικές παροχές του Αλέξη και στην αύξηση των εσόδων απ' τον τουρισμό, μάλλον θα πέσουν έξω.